هشت روز انتهایی خرداد 88 روزهایی بی‌مانند در تاریخ معاصر ایران است. پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری و برکشیدن پر شائبه محمود احمدی نژاد، که از سوی برخی عنوان کودتا گرفت، میرحسین موسوی و مهدی کروبی نتیجه انتخابات را نپذیرفتند و اعتراض‌های گسترده مردمی جنبشی را در ایران رقم زد که به جنبش سبز مشهور شد. این جنبش ابتدا خواستار ابطال نتیجه انتخابات بود اما با قلع و قمع شدیدی که از سوی جمهوری اسلامی صورت گرفت و حمایت رهبر جمهوری اسلامی از محمود احمدی‌نژاد، مطالبات مردم گسترده ترشد.روزشمار این هشت روز استثنائی را می‌خوانید.
جمعه 22 خرداد: همان گونه که ستاد صیانت از آرای میرحسین موسوی پیش بینی کرده بود، شبکه پیام کوتاه و اینترنت از کار افتاده و ارتباطات تلفن همراه مختل شده است. رای‌گیری از ساعت 8 آغاز شده و گزارش‌ها حاکی از استقبال مردمی فراوان است. گمانه‌زنی درباره اقبال بالای موسوی و احمدی‌نژاد ادامه دارد اما فضا نیمه امنیتی است. نیروی انتظامی جمهوری اسلامی در اقدامی دور از انتظار در روز برگزاری انتخابات، “مانور اقتدار” برگزار کرده و نیروهای پلیس از ساعت 5 عصر در خیابان‌ها و میادین مستقر شده‌اند. از ظهر نیز با ارسال پارازیت‌های قوی دسترسی به شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان تقریبا غیرممکن شده است و چندین سایت داخلی فیلتر شده اند.
رهبر جمهوری اسلامی نیز هنگام انداختن رای خود به صندوق، در پیامی غیرمعمول نسبت به احتمال بروز تشنج هشدار داد. آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای ضمن بیان اینکه “ممکن است بدخواهانی بخواهند در مراکز رأی تشنج ایجاد کنند” خواستار “متانت و صبر” از سوی مردم شد.
خبرگزاری‌های حکومتی ایرنا و فارس از ساعات پایانی شب به گونه‌ای از ترکیب آرا خبر می‌دادند که حاکی از پیروزی محمود احمدی‌نژاد بود. در سوی مقابل میرحسین موسوی در ساعت 23 کنفرانس خبری ترتیب داد و خود را با استناد به گزارش ناظرانش، برنده انتخابات معرفی کرد.
اما خبری که نیم ساعت بعد روی خروجی خبرگزاری رسمی دولت رفت، احمدی‌نژاد را پیروز قاطع انتخابات معرفی کرده بود.
شنبه 23 خرداد: میرحسین موسوی پس از اعلام برنده شدن احمدی‌نژاد از سوی رسانه‌های حکومتی بیانیه‌ای منتشر و نتایج انتخابات را “بهت‌آور” توصیف کرد. در بیانیه او آمده بود: “ضمن اعتراض شدید به روند موجود و تخلفات آشکار و فراوان روز انتخابات هشدار می دهم که تسلیم این صحنه آرایی خطرناک نخواهم شد. نتیجه آنچه که از عملکرد متصدیان بی امانت دیده ایم و می بینیم جز تزلزل ارکان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و حاکمیت دروغ و استبداد نیست.”
مهدی کروبی، دیگر کاندیدای انتخابات نیز اعلام کرد نتایج انتخابات “چنان مضحک و شگفت است که در بیان و بیانیه نمی آید و باید فکر دیگری کرد.” او در بیانیه خود آورده بود: “این شیوه رای گیری و شمارش آرا، یادآور شمارش آرای مرحوم مدرس است که حتی از شمارش رایی که آن مرحوم به خویش داده بود دریغ کردند و تکرار دروغ پردازی های تلویزیونی یادآور آمارهای منتشر شده در مناظره هاست.”
