برزو درگاهی
روحانیون سیاستمدار و میانه روی ایران پس از مدتی سکوت و احتیاط، زیر بارانی از تهدیدات دولتی و به دنبال شلیک گلوله در ناآرامی های ماه گذشته، سرانجام با برافروختگی دست به موضعگیری زدند.
محمد خاتمی رئیس جمهور سابق و مهدی کروبی نامزد سابق اصلاح طلب با صدور بیانیه های تند و تیز، سرکوب مداوم مخالفان را محکوم کردند و خواستار ترمیم شکاف سیاسی به وجود آمده میان طرفداران و مخالفان دولت شدند.
حتی آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، که بردارش آخر هفته گذشته اعلام کرده بود وی سکوت پیشه کرده، به صدا درآمد. وی گفت دولت باید «با استفاده از منطق»، زخم های سیاسی را که پس از انتخاب مجدد و بحث انگیز محمود احمدی نژاد به مقام ریاست جمهوری، جامعه را دچار چند دستگی کرده، التیام بخشد.
احتمالاً فعالان و پیاده نظام جنبش اعتراضی، این بیانیه ها را به عنوان تاکتیکی ارزیابی می کنند که بر تلاش آنها برای گرم نگهداشتن تنور اعتراضات و برپائی تظاهرات در مراسم 22 بهمن، همزمان با سی و یکمین سالگرد انقلاب اسلامی ایران، صحه می گذارد.
کروبی در بیانیه خود آورده است: «تعطیلی تمامی روزنامه های اصلاح طلب و زندانی کردن اصلاح طلبان، چراغ اصلاح طلبی را خاموش نمی کند و پرچم مبارزه علیه نیرنگ و دروغ هرگز بر زمین نخواهد افتاد. سوگند می خورم که ارعاب و تهدیدات روزافزون، مرا از ادامه راهی که برگزیدم منصرف نکرده است؛ بلکه درعوض، مرا در پیگیری بیشتر و آماده کردن خود و فرزندانم برای هر فاجعه ای مصمم تر کرده است.»
کروبی در بیانیه ای که در وب سایت سحام نیوز قرار داده شده، اعلام کرد ایرانی ها از آنچه وی شیوه های نابکارانه دولت، از جمله اعمال خشونت علیه زنان، استفاده از بازداشتگاه های مخفی، دادگاه های نمایشی و دستگیری های فله ای خواند، به تنگ آمده اند.
وی با اشاره به وقایع تظاهرات روز عاشورا در 27 دسامبر، گفت: «آقایان این بار دستان خود را به خون عزاداران آغشته کردند. به دروغگوئی ادامه می دهند، اما تا کی؟ آنها هر دروغ را با دروغ دیگر کامل می کنند. یک گناه را با گناهی دیگر می پوشانند.»
وی برای حل بحران به پنج راه حل اشاره کرد: توبه و ابراز پشیمانی تندروها و شبه نظامیانی که علیه تظاهرات صلح آمیز به خشونت متوسل شدند؛ تسلیم شدن در برابر قانون اساسی و حقوق بشر، رفع محدودیت ها علیه رسانه ها و آزادی زندانیان سیاسی، کنار گذاشتن بهره گیری از خشونت برای حل و فصل اختلافات سیاسی، انجام تحقیقات دربارۀ اتهامات وارد شده به مسؤولان، و برگزاری مناظرات علنی عادلانه درباره اتهام وقوع تقلب در انتخابات ریاست جموری پیشین و معلوم شدن اینکه «چه کسی درست می گوید و چه کسی اشتباه می کند.»
وی گفت: «مردم بهترین قضاوت کننده هستند.»
بیانیه خاتمی در وب سایت بنیاد باران قرار داده شد و از تندی و شدت کمتری برخوردار بود. وی ادعای تلاش مخالفان برای براندازی جمهوری اسلامی را رد کرد و ضمناً معترضان تندروئی که تغییر رژیم را نشانه گرفته اند، محکوم کرد.
وی گفت: «شعار ما همیشه این بود و خواهد بود: استقال، آزادی، جمهوری اسلامی. هر شعار دیگری مورد تأیید اکثریت مردم نخواهد بود. هر شعار دیگری، انحراف در مسیر انقلاب خواهد بود.»
وی در عین حال گفت: «افراط گرائی و خشونت اگر توسط دولت اعمال شوند، بسیار مخرب تر خواهند بود.»
خاتمی در پیامی که تندروهائی نظیر احمدی نژاد را خطاب قرار می داد، گفت اولین قدم به سوی دموکراسی «به رسمیت شناختن کسانی است که با ما اختلاف دارند. نباید کسانی را که با ما اختلاف دارند دفع کنیم. تفسیر همراه با خودکامگی از رژیم اسلامی خطرناک خواهد بود. مردم ما قبلاً دیکتاتوری را تجربه کرده اند. دولت باید تحمل هرگونه انتقادی را داشته باشد.»
خاتمی اخیراً مانند بسیاری از سیاستمداران، تلاش کرد جانب دیدگاه میانه رویی را بگیرد که شامل محسن رضائی فرمانده سابق سپاه پاسداران و علی مطهری نماینده صریح اللهجه مجلس نیز می شود.
وی گفت: «دو جریان ناشناس در پی تشدید خشونت در فضای جامعه هستند؛ یکی جریان افراطی که میخواهد همه امکانات را در دست بگیرد و از طرف دیگر جریانی که اصل جمهوری اسلامی را نمیخواهد. نیروهای افراطی باید کنار گذاشته شوند، و گرنه همه چیز را نابود خواهند کرد.»
منبع: لوس آنجلس تایمز- 11 ژانویه 2010
