از زمان انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷، تندروهای ایران همیشه آزاد بودهاند به خیابان بیایند و مخالفت خود را با هرگونه مصالحه با غرب، بخصوص با آمریکا ابراز کنند.
اما وقتی روز سهشنبه گروه کوچکی از تندروها روبروی مجلس علیه چارچوب توافق هستهای اعتراض کردند، وزارت کشور این تظاهرات را محکوم و آنرا به خاطر عدم دریافت مجوز غیرقانونی خواند. تعداد خبرنگاران هم بسیار کم بود.
شاید این اولین بار باشد که محافظهکاران از ساختار قدرت در ایران جدا شدهاند.
مقامات ارشد، روحانیون مهم، نمایندگان مجلس و فرماندهان سپاه پاسداران که در گذشته مخالف آشتی با غرب بودهاند، اکنون مسیر خود را عوض کرده و محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه، تیم مذاکرهکننده و همچنین پرزیدنت حسن روحانی را مورد ستایش قرار دادهاند.
روز سهشنبه خبرگزاری مهر به نقل از محمد علی جعفری فرمانده سپاه پاسداران گفت: “ملت ایران و سپاه پاسداران از مذاکرهکنندگان عزیز بخاطر تلاشهای صادقانه و جهاد سیاسی و ایستادگی روی خطوط قرمز تعیین شده تشکر میکند.”
دفتر آیتالله ناصر مکارم شیرازی، از روحانیون پرنفوذ، با انتشار بیانیهای نقل قول نسبت داده شده به او در انتقاد از توافق را تصحیح کرد و گفت: “متاسفانه این گفتههایی که به من نسبت دادهاند دروغ است.”
فقط یک نفر سکوت کرده است: آیتالله علی خامنهای رهبر ایران که حرفش حرف آخر است. با این حال تحلیلگران میگویند، حمایت گسترده محافظهکاران، به طور قطع انعکاس تفکر اوست.
حمیدرضا ترقی، تحلیلگر سیاسی نزدیک به آیتالله خامنهای میگوید، تعجبی ندارد که ساختار سیاسی ایران از مذاکرهکنندگان و مذاکرات پشتیبانی کرده است.
وی گفت: “آقای ظریف هر کجا برای توضیح در مورد مذاکرات رفته، استدلالهایش قابل قبول و متقاعد کننده بوده است. البته نگران برخی جزئیات هستیم، اما مطمئنیم همهشان حل میشود.”
آقای ظریف روز سهشنبه برای پاسخ به سئوالات نمایندگان، پیرامون چارچوب توافق هستهای، به مجلس رفت و با ستایش حضار روبرو شد.
بیرون از مجلس حدود ۱۵۰ نفر از معترضان تندرو تجمع کرده بودند. یکی از تظاهرکنندگان میگوید: “ما صدای مردم هستیم. ما نگران این توافق هستیم.” اما رهگذران نظر متفاوتی داشتند.
کسی از پنجره ماشین فریاد میزند: “برو خانه” دیگری میگوید: “جام زهر را بنوش” که اشاره به گفته آیتالله خمینی هنگام امضای آتشبس با عراق دارد.
وحید عزیز، دانشجوی مهندسی که پلاکاردی با عنوان “ما دلواپسیم” بالای سر گرفته میگوید: “مردم میتوانند به ما فحش بدهند. ما هم حق داریم حرف بزنیم.”
اما به نظر میرسد آنها در اقلیت باشند. طبق نظرسنجی خبرگزاری رسمی ایرنا، ۹۶ درصد مردم تهران از توافق حمایت کردهاند. نظرسنجیها در ایران زیاد قابل اتکا نیست اما خبرگزاری ایرنا اصرار دارد، ۸۳ درصد نظردهندگان از شنیدن خبر توافق هستهای در لوزان سوئیس ابراز خوشحالی، امیدواری و آسودگی کردهاند.
نادر کریمی جونی، عضو سابق سازمان بسیج که اکنون فعال و روزنامهنگار است میگوید: “افراد معترض به توافق یک گروه کوچک و شکستخورده هستند که نمیفهمند درک و بینش نظام تغییر کرده است. میتوانند فریاد مرگ بر آمریکا سر بدهند اما هیچکس در دولت یا بدنه نظام در حال و هوای اینگونه اقدامات نیست.”
عبدالرضا رحیمی فضلی، وزیر کشور ایران اخطار داد، وزارتخانه متبوعش اجازه تجمعات غیرقانونی را نمیدهد. وی به روزنامه آرمان گفت: “کسانی که دلواپس هستند یا دلواپس نیستند، همهشان برای تظاهرات نیاز به مجوز دارند تا بتوانیم امنیت آنها را تامین کنیم.”
یکی از عابران از آقای عزیز میپرسد: “چرا صبر نمیکنید تا توافق نهایی بیشتر روشن شود؟”
آقای عزیز پاسخ میدهد: “باید آگاهیرسانی کنیم.”
مرد سرش را تکان میدهد و میگوید: “کارهای شما مذاکرات را تضعیف میکند.”
منبع: نیویورک تایمز - 7 آوریل 2015