داستان قدرت و شرم در ایران

نویسنده

» اوضاع ایران از نگاه گاردین

سرمقاله گاردین

تنفیذ محمود احمدی‌نژاد برای دور دوم ریاست جمهوری توسط رهبر ایران روز گذشته در فضایی از شرم انجام شد. این مراسم بصورت زنده از تلویزیون دولتی پخش نشد و شبکه عربی ایران آیت‌الله علی خامنه‌ای را نشان داد که  دستش را دراز کرده تا مردی را که در حال تنفیذش است دور نگه دارد.آقای احمدی‌نژاد به جای اینکه اجازه یابد دست مردی را که او را مثل پدرش خوانده بود ببوسد،  مجبور شد به شانه رهبر بسنده کند.

غایبان مجلس قابل‌توجه ‌تر بودند. این اولین بار بود که این مراسم توسط روسای جمهوری پیشین، آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی تحریم شد. رهبر مخالفان میرحسین موسوی، مهدی کروبی و حسن خمینی، نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی آیت‌الله روح‌الله خمینی نیز در مراسم حضور نیافتند. شبکه دولتی پرس‌‌تی‌وی گفت رهبران دولت – روسای مجلس، قوه قضائیه و شورای نگهبان – همگی در این مراسم شرکت کردند اما این سه حالت افسرده ای داشتند. چند ساعت بعد تظاهراتی در میادین ولیعصر و ونک تهران برپا شد.

این مسلما نمایشی از اطمینان و قدرت رژیم نبود. تنها یک روز قبل از آن 100 مخالف دولتی را محاکمه و اعترافات معاون رئیس‌جمهور و معاون وزیر کشور پیشین را از تلویزیون پخش کردند. جلسه آنقدر نمایشی بود که حتی برای حامیان تندرو رهبری نیز اغراق آمیز بود. این ناشی از مشکل بالا بردن تدریجی میزان سرکوب در هرهفته‌ است: اثر آن کمتر و کمتر می‌شود و مخالفان به مخالفت بیشتری تمایل پیدا می کنند.

محمد علی ابطحی معاون رئیس‌جمهور پیشین در به اصطلاح اعترافاتش گفت: رهبران مخالف توطئه کردند تا انتخابات را  مخدوش جلوه دهند.

یک نماینده مجلس و روحانی نزدیک به آقای خامنه‌ای گفت: اعترافات آقای ابطحی راه را برای برخورد با رهبران ناآرامی‌ها که هنوز به دادگاه نیامده‌اند باز کرد.

 این روشی خام برای هشدار به آقای موسوی بود که می‌تواند نفر بعدی باشد. اما مسئله به این سادگی نیست. آقای خامنه‌ای با دانستن اینکه وفاداری نیمی از کشور را از دست داده است باید هر قدمی را  که برمی‌دارد بسنجد. پیوند آقای موسوی با بنیانگذار جمهوری اسلامی، آیت‌الله روح‌الله خمینی تا به امروز او را از گزند دور نگه داشته است.  او مسئله غیرقابل حلی برای رهبری که ناگهان تشعشع جادویی خود را از دست داده ایجاد می‌کند: اگر کاری نکنید  بحران ادامه پیدا می‌کند. موسوی را زندان بیاندازید آنوقت ایران می‌تواند غیرقابل کنترل شود.

ممکن است بسیاری از نمایندگان مجلس فردا علیه انتخاب وزیران آقای احمدی نژاد برای اعضای کابینه رای بدهند. کشمکش قدرت بیش از هر چیز  توانایی آقای احمدی‌نژاد برای تشکیل دولتی جدید رامختل خواهد کرد. این برای باراک اوباما هم یک چالش محسوب می شود. آقای اوباما به بهای برگزیدن موضعی قوی در مورد شهرک‌سازی‌ها، مجبور بود با نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو بر سر نیاز به مقابله با ایران کوتاه بیاید. آقای نتانیاهو میل خود برای بمباران تجهیزات هسته‌ای ایران را مخفی نکرد. به هر حال آقای اوباما برای ایران مهلتی تا اوائل سپتامبر تعیین کرد تا به پیشنهاد مذاکره آمریکا پاسخ دهد. اگر ایران از آن استفاده نکند، نمایندگان کنگره آماده اند قانونی تازه برای قطع واردات بنزین و دیگر تولیدات پالایش یافته نفت این کشور به تصویب برسانند.

درگیری پیشرس با آمریکا بر سر تحریم‌ها می‌تواند رهبر محاصره شده و رئیس‌جمهور لکه‌دار ایران را نجات دهد. تنها راهی که آنها می‌توانند این حد از ناآرامی های داخلی را برای ملت خود توجیه کنند این است که مسبب آن را قدرتهای خارجی بدانند: انگلیس و آمریکا  - دشمن قدیمی کلیشه شده. آن وقت برای مخالفان ایران چه شانسی وجود دارد؟ آقای اوباما نیازی ندارد این زمانبندی را که بیشتر توسط اسرائیل دیکته شده است تا در نظر گرفتن ارزیابی آمریکا از قابلیت غنی‌سازی اورانیوم ایران، دنبال کند. آقای اوباما نباید پیروزی را به آیت‌الله خامنه‌ای پیشکش کند.

منبع: گاردین، 4 اوت