ایران که دارای مردمی تحصیلکرده و ذخایر هنگفت نفتی است، شرایط بسیار مناسبی برای انجام امور تجاری و بازرگانی با دیگر کشورهای جهان دارد.
جامعه بازرگانی ایران امید به آن بسته که تصمیم بر کاهش تحریم های اقتصادی علیه این کشور هر چه سریعتر شرایط را متحول سازد.
ماه گذشته هیأت کارآفرینان ایرانی در سفر به لیون از کارگاهی در چارچوب “هفتمین اجلاس مجمع جهانی کارآفرینی” بازدید کرد. امیرعلی امیری، سخنگوی این هیأت بازرگانی، دراین خصوص گفت: “روسیه باید درخصوص تحریم های اقتصادی خارجی که قرار است بخاطر بحران اوکراین متحمل شود، بازاندیشی کند. ما دراین رابطه تجربیات سختی داریم.” در این کارگاه بیش از ۲۰۰ بازرگان، کارآفرین اجتماعی، کارشناس و دانشجو از ۴۰ کشور جهان شرکت داشتند.
درحقیقت، ایران از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ متحمل انواع و اقسام تحریم های اقتصادی شده. این تدابیر مجازات کننده با تصویب قطعنامه های سازمان ملل از سال ۲۰۰۶ وخیم تر شد. سپس در سال ۲۰۱۱ شرایط باز هم سخت تر و فشارها بیشتر گردید. اکنون قرار است که مذاکرات به کاهش تحریم ها منجر شود و در ازای آن امتیازاتی ازسوی ایران به جامعه بین المللی ارائه گردد. مذاکرات در تاریخ ۲۴ نوامبر به پایان خواهد رسید.
امیرعلی امیری می گوید که این تاریخ در ایران هم با امید و هم با نگرانی دنبال می شود. او دراین خصوص گفت: “اگر تحریم ها را به مثابه یک بمب درنظر بگیریم، این بمب از هدف خود دور خواهد شد و در قلب بازار سیاه جهان فرود خواهد آمد.” او گفت از زمانی که تحریم ها به بخش مالی رسیده، شرایط به ویژه برای اقتصاد ایران بسیار سخت شده و ایران خود را از بقیه جهان جدا شده می بیند.
برخی کشورها، مانند روسیه و چین، همچنان درحال داد و ستد با ایران هستند، ولی این برای جبران زیان هایی که ازسوی تحریم ها بر اقتصاد ایران وارد شده کافی نیست. کاهش قیمت نفت طی چند ماه اخیر باز هم شرایط را پیچیده تر کرده. به گفته کارشناسان، قیمت هر بشکه نفت که امروز ۸۰ دلار معامله می شود، ممکن است تا ۷۰ دلار نیز کاهش یابد. کارشناسان براین باورند که دولت ایران برای برقرار کردن تعادل در بودجه اش باید نفت را بشکه ای ۱۴۰ دلار به فروش برساند.
امیرعلی امیری می گوید اگر شرکت ها و سرمایه گذاران خارجی این حق را داشتند که در ایران فعالیت کنند، کشوری را می یافتند که “پتانسیل ها و قابلیت هایش بسیار بالاست”. ایران به عنوان کشوری که در چهارراه مبادلات بازرگانی میان غرب و شرق قرار گرفته، ۲۰۰۰ سال پیش دربرگیرنده بخش مهمی از جاده ابریشم بود. مردمی “بسیار تحصیلکرده” و جمعیتی معادل ۷۷ میلیون نفر که میانگین سنی در آن ۲۷ سال است. سرزمینی سرشار از نفت، مس و آهن با اقتصادی که تحریم ها مجبورش کرده اند به سوی تنوع گرایی گام بردارد و در این زمینه نوآوری کند؛ و البته کشوری که به زیرساخت ها و سرمایه های خارجی نیاز مبرمی دارد. آقای امیری همچنین در ادامه می گوید: “ایران، ترکیه ده سال پیش را در ذهن تداعی می سازد، ولی با این تفاوت که ۳۵ هزار میلیارد دلار نیز در ذخایر نفتی اش نهفته دارد.”
