رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام که در یک ماه گذشته چندین بار نسبت به وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور هشدار داده است، روز گذشته به شدت از قرار گرفتن عرصه سیاست و اقتصاد در دست “کوته نظران” انتقاد کرد .
آیت الله علی اکبر هاشمی رفسنجانی معتقد است سیاست و اقتصاد کشور به دست “کوته نظران” افتاده است. وی این نظر را روز گذشته در دیدار با اعضای هیأت مدیره و منتخبین اتحادیه صادرکنندگان خدمات فنی، مهندسی و صنایع انرژی ایران مطرح کرد. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در سخنرانی خود نخست ریشه همه مشکلات را ترویج “روحیه افراط و تفریط” در جامعه توط انسان های “شعاری و کم اطلاع” توصیف کرد و با این مقدمه تصریح کرد: “با حاکم شدن این تفکر افراد اهل فکر و تعقل و صاحبان ابتکار و عمل به تدریج گوشهنشین و از میدان خارج شدند و عرصه سیاست و اقتصاد در دست بیتجربهها و کوتهنظران قرار گرفت.”
ناظران مخاطب این انتقادات را محمود احمدی نژاد و تیم سیاسی و اقتصادی وی در دولت نهم و دولت مستقر می دانند. این نخستین بار نیست که آیت الله هاشمی سیاست های موجود در ساختار کشور را نقد می کند.
هاشمی در سال 1368 به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد، و با پایان جنگ سیاست “درهای باز” و توسعه اقتصادی را در پیش گرفت. حالا وی می گوید: “بزرگترین انحراف را انحراف از توسعه و سازندگی کشور است.”
او در سخنرانی دیروز، بار دیگر خود را منتقد “شعارهای بیپشتوانه اقتصادی و نیز قرار دادن سرمایههای کشور و پول نفت در جیب مردم” توصیف کرد و گفت: “حمایت واقعی از اقتصاد و اشتغال کشور کمک به تولید ثروت و حمایت از سرمایهگذاری و صنعت و سایر بخشهای اقتصادی است و ایجاد اشتغال و توسعه جز از طریق حمایت از تولید و فعالان اقتصادی امکانپذیر نخواهد بود.”
به نظر می آید انتقاد رئیس 78 ساله مجمع تشخیص مصلحت نظام سیاست اقتصادی “هدفمندی یارانه ها” است. سیاستی که زمستان سال 89 کلید خورد و به اعتقاد کارشناسان اقتصادی افت محسوسی را در اقتصاد کشور، به ویژه در حوزه های صنعتی به بار آورد. گفته می شود با حذف یارانه ها از بخش صنعت، بسیاری از واحدهای تولیدی در دو سال اخیر یا تعطیل شده اند یا اینک در آستانه ورشکستگی قرار دارند.
طبق قانون باید 30 درصد از درآمدی که دولت از افزایش قیمت سوخت در جریان هدفمندی یارانهها به دست میآورد برای حمایت از بخش صنعت و کشاورزی در اختیار این دو بخش قرار می گرفت، اما آمار های ارائه شده از سوی مجلس اصولگرایان نشان می دهد دولت رغبت چندانی برای اختصاص این سهم به صنعت گران ندارد.
اکبر هاشمی رفسنجانی رقیب انتخاباتی محمود احمدی نژاد در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال 84 بود. وی پس از شکست از چهره ای که مورد حمایت شدید سپاه و اصولگرایان بود، با انتشار نامه از نتایج انتخابات تلویحا انتقاد کرد و از نخستین روزهای راهیابی احمدی نژاد به پاستور به منتقد درجه یک وی بدل شد. وی خرداد سال 88 همزمان با انتخابات ریاست جمهوری نیز با انتشار نامه ای به آیت الله خامنه ای نسبت به ادامه سیاست های احمدی نژاد هشدار داده بود اما 29 خرداد همان سال، رهبر جمهوری اسلامی گفت که نظرش به نظر احمدی نژاد نزدیک تر است.
در یک سال گذشته با سخت تر شدن تحریم های بین المللی علیه برنامه هسته ای تهران، و ناتوانی دولت مستقر در جلوگیری از بحران شدید اقتصادی، انتقادهای رئیس جمهور پیشین کشور هم بیش از پیش رنگ و بوی اقتصادی گرفته بود. اوایل امسال نیز آیت الله هاشمی سه نقد به سیاست های اقتصادی محمود احمدی نژاد وارد کرده بود. رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، از “حجم واردات بیرویه کالاهای خارجی”، “تنگشدن عرصه رشد تولیدات داخلی” و “ممانعت از پیاده شدن اهداف اصل 44 قانون اساسی و انحراف در اجرای حمایت از سرمایهگذاریهای خصوصی” انتقاد کرد.
با این حال ناظران می گویند اظهارات دیروز آیت الله هاشمی و تاکید وی بر “کوته نظر” بودن تیم اقتصادی – سیاسی دولت احتمالا از خیز وی برای حملات شدیدتر به احمدی نژاد و یارانش حکایت دارد.
کمتر از یک ماه پیش بود که وی در دیدار با تعدادی از اعضای کانون نمایندگان ادوار غرب کشور با اشاره به وجود ساختارها و بنیانهای محکم و خوب بهجا مانده از دولتهای پس از جنگ گفته بود:” اگرچه امروز کارها سخت شده، اما میتوان با بازسازی سرمایههای اجتماعی کشور، در پیش گرفتن عقلانیت و مدیریت صحیح در سطح داخلی و بینالمللی و ایجاد وفاق و ائتلاف بین نیروهای وفادار به نظام از سلایق و جناحهای گوناگون به سرعت کاستیها و ضعف را تبدیل به کارآمدی و رشد و توسعه کرد.”
از دیگر دغدغه های آیت الله هاشمی تاکید بر برگزاری “انتخابات آزاد” است . کاری که منتقدان دولت مستقر می گویند، احمدی نژاد استعداد چندانی در انجامش ندارد. جابجایی گسترده در نتایج آرای انتخابات سال 88 از سوی صادق محصولی – وزیر کشور دولت احمدی نژاد – باعث خیزش میلیون ها شهروند معترض در خیابان های کشور شد. اعتراضات گسترده با واکنش نهادهای نظامی و شبه نظامی همچون سپاه و بسیج به طرز خونباری سرکوب شد.
ماه گذشته آیت الله هاشمی گفته بود :” انتخابات آزاد، قانونی و فراگیر، مهمترین نمود و تجلّی مشارکت مردم در اداره کشور است و همین امر زمینه حضور سلایق گوناگون در مجلس، دولت و سایر ارکان نظام را فراهم میکند.”
وی در آخرین نماز جمعه خود در 26 تیر سال 88 که با حضور صدها هزار نفر از شهروندان جنبش سبز همراه بود، 5 راه حل را برای خروج از بحران سیاسی کشور مطرح کرد :“آزادی زندانیان سیاسی، دلجویی از آسیب دیدگان، آزادی رسانه ها و مطبوعات، پایبندی همه به قانون و فضای بحث برای جلب اعتماد”
بیان این راه ها، باعث شد تا اقتدارگرایان راه خروج را به وی نشان بدهند و دیگر اجازه ندهند وی برای خواندن خطبه به دانشگاه تهران برود. همچنین امسال نیروهای امنیتی دو فرزند وی را نیز بازداشت و روانه زندان کرده اند.
اما این ها باعث نشده است تا رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام از نظر خود بازگردد. اواخر آبان وی در گفتگو با سایت انتخاب تصریح کرده بود: “نظر من همان است که در نمازجمعه بیان کردم و آنها را ملاک قرار دادم.”