در شرایطی که در هفته های اخیر، سرداران سپاه موجی از تهدیدات در خصوص بستن تنگه هرمز به راه انداخته اند، نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه از مقامات نظام خواسته است تا از تبلیغات منفی بکاهند. از سوی دیگر دبیر مجمع تشخیص مصلحت در یک برنامه تلویزیونی گفته است ایالات متحده در زمان ریاست جمهوری بوش پسر قصد حمله به ایران را داشت اما آزمایش های موشکی جمهوری اسلامی در خلیج فارس وی را منصرف کرد.
سردار علایی باز هم سیاست های سرداران امروز نظام را به چالش کشیده است. این باردر شرایطی که از نمایندگان اصولگرای مجلس تا سرداران سپاه پی در پی از احتمال بستن تنگه هرمز می گویند. علائی در مصاحبه ای با خبرگزاری دانشجویان ایران نه تنها با چنین سیاستی مخالفت کرده که از مقامات جمهوری اسلامی خواسته است تا صراحتا اعلام کنند که خلیج فارس را “باز” خواهند گذاشت.
وی به نوشته ایسنا تاکید کرده: “بهتر است ایران در اوضاع مغشوش کنونی سیاست خود مبنی بر باز نگاه داشتن تنگه هرمز را بیان کند تا از تبلیغات منفی علیه خود بکاهد.”
از دوازدهم تیر همزمان با عملی شدن تمام عیار تحریم های نفتی و بیمه ای اتحادیه اروپا علیه تهران، سرداران نظام بارها از احتمال بسته شدن تنگه هرمز گفتند و حتی به کار افتادن خط لوله نفت که عملا تنگه هرمز را دور می زند تا صادرات نفت خلیج فارس مختل نشود، آنان را از این تهدیدها باز نداشت.
اظهار نظر نخستین فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران از آن جا با اهمیت می نماید که حسین علائی به عنوان یک فرمانده متفکر که هم اکنون هم در سیاست گذاری های دفاعی نقش دارد و از چهره های با نفوذ نیروی سپاه است. او در اظهار نظر مداراجویانه خود گفته: “بسته شدن تنگه هرمز به نفع هیچ‌یک از کشورهای حاشیه خلیج فارس نخواهد بود و کشورهای وارد کننده نفت خام هم از بسته شدن آن زیان خواهند دید. ایران حتی در دوران جنگ تحمیلی هم نسبت به بستن تنگه هرمز اقدام نکرد. جمهوری اسلامی ایران همواره برای تأمین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز تلاش کرده است.”
اهمیت تنگه هرمز به دلیل عبور بیش از پانزده میلیون بشکه نفت خام از آن در طول شبانه روز است. این تنگه دومین تنگه پرتردد بین المللی محسوب می شود و با توجه به اینکه حدود هفتاد درصد ذخایر شناخته‌شده نفت و گاز دنیا در خلیج فارس قرار دارد، امنیت آن برای تامین این حاملان انرژی دو چندان می شود.
حسین علایی که یکی از استراتژیست های نظامی ایران محسوب می شود و سال هاست در دانشگاه نظامی امام حسین به تعلیم و تربیت فرماندهان نظامی مشغول است زمستان سال گذشته با انتشار یادداشتی در روزنامه اطلاعات که در آن به مقایسه دو وضعیت به نظر می رسید سیاست های داخلی سرکوب معترضان به انتخابات خرداد ۸۸ را به چالش کشیده است، با واکنش گروه های خیابانی و تندرو شد، گرچه بعد از ملاقات فرماندهان اصلی سپاه با وی به نظر می رسد با تذکر رهبر جمهوری اسلامی حملات به علائی متوقف شد.
در همان زمان برخی از فرماندهان کنونی سپاه، با انتشار نامه ای انتقادی از وی خواستند در مواضعش تجدید نظر کند.
بستن تنگه هرمز
اولین بار محمدرضا رحیمی معاون رئیس دولت مستقر بود که در نخستین روزهای زمستان گذشته گفت در صورت تحریم نفتی جمهوری اسلامی، نظام قادر است تنگه هرمز را ببندد. صریح ترین اظهار نظر نظامی را نیز اولین دفعه سوم دیماه سال گذشته دریاادار حبیب الله سیار در مصاحبه با شبکه ماهواره ای پرس تی وی ـ متعلق به جمهوری اسلامی ـ پیرامون بستن تنگه هرمز مطرح کرده و گفته بود: “بستن تنگه هرمز برای ایران مانند نوشیدن یک لیوان آب است. ایران امروز به دنبال کسب مهارت در آب‌های بین‌المللی است.”
