جنیفر روبین
آنچه بعد از اعلام تمدید مذاکرات اتمی تا ۲۴ نوامبر تعجب آور بود، عدم حمایت رئیس جمهور آمریکا و وزیر امورخارجه بداقبالش بود. این اصلا تعجب آور نیست که کسی از اینکه آمریکا مجبور است ۲.۸ میلیارد دلار دیگر به ایران بپردازد و ایران به غنی سازی اورانیوم، توسعه موشکی حمایت از تروریسم ادامه بدهد خوشحال باشد. چیزی که قابل توجه است سخنرانی تعدادی از دموکرات ها علیه این اقدام است. این موضوع هشداری است برای دولت تا بداند وقتی در ماه نوامبر-همانطور که انتظارش را داریم- به هیچ توافقی با ایران نرسد، چه اتفاقی خواهد افتاد.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، گفت که کشور تحریم زده اش تلاش می کند تا به یک توافق پایدار با قدرت های جهان برسد. روحانی در نشست تجاری آنکارا گفت که ایران همه تلاشش را می کند تا به توافق نهایی با ۱+۵ برسد.
در طول سال گذشته که مذاکرات اتمی ادامه داشت، در مجلس سنا دودستگی عمیقی بر سر دو بخش از مفاد توافق بوجود آمد: اکثر تاسیسات غنی سازی و آب سنگین اراک باید دست از کار بکشد و ایران باید در مورد برنامه های اتمی که در گذشته داشته شفاف سازی کند. اوباما به دلیل تلاش برای اعمال نشدن تحریم های جدید تحت فشار قرار داشت اگرچه سناتور هری رید، دموکرات از ایالت نوادا، اجازه داد که در مورد تحریم ها رای گیری نشود. اما او در مورد حمایت سنا از توافقنامه بشدت تحت فشار خواهد بود.
روز جمعه برد شرمن، دموکرات از ایالت کالیفورنیا، در کنفرانس روز جمعه اش در مورد توافق یا ایران گفت: “ما در این معامله در موضع ضعف قرار داریم. بجای اینکه با ایرانی که بر اثر تحریم ها درحال فروپاشی اقتصادی است بر سر توافق چانه بزنیم با ایرانی مواجه هستیم که دو درصد رشد اقتصادی دارد. اینجا در آمریکا ما به وضعت ایران “وضعیت رو به بهبود” می گوییم. او از مفاد قرار داد نیز عصبانی بود و آن را غیرقابل قبول می دانست: “توافق نهایی باید این باشد که بین زمانی که ما می فهمیم قرارداد نقض شده است تا زمانی که ایران بمب اتمی بسازد، سال ها فاصله باشد.”
یکی از اعضای کمیسیون سیاست خارجی سنا، الیوت انجل، دموکرات از نیویورک، هم تقریبا چنین نظری داشت: “به نظر من، که فکر می کنم بسیاری با من هم عقیده هستند، اگر تحریم ها را بدون یک معامله خوب با ایران کاهش بدهیم، مثل یک بخشش بلاعوض می ماند. اگر ایرانی ها بخواهند از تحریم ها کاسته شود، باید برایش تلاش بکنند. من با جان کری، وزیر امورخارجه، موافقم که می گوید نرسیدن به توافق بهتر از یک توافق بد است. سوالی که باید به آن پاسخ بدهیم این است که توافق بد و توافق خوب کدام است. من هم مثل خیلی از شما، یا هضم این موضوع که چطور یک کشور حامی تروریسم می تواند دست به غنی سازی اورانیوم بزند، مشکل دارم. و به همین دلیل باید مطمئن شویم که ایران به وعده هایش پایبند است و این پایبندی تا چه زمانی پایدار است.”
در اصل، اوباما با ممانعت از وضع تحریم های جدید برای خودش دردسر درست کرده است. بدون فشار به ایران رسیدن به یک توافق خوب تقریبا هیچ است و او به هیچ وجه نمی تواند کنگره را ترغیب به حمایت از یک توافق بد بکند. اوباما با کنگره متحد و یک صدا در مورد توافق با ایران مواجه است. ایران هیچ دلیلی برای تفاهم بیشتر ندارد. کری می تواند مدت های طولانی به مذاکره در وین ادامه بدهد اما این کار را باید در شرایط جدید انجام بدهد، با تحریم ها و موارد دیگری که نشان از اتحاد بین کشورهای گفتگوکننده باشد. اگر ایران به مذاکره ادامه ندهد ما به هدف خود که برداشته شدن تحریم هاست نخواهد رسید.
مثل زمانی که دولت دست از کار کشید، درک اینکه سنا با وجود کنگره ای که اکثریت آن از رید حمایت می کنند و کاخ سفید اوباما چه کاری می تواند بکند، مهم است. کنگره می تواند و باید به متن مذاکرات دسترسی داشته باشد و از مذاکره کنندگان بازخواست کند. چرا باید یه این حرف اعتماد کنیم که ما درحال پر کردن شکاف ها هستیم درحالیکه ایران هنوز دست از غنی سازی اورانیوم برنداشته است؟ چطور می توانیم یک بازرسی درست در ایران انجام بدهیم اگر ایران در مورد فعالیت هایش در گذشته شفاف سازی نکند؟ واضح است که تا زمانی که رید ریاست مجلس سنا را به عهده دارد، هیچ رایی برای تحریم ایران داده نمی شود مگر اینکه کاخ سفید عقب نشینی کند و تا زمانی که اوباما در کاخ سفید است، ایران می داند که او هیچ خط قرمزی ندارد مگر اینکه بخواهد از درگیری بگریزد. انتخابات عواقبی دارد و باید در انتظار انتخابات میاندوره ای و انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ بمانیم.
واشنگتن پست، 22 ژوئیه