از ظهر درگیری‌های پراکنده‌ای در تهران، بخصوص در حوالی ساختمان وزارت کشور در میدان فاطمی درگرفت و وضعیت شهر غیرعادی شد. عصر شنبه، صادق محصولی وزیر کشور در کنفرانسی مطبوعاتی تعداد رای‌دهندگان را حدود 40 میلیون نفر و محمود احمدی‌نژاد را با ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار رای و کسب 63 درصد کل آرا، پیروز انتخاب کرد. رهبر جمهوری اسلامی هم پیش از تایید نتیجه انتخابات توسط شورای نگهبان، بلافاصله پیام تبریک برای احمدی‌نژاد صادر کرد.
همان شب در حالی که اعتراضات خیابانی در شهرهای مختلف شدت می‌گرفت، احمدی‌نژاد در یک پیام زنده تلویزیونی همه انتقادات وارد شده به انتخابات و نتایج آن را رای کرد و از حامیان خود خواست تا فردا عصر در میدان ولیعصر تهران تجمع کنند.
از سوی دیگر مقامات امنیتی و نظامی با دفاتر روزنامه‌های اصلاح‌طلب تماس گرفتند و آنان را از انتشار بیانیه‌های موسوی و کروبی منع کردند. روزنامه اعتماد ملی توسط نیروهای امنیتی اشغال شد و تعدادی از ماموران نیز برای اطمینان از درج نشدن بیانیه‌ها به چاپخانه‌ها رفتند.
در روز اول اعلام آرا، تنها کشورهایی که نتیجه انتخابات را به محمود احمدی‌نژاد تبریک گفتند، عراق، افغانستان، لبنان، اندونزی و سازمان حماس و دبیر کل اتحادیه عرب بودند.
یکشنبه 24 خرداد: از صبح این روز مشخص شد که دستگیری های شبانه گسترده‌ای در بین روزنامه‌نگاران و فعالان سیاسی رخ داده و رسما اعلام شد که بیش از 100 نفر در جریان درگیری‌های روز شنبه دستگیر شده‌اند.
سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی که شماری از اعضایش بازداشت شده بودند، با صدور بیانیه‌ای از “کودتای نرم” خبر داد و اعلام کرد: “ما این انتخابات را فاقد مشروعیت قانونی و شرعی و در واقع کودتایی علیه وجه مردمسالار و جمهوری نظام به عنوان میراث بزرگ انقلاب و امام دانسته و مصرانه خواهان تعقیب و پیگرد قانونی برگزار کنندگان انتخابات و برگزاری مجدد انتخابات هستیم.”
اعتراضات خیابانی در شهرهای بزرگ کشور به شدت در حال گسترش بود و اعلام پلیس تهران مبنی بر ممنوعیت بوق‌زدن‌های ممتد و کف و سوت زدن در تجمعات، تاییدی بر ناآرامی‌ها بود.
کروبی و موسوی هم با انتشار بیانیه‌های جداگانه‌ای از شورای نگهبان خواستند که انتخابات را باطل اعلام کند. اما احمدی‌نژاد در کنفرانسی مطبوعاتی خود را رییس‌جمهور تمام ایرانیان نامید و گفت: “اعتراض و زیر سئوال بردن نتایج انتخابات از سوی عده ای هم مهم نیست.” او سپس در جمع هوادارانش، معترضان را به “چهار تا خس و خاشاک” تشبیه کرد که بازتاب منفی گسترده‌ای در میان معترضان پیدا کرد.
ستاد موسوی هم اعلام کرد که او روز دوشنبه ساعت ۴ بعدازظهر از میدان انقلاب تهران تا میدان آزادی راه پیمایی خواهد کرد و از هواداران خود خواسته است که به او ملحق شوند. همچنین اعلام شد که در صورت ممانعت از این راهپیمایی، موسوی و هوادارانش به مرقد آیت‌الله خمینی در جنوب تهران و یا به حسینیه جماران در شمال تهران رفته و در آنجا تجمع و تحصن می‌کنند.