اخیرا نیز برخی سرداران نظامی تهدیدات مشابهی مطرح کرده اند، گرچه هر دو بار وزارت دفاع ایالات متحده گفته است جمهوری اسلامی در صورت بستن تنگه هرمز، با واکنش قاطع جامعه جهانی مواجه خواهد شد. پس از شنیدن چنین تهدیدهایی بود که اخیرا سردار فیروزآبادی گفت بستن تنگه هرمز فقط با تصمیم آیت الله خامنه ای ممکن خواهد بود. رهبر جمهوری اسلامی از زمان بالا گرفتن نزاع بر سر آب های جنوبی ایران به هیچ روی وارد این منازعه نشده است. هفته گذشته نیز سردار علیرضا تنگسیری، جانشین فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران به خبرگزاری دولت - ایرنا - گفته بود: “دشمنان ایران به طور مداوم می گویند جمهوری اسلامی ایران قصد دارد تا تنگه هرمز را مسدود کند اما ما خاطرنشان می کنیم عقل سلیم نمی گوید ایران تا زمانی که از تنگه هرمز بهره مند است آن را ببندد.”
در همین ارتباط خبرگزاری فارس روز گذشته مصاحبه ای مفصل با سردار محمد ناظری انجام داد. جایی که فرمانده یگان ویژه دریایی سپاه هیچ سخنی پیرامون تنگه هرمز مطرح نکرده و به جایش درباره موفقیت های نظامی جمهوری اسلامی در مقابله با دزدان دریایی خلیج عدن سخن گفته است.
وی در اظهاراتی قابل توجه، شعاع عملیاتی سپاه را تا خط “استوا” توصیف کرده و گفته است: “حتی ماموریت‌های آن طرف خط استوای ما بیشتر هم شده و برای امنیت کشتی‌هایی که متعلق به خطوط جمهوری اسلامی هستند، نیروهای تامینی حضور دارند.”
در شرایطی که تنش ها میان فرماندهان سپاه و غرب در یک هفته اخیر پیرامون درگیری ها نظامی قدری فروکش کرده بود، جمعه شب محسن رضایی - فرمانده اسبق سپاه - در یک گفتگوی تلویزیونی گفت :“اگر {آمریکا} نمی تواند {به ایران} حمله کند به این معنا نیست که نمی خواهد به ما حمله کند. ما اقداماتی کردیم که نمی گذاریم حمله کند. کما اینکه در دوران ریاست جمهوری بوش، او سه باز هواپیماهایش را روی باند آورد که به ایران حمله کند.”
دبیر تشخیص مصلحت نظام که گفته می شود بار دیگر برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری حاضر می شود گفته است “تست موشک های جدید” در خلیج فارس که می توانست ناوهای آمریکایی را از بین ببرد باعث شد تا جورج بوش رئیس جمهور پیشین ایالات متحده قید حمله به ایرا ن را بزند. ناظران امور بین المللی چنین اظهاراتی را دارای کارکرد تبلیغاتی می دانند.
دو هفته پیش هم سردار حسین اسلامی - معاون فرمانده سپاه در مشهد و در همایش “فرماندهان نیروی دریایی سپاه” گفته بود: “پاسداران انقلاب اسلامی از بزرگی ناوهای هواپیمابر آمریکا و دشمنان فرامنطقه‌ای هرگز ترسی به دل راه نداده و این تجهیزات در نگاه آنان، آهن‌پاره‌ای بیش نیست.”
نخستین بار سردار نقدی، فرمانده بسیج بود که برای تحقیر ناوهای هواپیما بر آمریکایی متذکر شد: “ناوهای هواپیمابر آمریکا لگنی بیش نیست.”
آنچه از سوی سرداران “آهن پاره” و یا “لگن” توصیف می شود ناوهای هواپیما بر غول پیکری هستند که قابلیت حمل ده ها فروند جنگنده فوق پیشرفته دارند. گفته می شود مجموع جنگنده هایی که بر روی دو ناو اینترپرایز و آبراهام لینکلن که در خلیج فارس مستقر هستند از کل ناوگان هوایی جمهوری اسلامی بیشتر است.
در همین ارتباط روزنامه واشنگتن پست هم اخیرا با انتشار مقاله ای از تمرکز تهران برای مقابله با ناوهای ایالات متحده خبر داده است. این نشریه آمریکایی به نقل از کارشناسان می نویسد: “با وجود آن‌که ناوگان دریایی آمریکا مطمئن است که می‌تواند در جنگ با ایران از پس این کشور برآید، اما پیشرفت‌های نظامی ایران نگرانی‌هایی را در زمینه آسیب‌پذیر بودن نیروی دریایی آمریکا بوجود آورده است. این نگرانی‌ها به‌ویژه متوجه ساعات اولیه در یک درگیری احتمالی در خلیج فارس هستند.”
غرب معتقد است جمهوری اسلامی برنامه اتمی را دنبال می کند که دارای سویه های نظامی است و نمی تواند صرفا مسالمت امیز باشد. با وجود اینکه جمهوری اسلامی این ادعا را رد می کند اما ناظران می گویند جدال بر سر بحران اتمی تهران در صورتیکه از طریق فشار تحریم ها و دیپلماسی حل و فصل نشود نهایتا ممکن است به انجام یک عملیات نظامی علیه تاسیسات اتمی جمهوری اسلامی ختم شود.
