محور فداییان ایران و سوریه

نویسنده

» تحلیل تاریخی دی ولت

برتهولد زه والت

شورشیان سوری تصویر نظامیان ایرانی را نشان دادند. حمایت تهران از حکومت اسد، مورد مشابهی را در دوران قرون وسطی تداعی می سازد.

به گفته شورشیان سوری، ۴۸ نفری که تصاویرشان منتشر شد از “جانیان مواجب بگیر جمهوری اسلامی” بودند. با اینکه سران حکومت تهران ادعا کردند این افراد صرفاً برای زیارت به سوریه رفته اند، ولی شاخص های فزاینده ای وجود دارد که نشان می دهد آنها از اعضای سپاه پاسداران اند و به هدف مبارزه با مخالفان سوری به این کشور سفر کرده اند.

در دوران قرون وسطی ارتفاعات و کوهستان های ایران و سوریه مقر فرقه اسماعیلیه بود. گریز، تعدی و شهادت از مشخصه های بارز این شاخه از تشیع است. از اسماعیلیان یک شاخه افراط گرا به نام قاتلان یا فداییان انتحاری نیز منشعب شد. این گروه از قرن یازدهم تا سیزدهم رعب و وحشت فراوانی در خاورمیانه به راه انداختند.

 

استراتژی محاسبه شده ارعاب

با اینکه امروز فداییان به عنوان الگوی تروریست های اسلام گرا محسوب می شوند، ولی آنها از نظر تاریخی تعداد دشمنان خود در جنگ های صلیبی را کمتر از تعداد دشمنان شان در جهان تسنن می دانستند. ازنظر آنها اهل تسنن با تمام قدرت درصدد انتقام گیری از اسماعیلیه بودند. برخلاف شیعیان دوازده امامی، اسماعیلیان معتقدند که اسماعیل فرزند جعفر، امام ششم، در سال ۷۶۵ جایگزین پدرش شده است.

پس از سقوط خلفای شیعه فاطمی در قاهره، اسماعیلیان زندگی خود را در خفا دنبال کردند. تا اینکه در سرزمین های مرتفع ایران، یکی از اعضای پرنفوذ آنها به نام حسن صباح (۱۱۲۴-۱۰۳۴) به عنوان یکی از خونخواهان فرقه اسماعیلیه قدرت را به دست گرفت. او در ارتفاعات الموت قلعه ای برپا کرد و آن طور که برنارد لوئیس، مورخ بریتانیایی می گوید یک “سیاست ایجاد وحشت نسبت به پادشاهان، شاهزاده ها، حکمرانان، و فرماندهان نظامی” اتخاذ نمود.

طرفداران صباح معتقد بودند که نیروی خونخواهانه برگرفته از ایمان راسخ، ورود مستقیم آنها به بهشت را تضمین می کند. به علاوه، این برای رهبر معتصب آنها نیز به عنوان یک مأموریت موفق تلقی می شد. او به ویژه در سوریه که حکمرانان مسلمان و مسیحی به طور مرتب با یکدیگر در جنگ بودند، طرفداران و حامیان بسیاری پیدا کرد.

 

“پیر کوهستان”

یکی از طرفداران هم مشرب او به نام رشیدالدین سنان (۱۱۹۲-۱۱۳۳) قلعه مصیاف را در سوریه ساخت و در این کشور سیاست ایجاد رعب و وحشت را به کار بست. لقب او در غرب به نام “پیر کوهستان” فراگیر شد. ولی اعم قربانیان او از کشورهای مسلمان همجوار بودند.

تنها مغولان و مملوک های قاهره بودند که توانستند با تسخیر قلعه های فداییان به فعالیت های آنها خاتمه دهند. امروزه آقاخان رهبر اسماعیلیان است که یکی از صلح جوترین و پرمداراترین معتقدان به الله محسوب می شوند.

سران تهران و دمشق نیز خواستار به کار بردن چنین القابی برای خود هستند تا بتوانند با یک شیوه ارعاب خشونت بار و خونین به مانند سنت قرون وسطایی حفظ قدرت کنند.

منبع: دی ولت، ۱۳ اوت