هنرمندان و انتخابات
پرستو سپهری- در فاصله کوتاهی به صندوق های رای برای انتخاب رئیس جمهور دهم، فضا داغترمی شود و هنرمندان – البته اغلب سینماگران- به صحنه می آیند. فیلم های تبلیغاتی که کارگردان های معروف ساخته اند به نمایش در می آید و چهره ها به حمایت نامزدهای مختلف می آیند.گزارشی داریم از این رویداد همراه باطرح زیبائی از مانا نیستانی.
دوم خرداد بود که سینماگران را برا ی اولین بار به صحنه آورد. کلید را هم کیومرث پوراحمد زد. روزی به دفتر محمد خاتمی رفت وحمایت خود را از او اعلام کرد. د رآنزمان طرفداران خاتمی که از دوران وزارت او در ارشاد خاطره خوشی داشتند، در هیئت مدیره خانم سینما بودند.
احمد رضا درویش به همراه وحیدنیکخواه آزاد، فعالیتی نیمه مخفی راسازمان دادند تاسینماگران را به صحنه بیاورند. وزارت ارشاد هم که در اختیار سردار عزت اله ضرغامی معاونت سینمائی بود، مقابله با این جریان را آغاز کرد. نتیجه حضور وسیع سینماگران در صحنه بود: اغلب درجبهه خاتمی و اندکی درکنار ناطق نوری.برای اولین بار دو تن از سینماگران شناخته شده یعنی بهروز افخمی و سیفالله داد پا پیش گذاشتند و فیلم انتخاباتی خاتمی را ساختند.
پس از رسیدن خاتمی به ریاست جمهوری چهرهی خندان سینماگران در مقابل خانهی سینما در حالی که بین مردم شیرینی و شکلات پخش میکردند در تلویزیون به تصویر کشیدهشد و در این میان ریاست معاونت سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سیفالله داد رسید. بهروز افخمی هم یک دوره نمایندگی مجلس را تجربه کرد.
سینما گران در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۳۸۰ و پس از باز شدن فضای فرهنگی و تجربهی یک دورهی شیرین برای فرهنگ و هنر ایران، با صراحت بیشتری از کاندیدای مورد اعتمادشان حمایت کردند تا آنجا که ستاد هنرمندان رأیاولی تشکیل شد و به تعبیری آقازادههای سینمای ایران از جمله پگاه آهنگرانی، باران کوثری، رضا داوودنژاد و میلاد صدرعاملی به همراه سایر هنرمندان فعالیتهای گستردهای را در حمایت از خاتمی انجام دادند. در همین زمان بود که رخشان بنیاعتماد نیز فیلم مستند “روزگار ما” را ساخت که متشکل از دو اپیزود بود. اپیزود اول “روزگار ما” به حضور جوانان نسل سوم در انتخابات میپرداخت، رأیاولیهایی که ستاد حمایت از خاتمی را راهاندازی کردهبودند.
در این دوره بود که مسعودکیمیائی و گوگوش – که هنوز در ایران بود- به محمد خاتمی رای دادند.
در سال 84 و نهمین دورهی انتخابات تعدادی از هنرمندان از دکتر مصطفی معین حمایت کردند اما پس از به دور دوم کشیده شدن این انتخابات ائتلافی بر سر حمایت از هاشمی رفسنجانی شکل گرفت که البته نتیجهای در بر نداشت و محمود احمدینژاد به قدرت رسید.
اما پر سر و صداترین دورهی حضور هنرمندان در انتخابات، به اسفندماه 86 و هشتمین دورهی انتخابات مجلس شورای اسلامی برمیگردد. در این انتخابات بیش از 250 نفر از سینماگران با امضای طوماری از “سی نفر از یاران خاتمی” که تأیید صلاحیت شدهبودند، حمایت کردند. هنرمندان به تنگ آمده از همهجا در کنار یکدیگر جمع شدند تا برای رسیدن به فضایی مطلوبتر تلاشی را آغاز کنند تا نمایندگان اصلاحطلب را به مجلس بفرستند.
