“آلودگی هوا کماکان ادامه خواهد داشت”. این تنها خبری است که روز گذشته در رسانه های داخلی و در کنار خبر “دفاع خواهر مری از عملکردش” و “ابلاغ سیاست های محیط زیستی از سوی رهبر انقلاب”، درباره مه دود غلیظی که طی هفته گذشته بسیاری از شهروندان را به اورژانس بیمارستان ها و سردخانه کشانده است، منتشر شد.
با ابری شدن هوا در تهران، شهروندان امیدوار بودند که اینبار نیز باد و باران به دادشان برسد، اما ظاهرا تا چند روز آینده شرایط آب و هوایی فقط قرار است بدتر شود.
مریم نادری، مدیر واحد پایش و پیش بینی شرکت کنترل کیفیت هوا، دیروز گزارشی از آنچه که در هفته گذشته به نام “هوا” تنفس شده است، ارائه داد: “از اوایل هفته گذشته، حرکت شرقسوی سامانه بارشی به نواحی شمالی و مرکزی کشور موجب وقوع بارندگی های پراکنده در استان های مستقر در دامنه جنوبی البرز از جمله تهران شد. در روزهای شنبه و یکشنبه، افزایش رطوبت نسبی و فراهم شدن شرایط بارش در کاهش مقطعی غلظت ذرات معلق نقش به سزایی داشته است. اگرچه به دلیل حجم زیاد منابع آلودگی هوا در تهران و همچنین ازدیاد آلایندهها به دلیل وقوع پدیده وارونگی دما، روند کاهشی در غلظت ذرات معلق به کندی پیش رفته است. شاخص آلودگی هوای روز سه شنبه متأثر از افزایش غلظت آلایندهها در شرایط پایدار شبانه بوده و گویای بهبود وضعیت هوای تهران نیست”.
امینحسین نقشینه، کارشناس سازمان هواشناسی هم همین ها را با زبانی دیگر می گوید و از ادامه آلودگی هوا تا پایان هفته خبر می دهد: “شرائط غبارآلود و آلودگی هوا در تهران و برخی شهرهای صنعتی در مناطق مرکزی کشور تا پایان چهارشنبه تداوم خواهد داشت”.
پس از شکست طرح زوج و فرد در کاهش آلودگی هوا، حالا نوبت دعوت از شهروندان برای مشارکت آگاهانه رسیده؛و در همین راستا زهره حسامی رئیس گروه آلودگی هوا و توسعه پایدار شهرداری تهران گفته است: “راهکارهای اجرایی برای کاهش آلودگی هوا بدون همراهی شهروندان راه به جایی نمیبرد بنابراین مهمترین عامل کاهش آلودگی هوا مشارکت آگاهانه مردم است. در سالهای اخیر آلودگی هوا به تهدیدی جدی برای سلامت، بهداشت و محیط زیست شهروندان کلانشهرها به ویژه شهروندان تهرانی تبدیل شده است. یکی از عواملی که در فصول سرد سال باعث تشدید آلودگی هوا می شود، پدیده وارونگی دما (اینورژن) است.وقوع این پدیده به خودی خود یک پدیده طبیعی است و خطری را متوجه انسان و جانداران نمیکند. اما در کلانشهرهای آلوده مانند شهر تهران، محبوس شدن هوای سرد توسط لایهای از هوای گرم و ایجاد پوشش غیرقابل صعود و انباشته از هوای آلوده که روی شهر را می گیرد و تمام آلودگیهای به وجود آمده در شهر را زیر این طبقه جمع میکند، باعث تشدید آلودگی میشود”.
کار به جایی رسیده که مجلس شورای اسلامی هم که طی سال های اخیر هیچ قانونی درباره آلودگی هوا تصویب نکرده، از زبان موید حسینیصدر سخنگوی فراکسیون محیط زیست و توسعه پایدار، نگران وضعیت آلودگی هوا شده است.
او گفته است: “اینکه چرا در خیابانها ماشینها به کندی حرکت کرده، ترافیک تا این حد سنگین بوده و زمان حضور اجباری خودروها در خیابان افزایش یافته باید به طور دقیق آنالیز شود. واقعیت آن است که تا زمانی که حمل و نقل مطمئن و راحت در کشور وجود نداشته شاهد چنین مشکلاتی هستیم؛ در اغلب کشورهای دنیا تلاش شده با تامین و توسعه ناوگان حمل ونقل عمومی این مشکل رفع شود. در تهران روزانه ۱۵ میلیون لیتر بنزین سوخت میشود. هنوز در داخل شهر تهران کارخانههای بزرگی همچون روغن نباتی وجود دارد که این معضلات بر آلوده کردن پایتخت تاثیر بسیاری دارد. همچنین متاسفانه شاهد هستیم که نیروگاههای اطراف تهران مازوت میسوزانند و کیفیت بنزین و گازوئیل نیز همچنان با استاندارد فاصله زیادی دارد، از سویی دیگر معاینه فنی خودروها نیز 5 ساله است که این عوامل دست به دست هم داده تا معضل آلودگی هوا همچنان پابرجا باشد. معلوم نیست مسئولان قرار است تا چه زمانی با معضل آلودگی هوا تشریفاتی برخورد کنند و درحد توصیه در انتظار رفع این معضل باشند درحالی که باید جدیتر با این مشکل مقابله شود و به دنبال راهکار اساسی برای آن بود که اصلیترین راه تقویت راهکار حمل و نقل عمومی است”.
ادعای این نماینده بر لزوم تقویت ناوگان عمومی درست در روزهایی طرح می شود که دولت برای جلوگیری از ورشکستگی کارخانه های خودروسازی، وامی ۲۵ میلیون تومانی برای فروش ۱۱۰ هزار دستگاه خودروی بی کیفیت ارائه کرد و این تسهیلات ظرف کمتر از یک هفته به پایان رسید تا کلانشهر ها شاهد ورود ۱۱۰ هزار خودروی بی کیفیت دیگر به صف طولانی ترافیک باشند.
در این شرایط، معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست، سرگرم “مصاحبه های متفاوت” وانتقاد از مخالفان”خواهر مری” است.
او در مصاحبه اخیرش با روزنامه ابتکار، هیچ اشاره ای به آلودگی هوا نکرده جز آنجا که درباره پدرش حرف زده : “بخش مهمی ازعلت علاقه من به محیط زیست برمیگردد به زمینههای فرهنگی وتربیتی. پدرم علاقه بسیار زیادی به محیط زیست داشتند و هم در زمینه تبدیل انرژی کار میکردند. قبل از انقلاب هم مشاور شهردار تهران در حوزه آلودگی هوای شهر تهران بودند. همچنین یک آزمایشگاه تحقیقاتی در دانشکده فنی دانشگاه تهران داشتند و در ارتباط با تبدیل خودروهای بنزینی به گازسوز برای کاهش آلودگی هوا و استفاده از گاز طبیعی و LPGکار میکردند که به ساخت اولین نمونههای ماشین گازسوز در ایران منجر شد”.
او از مخالفان اش هم گلایه کرده و گفته: “خواهر مری همیشه متهم بوده است”.