کاترین بولتر
محمود احمدی نژاد رئیس جمهور ایران، درحالی که در پی باقی ماندن در منصب خود برای دومین بار در انتخابات پیش رو است، شب گذشته مورد حمله یکی از بلندپایه ترین روحانیون کشور قرار گرفت؛ رویدادی که از حجم گستردۀ تنش های موجود در آستانه انتخابات روز جمعه حکایت می کند.
اکبر هاشمی رفسنجانی در قالب یک حمله علنی غیر معمول والبته مورد حمایت سایر روحانیون عالیرتبه، از رهبر عالی ایران خواست دربرابر آقای احمدی نژاد به خاطر “افترا و جعل” در جریان مناظره هفته گذشته با موسوی، دست به اقدامی بزند. احمدی نژاد که با چالش بسیار قدرتمند اصلاح طلبان روبرو شده، آقای رفسنجانی را به فساد و مانور سیاسی به منظور از سر راه برداشتن خود متهم کرد. هاشمی رفسنجانی، خود زمانی رئیس جمهور کشور بوده است.
آقای رفسنجانی در نامه ای که خطاب به رهبر نوشته است، هشدار می دهد “ده ها میلیون نفر” از ایرانی ها، سخنان رئیس جمهور در برنامه تلویزیونی را مشاهده کرده اند. وی از آیت الله خامنه ای خواست در این مورد کاری بکند، در غیر اینصورت ممکن است حامیان خشمناک نامزدهای رقیب، اجرای قانون را خود برعهده بگیرند. “از شما انتظار دارم برای خاموش کردن آتشی که دود آن همین حالا دیده می شود، کاری بکنید… بدیهی است که برخی افراد، جناح ها و احزاب این اوضاع را تحمل نخواهند کرد.” چهارده روحانی دیگر از شهر مذهبی قم، مرکز نهاد های دینی قدرتمند کشور، نیز اطلاعیه مجزائی صادر کردند و در آن نسبت به آسیب وارده به تصویر ایران در مناظرات علنی، “ابراز تأسف و نگرانی عمیق” کردند.
پس از چهارسالی که با نابسامانی اقتصاد، ته کشیدن درآمدهای نفتی و تیرگی روابط ایران با غرب همراه بوده، انتخابات روز جمعه از دید بسیاری از ایرانی ها، بهترین فرصت موجود ظرف این سالها برای ایجاد تغییر در مسیر حرکت کشور است. عده زیادی هم در غرب امیدوارند انتخابات ایران، تغییر فاحشی در رویکرد مقابله جویانه، خصوصاً بر سر برنامه هسته ای مورد علاقه آقای احمدی نژاد در این کشور، بوجود آورد.
شرایط رو به رشد روزهای اخیر برای میر حسین موسوی رقیب میانه روی حاضر در صحنه انتخابات، که توانسته است حمایت اقشار عمدتاً جوان و سطح متوسط جامعه را به دست آورد، سبب تحریک آشکار طرفداران احمدی نژاد شده است. هر دو طرف، دوشنبه شب گردهمائی های عظیمی را در تهران به راه انداختند و گزارش هائی از وقوع برخورد ها در تهران و نیز تنش هائی در سراسر کشور منتشر شد.
تخمین نتیجه انتخابات غیر ممکن است، زیرا تصور بر این است که آقای احمدی نژاد از پشتیبانی آیت الله خامنه ای برخوردار است؛ فردی که صاحب بالاترین سطح قدرت در کشور است. با این حال، برخی تحلیلگران معتقدند موسوی 67 ساله، نخست وزیر سابق کشور، می تواند با توجه به حال و هوای ملتهب فعلی، شگفتی بیافریند.
مهدی کروبی نامزد اصلاح طلب دیگر، دیروز برای کنار رفتن از رقابت ها به منظور جلوگیری از تقسیم آرای میانه روها تحت فشار سنگینی قرار گرفت.
دکتر رضا مولوی مدیر مرکز مطالعات ایران در دانشگاه دارام، می گوید بدنبال حملات شخصی آقای احمدی نژاد به آقای موسوی و همسرش در جریان مناظره تلویزیونی، رقابت تا حد قابل ملاحظه ای تنگاتنگ شده است. وی گفت: “بعد از آن بود که مردم شروع به نمایش خشم و غضب خود کردند. پیش بینی سخت است، اما من فکر می کنم موسوی، سختی زیادی به رئیس جمهور تحمیل می کند. او یک مخالف سرسخت است و به نظر می رسد درحال جذب اکثریت خاموش، روشنفکر، طبقه متوسط و صنعتکاران بیشتری است؛ کسانی که درگذشته امید خود برای شنیده شدن صدایشان و یا حمایت از خواست هایشان در اداره کشور را از دست داده اند.”
با همه این اوصاف، آقای احمدی نژاد همچنان در مناطق روستائی و غیر شهری، محبوب است، جائیکه هنوز اعتبار یک فرد مذهبی با ریشه های ساده زیستی را به نمایش گذاشته است. با این حال، دکتر مولوی می گوید آیت الله خامنه ای کاملاً درجریان حال و هوای جامعه قرار می گیرد. بیکاری بیداد می کند و تصور می شود نرخ تورمی که به طور رسمی 15 درصد اعلام شده، 25 درصد باشد. نیاز ضروری به سرمایه گذاری خارجی در صنایع نفت و گاز کشور وجود دارد، که این به نوبه خود، مستلزم پایان داده شدن به انزوای ایران است.
تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران نیز ممکن است به ایران اجازه بدهد در پی یک رئیس جمهور مصلحت اندیش تر باشد. باراک اوباما نشان داده که موجودیت ایران را به عنوان جمهوری اسلامی به رسمیت می شناسد و در پی تغییر رژیم در این کشور نیست. دکتر مولوی می گوید: “آیت الله (خامنه ای) یک سیاستمدار بسیار باهوش و حسابگر است. ممکن است فکر کند دیگر نفعی در وجود احمدی نژاد نیست. زمانیکه احمدی نژاد در سال 2005 به ریاست جمهوری رسید، کاخ سفید هم در اختیار جورج بوش بود، بنابراین برای ایران شایسته بود که رهبری داشته باشد تا از عهده مقابله به مثل برآید. فکر می کنم حالا که از تلاش اوباما برای تغییر آهنگ درقبال مسلمانان آگاه شده ایم، آقای خامنه ای نیز لزوماً از احمدی نژاد مانند گذشته حمایت نخواهد کرد. او مصلحت اندیش خواهد بود.”
منبع: ایندیپندنت- 10 ژوئن
