طی روزهایی که گذشت نفت از سوی منتقدین وهمراهان دولت از سه زاویه به عرصه خبر ونظر کشیده شد.حسن روحانی در همایش نفت وسیاست خارجی نسبت به مصرف بالای نفت در ایران به شدت ابراز نگرانی کرد و گفت ما در حال حاضر نفت را در داخل تلف میکنیم. اگر 1500 میلیون بشکه کل تولید نفت ما در سال باشد 900 میلیون بشکه را صادر میکنیم و 600 میلیون بشکه را در داخل مصرف میکنیم که این میزان رقم بالایی است و اگر مصرف به همین منوال باشد تا سال 1399 به جایی خواهیم رسید که باید از خارج نفت وارد کنیم.
در همان همایش بیژن زنگنه وزیر سابق نفت بعد دیگری بر این عرصه گشود وی ابراز داشت: متاسفانه تخریب‌هایی که در میادین نفتی صورت می‌گیرد را کسی نمی‌بیند اما تخریب یک معدن شن و ماسه به چشم همه می‌آید آن وقت بعضی‌ها می‌گویند ما از همه دنیا بهتر بهره‌برداری میکنیم.
حسابرسی ها
در همین احوال کاظم انبارلویی عضو هیات موتلفه اسلامی وسردبیر روزنامه رسالت است رابطه مالی شرکت نفت ودولت را برای چندمین بار زیر ذره بین برد و نشان داد در رد و بدل شدن حساب هائی بین دولت و بزرگ ترین شرکتش چه میزان ارقامی از محاسبه خارج می شود و چه میلیاردها که از زیر نظارت و حسابرسی پنهان می ماند. مغایرت های حساب ارزی ما بین شرکت ملی نفت و بانک مرکزی از یک سو و اختلاف حساب ریالی بین شرکت ملی نفت و خزانه داری کل از سوی دیگر که در گزارشات تفریغ بودجه، معمولا دو سه سالی دیر آشکار می شود و کسی هم بدان اعتنائی ندارد موید رابطه معیوب دولت ونفت است.
یک کارشناس باسابقه نفتی شب گذشته به روز گفت تبلیغات وسیع احمدی نژاد مبنی بر مافیای نفت، در خوشبینانه ترین حالت ها به علت اطلاع ناقص وی از همین گسل ها و حفره های سیاه در صنایع نفت کشور بود که سالانه باعث هدر رفتن میلیاردها می شود، وی و همراهانش گمان داشتند که هاشمی رفسنجانی و باند وی در این حفره ها منافع داشتند حال آن که دست کم دست بازرسی بیت رهبری و شخص آیت الله خامنه ای بیژن زنگنه قدیمی ترین وزیر کابینه ها در جمهوری اسلامی را به سلامت می شناخت و وقتی او تنها کسی بود که توانست گواهی سلامت اقتصادی از قوه قضاییه دریافت دارد.
این کارشناس که خود تا قبل از بازنشستگی سی سالی در شرکت نفت خدمت کرده و در مقامات ارشد حضور داشته است با اشاره به حضور دولتمردانی مانند اکبرترکان، بهزاد نبوی، محمد رضا نعمت زاده، بیژن زنگنه، کاظم پور اردبیلی و هادی نژاد حسینیان در وزارت نفت گفت این ها که از قدیمی ترین کادرهای تربیت شده جمهوری اسلامی بودند، به گمان احمدی نژاد و یارانش راه دسترسی وی را به قدرت و ثروت نهفته در تجارت نفت سد کرده بودند. گماردن کسانی مانند علی کردان و اصرار برای برای دادن وزارت نفت به صادق محصولی و علی آبادی که هر بار با مقاومت مجلس روبرو شد ناشی از این توهم بود. در حالی که اینک آشکار شده است که دوره احمدی نژاد از پرفسادترین دوران زندگی شرکت نفت خواهد بود و در آینده درست از همین نقطه وی به همان سرنوشتی دچار می شود که در تبلیغات برای هاشمی رفسنجانی ترسیم کرده بود.
میدان مشترک ؟
دولتی که پردرآمدترین دولت نفتی ایران شده است وبا شعار مبارزه با فساد مالی ومافیای نفتی روی کار آمد امروز در چنبره مشکلات ریزودرشت گرفتار است که این نوع انتقادات که از سوی مخالف وموافق بیان میشود نمونه ای از ان است.با این حال دولت احمدی نژاد مدعی است که پرکارترین دولت در عرصه نفت است چنانچه مدعی است 66میلیارد دلار در نفت وگاز در چهار سال گذشته سرمایه گذاری در کشور انجام داده است وهماره بیان میکند که شرکت های خارجی برای قرارداد بستن با ایران در نوبت هستند.این درحالی است که به گفته کارشناسان ایران در رقابت با قطر در برداشت از میدان پارس جنوبی کاملا عرصه را واگذار کرده است گزارش حسن روحانی در این خصوص شنیدنی است
وی ابراز نگرانی کرد در صورت آنکه از برای برداشت از میادین مشترک با همسایگان به یک نتیجه واحد نرسیم بهره وری ایران در این خصوص کاهش خواهد یافت.