همچنین پیامی صوتی از سوی موسوی منتشر شد که در آن تصریح کرده بود تحت فشار قرار دارد تا نتیجه انتخابات را بپذیرد. وی همچنین گفته بود: “امکان حضور در میان مردم یا هرنوع ارتباط و گفتگو با آنان از من سلب گردیده و تحت نظارت می‌باشم. از سوی دیگر ستاد مرکزی اینجانب نیز پلمپ شده و اعضای حزب مشارکت دستگیر شده‌اند.”
در همین شب نیروهای لباس شخصی به کوی دانشگاه تهران حمله کردند؛ حاصل چند کشته و مجروح و تعدادی مفقود الاثر بود.بعدها مشخص شد برخی از این دانشجویان را به زیر زمین وزارت کشور تحت نظر صادق محصولی برده و در آنجا به شدت مورد ضرب و شتم قرار داده اند.
دوشنبه 25 خرداد: راهپیمایی بزرگ و میلیونی طرفداران میرحسین موسوی و مهدی کروبی در اعتراض به نتایج انتخابات در حدفاصل میدان انقلاب تا میدان آزادی برگزار شد. میرحسین موسوی و مهدی کروبی نیز در میان معترضان حاضر شدند. میزان جمعیت به گونه‌ای بود که نیروهای امنیتی قادر به متفرق کردن آنان نشدند. با این حال با تاریک شدن هوا، از پشت بام مسجد لولاگر به تعدادی از تظاهرکنندگان شلیک شد که طی آن چندین نفر کشته و مجروح شدند.
باراک اوباما، رئیس جمهور آمریکا نیز به حوادث پس از انتخابات ایران واکنش نشان داد و گفت که “عمیقا نگران” خشونت هاست. او اما تاکید کرد که “ما به حق حاکمیت ملی ایرانیان احترام می گذاریم و می خواهیم از این مساله پرهیز کنیم که آمریکا به مساله ای در داخل ایران بدل شود”
وزیران امور خارجه 27 کشور عضو اتحادیه اروپا با صدور بیانیه‌ای از برخورد نیروهای دولتی با معترضان نسبت به نتیجه اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری ایران ابراز نگرانی کردند و خواستار تحقیقات در مورد جنبه‌های پرسش برانگیز این انتخابات شدند.
قطع شبکه پیام کوتاه و اختلالات شدید اینترنت و تلفن همراه همچنان برقرار بود و دسترسی به شبکه‌های ماهواره‌ای هم تقریبا غیرممکن.
سه‌شنبه 26 خرداد: رهبر جمهوری اسلامی در دیدار با نمایندگان ستادهای انتخاباتی چهار نامزد انتخابات و نمایندگان شورای نگهبان هیچ اشاره‌ای به درگیری‌های خیابانی و خشونت نیروهای امنیتی و لباس شخصی نکرد اما به کنایه گفت که تحمل شکست کار آسانی نیست.
دفتر تحکیم وحدت هم طی بیانیه‌ای اعلام کرد هفت دانشجو در جریان حمله به دانشگاه‌های تهران و شیراز کشته شده‌اند. خبرگزاری فارس هم خبر از کشته شدن ۶ نفر داد.
تظاهرات و تجمعات در شهرهای بزرگ و بخصوص تهران ادامه داشت و شب‌ها مردم معترض فریاد الله‌اکبر سر می‌دادند.
چهارشنبه 27 خرداد: از انتشار روزنامه‌های آفتاب یزد، حیات نو و خبر جلوگیری شد. تعداد دستگیری‌ها همچنان رو به افزایش بود و کروبی و موسوی از قوه قضاییه خواستند مانع اعمال خشونت علیه معترضان شود.
محسن رضایی هم در نامه‌ای رسمی اعتراض خود را اعلام کرد و اولتیماتوم داد تا وزارت کشور اطلاعات مربوط به شمارش آرای صندوق‌ها را در اختیار ستاد او قرار دهد. درخواست او در همین روز پذیرفته نشد.