امیرعلی امیری جدا از فرصت های بازرگانی ای که به وجود خواهند آمد، مثالی از هواپیماهای بازرگانی ایران می زند که اکنون به بیش از ۲۵۰ هواپیما نمی رسد [در مقابل ترکیه که ۱۱۰۰ هواپیمای بازرگانی دارد] و این درحالی است که نیمی از همین هواپیماها به دلیل نبود لوازم یدکی به سختی می توانند پرواز کنند. او در ادامه افزود: “من مطمئنم که شرکت های بوئینگ، ایرباس یا بمباردیه به محض اینکه امکان آن را بیابند، مایلند از این فرصت استفاده کنند.”
مجله بریتانیایی “اکونومیست” اخیراً بخش کاملی را به ایران اختصاص داد. در این مجله برآورد شده بود که تحریم های اقتصادی باعث آن شده که تولید ناخالص داخلی تنها طی سه سال اخیر تا ۲۵ درصد کاهش یابد. به نوشته این مجله نیز، لغو تحریم ها باعث آزاد شدن قابلیت ها و پتانسیل های اقتصادی قابل توجهی ازسوی ایران خواهد شد؛ البته به شرطی که با اقدامات خصوصی سازی حداقل در یک بخش از بخش هایی که تحت کنترل مستقیم حکومت است همراه شود. علاوه برآنکه کاغذ بازی های اداری نیز باید کاهش یابد.
زن بازرگان ایرانی
حتی اگر تحریم های بازرگانی اعمال شده علیه ایران کاهش یابند، باید مانع دیگری را نیز پشت سر گذاشت: ایجاد تحول در تصویری که از این کشور پس از بیش از ۳۰ سال روابط پرتنش با غرب در اذهان باقی مانده. امیرعلی امیری دراین خصوص می گوید: “برداشتی که از ایران، حتی در محافل بازرگانی، وجود دارد کاملاً متفاوت از واقعیت است. البته این مسأله در نزد شرکت های بزرگ چند ملیتی کمتر دیده می شود. درواقع آنها به خوبی از پتانسیل های کشور ما آگاهی دارند و تنها منتظر صدور مجوز برای بازگشت به بازار ایران هستند.”
در آن روز، در ردیف اول سالن اعضای دیگری از هیأت ایرانی نیز نشسته بودند که روسری های رنگی به سر داشتند. زهرا نقوی، رییس شرکت پتروشیمی، دراین خصوص می گوید: “در خارج از ایران، تصور بر آن است که زنان ایرانی چیز زیادی نمی دانند و در داخل خانه محبوس اند. ۶۵ درصد از فارغ التحصیلان دانشگاهی در ایران را زنان تشکیل می دهند. زنان به ویژه در شرکت های بخش خدماتی، مانند آموزش، بیمه، و حتی مهندسی و فن آوری های جدید نیز حضور گسترده ای دارند و این درحالی است که معمولاً این گونه بخش ها در کشورهای دیگر زنان کمتری را به خود جذب می کند.” او به عنوان مثال به خانمی که سمت چپ اش نشسته اشاره می کند: زهرا جلیل ثانی، رییس یک شرکت چاپ و نشر، با فعالیت بسیار گسترده که تا چین نیز ادامه دارد.
کتایون سپهری، سخنگوی انجمنی که صدها زن بازرگان را در ایران گردهم آورده می گوید که زنان قبل از اینکه به طور طبیعی منصب رییس شرکت را اشغال کنند، پیشرفت های بسیاری باید انجام دهند. درنهایت تنها ۱۲ تا ۱۳ درصد از زنان به این منصب دست می یابند.
او در ادامه می افزاید: “به لحاظ قانونی، زنان نسبت به مردان با موانع بیشتری روبرو نیستند. ولی کار در برخی بخش ها به لحاظ فرهنگی سخت تر است. درعین حال، زنان کارآفرین در تمامی مناطق کشور و تمامی بخش های اقتصادی حضور دارند. چالش امروز ما به ویژه این است که درخصوص گزینش این حرفه، بهتر به جوانان اطلاع رسانی کنیم و به آنها الگوهایی از زنان کارآفرین ایرانی معرفی کنیم که در کار خود موفق بوده اند.“
منبع: لو دووار، ۱۵ نوامبر