براساس اظهارات روحانی، باید با دید منافع ملی کشورها و ملت‌ها به این میادین نگاه شود ما با عراق 28 میدان مشترک داریم و اخیرا برخی از آنها را عراق به مناقصه گذاشته است به ویژه در سال گذشته میلادی که برخی از آنها تا پای قرارداد هم پیش رفته است. وی با تاکید بر اینکه وظیفه سیاست خارجی است که صنعت نفت را در این عرصه همراهی کند تصریح کرد : ایران چهار میدان مشترک با امارات متحده عربی، چهار میدان مشترک با عربستان، یک میدان با ترکمنستان، یک میدان با عمان، یک میدان مشترک گازی با کویت، سه میدان مشترک با قطر و یک میدان مشترک در دریای خزر با آذربایجان دارد که مجموعا 43 میدان مشترک با هشت کشور منطقه است که اگر بتوانیم با این همسایگان در قالب یک کمیته فنی به بحث و تبادل بپردازیم و مسائل فنی، تخصصی، نحوه اکتشاف، استخراج و تولید را بررسی کنیم به نفع دو طرف خواهد بود اما اگر در این خصوص به یک رقابت ناسالم برسیم هر کدام جداگانه اقدام اکتشاف، استخراج و تولید کنیم بهره‌وری ما به حداقل می‌رسد.عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هشدارداد : باید تلاش کنیم میادین مشترک نفت و گاز در اولویت‌های کاری ما باشد که اگر در این خصوص فعال نشویم همسایگانمان فعال خواهند بود. به موازات این سخنان زنگنه هم بیان داشت که: ما سعی می‌کردیم بودجه توسعه میادین نفتی وگازی را از خارج تامین کنیم و پول داخلی را برای توسعه بخش‌های دیگری اقتصاد بگذاریم بعد دولت اصلاحات کاهش وابستگی نفت به بودجه عمرانی اتفاق افتاد همین جا تاکید می‌کنم اگر کشوری نتواند برای صنعت نفت خود از فاینانس و سرمایه خارجی استفاده کند با علامت خیلی بدی مواجه شده است.
او همچنین با اشاره به اهمیت توسعه میادین مشترک گفت: من آن زمان هم که وزیر بودم یکبار به نمایندگان مجلس گفتم حکایت شما در پرسیدن سوال از من که چرا قرارداد گران بسته‌اید و… حکایت این است که کوهی از طلا در مرز مشترک ما با یک کشور ریخته و ما برای بردن سهم‌مان باید لودر اجاره کنیم هرکه هم زودتر برد و هر چقدر بیشتر برد برنده است حالا شما به جای اینکه ببینید چقدر از ثروتمان را آورده‌ایم درباره قیمت اجاره لودر از من سوال می‌کنید.
فاجعه مصرف
گزارش هایی که از سوی زنگنه وروحانی ارائه شد به صورت روشن وضعیت کنونی صنعت نفت را در توسعه به چالش میکشد.اما ایا تمام مساله نفت دولت مساله توسعه است؟ اکبر ترکان با این آمار که میدهد جواب میدهد وی که هم اکونو مشاور حسن روحانی است اظهار داشته که: بررسی‌ها نشان میدهد ما بیش از 5 میلیون بشکه معادل نفت خام در روز انرژی مصرف میکنیم در حالی که ترکیه با تولید ناخالص داخلی دو برابر ما روزی 680 هزار بشکه نفت و معادل آن را مصرف میکند.
وی به ضرورت کنترل مصرف و تدوین استراتژی صادرات گاز اشاره کرد و گفت: روسیه استراتژی صادراتی‌اش را بر مبنای خط لوله تعریف کرده و قطر بر مبنای ال‌ان‌جی. ما هم باید بدون اینکه از ال‌ان‌جی غافل شویم باید استراتژی‌مان را بر صادرات گاز از طریق خط لوله بگذاریم چراکه قدرت ما در صادرات گاز با خط لوله است.
اما این تنها گفته این منتقد دولت نیست انبارلویی که همراه وحامی این دولت است نیز وضع را نامطلوب می داند وی هم از این ناراحت است که چرا ما هنوز باید بنزین وارد کنیم هم اینکه چرا شرکت نفت در فناوری به شدت محتاج به خارج است.
اقای سردبیر مینویسد:. شرکت ملی نفت با یکصد سال تجربه در صنعت نفت بسیاری از تجهیزات خود را از خارج می آورد یا محتاج فناوری غربی ها در این صنعت است. آن هم در شرایطی که ما در بسیاری از رشته های صنعتی و فناوری های پیشرفته شانه به شانه غرب پیش می رویم.
از آن عجیب تر اینکه ما یکصد سال تجربه صنعت نفت داریم اما در مصرف بنزین نیازمند به واردات از خارج هستیم!
افت تولید ورفتن میرکاظمی
مجموع آن چه بر سر نفت به عنوان رگ حیاتی خزانه و دولت محمود احمدی نژاد می رود باعث شده که وی در حالی که با انتشار اوراق مشارکت نشان داد که از جهت جلب سرمایه های خارجی تا چه اندازه در مضیقه است اما باز هم به خیال تعویض وزیر نفت افتد.
به زبان دیگر بعد از چهار تن از معتمدان خود اینک ناگزیر شده میرکاظمی معجزه گر کابینه را هم از وزارت نفت بردارد. در وزارت گفته می شود همین روز ها بهانه ای می گیرند و ترکیب مشائی و احمدی نژاد یکی دیگر از نزدیکان را به وزارت نفت می فرستند.
گفته می شود است گویا رییس دولت از گزارش هایی که وزیر کنونی نفت به سران کشور داده است واز وضعیت افت تولید ابراز نگرانی کرده است وعلنا بیان داشته است در چهار سال گذشته سرمایه گذاری در نفت وگاز صورت نگرفته است، ناراحت است واین نامه پراکنی را برنتافته است.
هفته گذتشه فارس به طور رسمی در گزارشی آورد که تولید نفت ایران 3⁄700 هزار بشکه است این در حالی است که دولت اصلاحات درسال 84 تولید 4⁄300 هزار بشکه ای را تحویل این دولت داد.