رسانه‌های خارجی برای پوشش راهپیمایی‌های خیابانی با مشکلات فراوانی مواجه شده بودند و ایرانیان در نقاط مختلف دنیا به نتایج انتخابات معترض می‌شوند.
همزمان در بازی تیم ملی ایران و کره‌جنوبی، 6 بازیکن تیم ملی ایران مچ‌بند سبز به دست بستند اما بین دو نیمه با تهدید مجبور به بازکردن آن شدند.
پنج‌شنبه 28 خرداد: بار دیگر تظاهرات گسترده‌ای در اعتراض به کشت و کشتار در تظاهرات روز دوشنبه برگزار شد که موسوی و کروبی نیز در آن حضور پیدا کردند.
اعتراضات جهانی به حوادث پس از انتخابات بالا گرفته بود اما رسانه‌های حکومتی و بخصوص صدا و سیمای جمهوری اسلامی از اعتراضات خبری نمی‌دادند.
جمعه 29 خرداد: نماز جمعه تهران به امامت آیت‌الله خامنه‌ای برگزار شد در حالی که از جمع کاندیداها، تنها رضایی و احمدی‌نژاد در آن حضور داشتند. رهبر جمهوری اسلامی به صراحت از محمود احمدی‌نژاد دفاع کرد و نظر خود را نزدیک به او دانست. او هشدار داد: “اگر قرار باشد بعد از هر انتخاباتی آنهائی که رأی نیاوردند، اردوکشی خیابانی بکنند، طرفدارانشان را بکشند به خیابان؛ بعد آنهائی که رأی آورده‌اند هم، در جواب آنها، اردوکشی کنند، بکشند به خیابان، پس چرا انتخابات انجام گرفت؟ تقصیر مردم چیست؟ این مردمی که خیابان، محل کسب و کار آنهاست، محل رفت و آمد آنهاست، محل زندگی آنهاست، اینها چه گناهی کردند؟… من از همه میخواهم به این روش خاتمه بدهند. این روش، روش درستی نیست. اگر خاتمه ندهند، آنوقت مسئولیت تبعات آن، هرج و مرج آن، به عهده‌ی آنهاست. “
این سخنان از سوی فعالان سیاسی به ارسال کد رمز مخصوص آیت الله علی خامنه ای برای اعمال خشونت نیروهای لباس‌شخصی و سپاه و بسیج تعبیر شد؛ مشابه آنچه در حوادث سال 78 رخ داد. با این حال همان شب هم فریاد الله اکبر در بسیاری از مناطق تهران شنیده شد.
شنبه 30 خرداد: بازداشت فعالان سیاسی و روزنامه‌نگاران همچنان ادامه داشت و معلوم نبود چه تعداد از معترضان خیابانی دستگیر شده و در کجا نگهداری می‌شوند.
محمود احمدی نژاد با ارسال نامه‌ای از آیت الله خامنه‌ای بخاطر حمایتش از او در خطبه های نماز جمعه تشکر کرد. با وجود هشدارهای رهبر جمهوری اسلامی بار دیگر تظاهرات گسترده‌ای در نقاط مختلف تهران و بخصوص در خیابان‌های منتهی به میادین انقلاب، آزادی و توحید برگزار شد که این بار خشونت تمام و کمال نیروهای انتظامی، بسیج و لباس شخصی را به دنبال داشت. در جریان این درگیری‌ها به سوی تظاهرکنندگان تیراندازی شد و ندا آقاسلطان، دختری که به همراه معلم موسیقی‌اش در این تظاهرات شرکت کرده بود، هدف تیراندازی قرار گرفت. انتشار گسترده صحنه مرگ او، ندا را به عنوان یکی از سمبل‌های جنبش اعتراضی ایران در سراسر دنیا معرفی کرد. هرچند بعدها جمهوری اسلامی تلاش فراوانی کرد تا قتل او را سناریوی انگلیسی‌ها معرفی کند.