حمایت هنرمندان از “یاران خاتمی” باعث شد دولت نهم که فشار بیش از حدی را به جامعهی فرهنگی ایران تحمیل کردهبود از طرق مختلف هنرمندان را وادار کند تا حمایت خود از “یاران خاتمی” را تکذیب کنند. این تلاشها عمدتاً از طریق حراست صدا و سیما و خبر 20:30 انجام شد و تعدادی از هنرمندان مجبور شدند تا به گفتگو تن در دهند و حمایت خود را رد کنند. در این میان دو دختر سینمای ایران یعنی باران کوثری و پگاه آهنگرانی که امضاکنندهی طومار بودند باز هم به میدان آمدند و در کنار بهاره رهنما و حامد بهداد با نگارش نامههای جداگانهای تکذیب صدا و سیما را تکذیب کردند و حمایت خود از اندیشههای آقای خاتمی و اصلاحات را مجدداً اعلام داشتند.
آنچه بیش از همه باعث فشار بر روی هنرمندان و تهدید آنان شدهبود بخش آخر بیانیه بود که از این قرار است: «رأی ما به منظور تأیید روند برگزاری انتخابات نیست اما برای اعلام وفاداری خویش به تفکر فرهنگمحور اصلاحطلبی که آینده کشور را جز در گروی آن نمیدانیم، بیست و چهار اسفند به لیست اصلاح طلبان (یاران خاتمی) رأی خواهیم داد.»
طرفداران موسوی:
علیه حقارت و سانسور
سینما گران این بار هم در صحنه حاضر شدند و در دو صف عمده : طرفدار موسوی و جانبد ار احمدی نژاد. هنوز هنرمندی از کروبی و رضا یی حمایت نکرده است.
سینما گران که در چهار سال زمامداری محمود احمدی نژاد تحت شدیدترین فشارها بودند، دیرتر از همیشه به صحنه آمدند و این بار کلید حضوررا داریوش مهرجوئی زد وحمایت خود را از میر حسین موسوی اعلام کرد. او قرار است فیلم دوم انتخاباتی موسوی را هم بسازد. اکنون دیگر ساختن فیلم تبلیغاتی د رباره نامزدها بخش مهمی از فعالیت های انتخاباتی است.
به یمن حمایت محمد خاتمی از میر حسین موسوی، او د رمیان چهار نامزد انتخابات بیشترین حمایت را از جانب سینما گران جلب کرده است.
حضور مقامات سابق سینمائی هم د راین میان بی تاثیر نیست. “محمدمهدی حیدریان” که در دورهی دوم ریاستجمهوری خاتمی معاونت سینمایی را بر عهده داشت و در دوران نخستوزیری موسوی مدیرکل ادارهی نظارت و ارزشیابی معاونت سینمایی بود، رئیس کمیته فرهنگی ـ هنری موسوی است. “محمد بهشتی” نیز نقش پررنگی در ستاد موسوی دارد و معتقد است «دورهی موسوی، دوران طلایی سینمای ماست».
وقتی این موضع گیری سینما گران اهمیت بیشتری می یابد که بیاد بیاوریم سردارصفار هرندی، سردبیر سابق روزنامه کیهان و وزیر فرهنگ و ارشاد فعلی هشدار داده بود که هنرمندان از اعلام طرفداری به نفع نامزدی خاص در انتخابات دهمین دورهی ریاست جمهوری که خردادماه برگزار میشود، خودداری کنند.
برغم این دستور وزیر تا کنون سینماگران زیرکه عموما از چهره های شاخص سینمای ایران هستند از میر حسین موسوی حمایت کرده اند:
داریوش مهرجویی، عزتالله انتظامی، داوود رشیدی، ناصر تقوایی، محسن مخملباف، مجید مجیدی، کمال تبریزی، سیدمحمد احصایی، داریوش فرهنگ، علی ژکان، ابراهیم حقیقی، شاهین فرهت، ابوالفضل جلیلی، علیرضا شجاعنوری، محمدرضا اصلانی، علیرضا رئیسیان، محمود پاکنیت، مهدی کرمپور، کامبیز دیرباز، فرشته صدرعرفایی، حنا مخملباف، علی صادقی، طناز طباطبایی، خزر معصومی، ناصر چشمآذر، پیمان قاسمخانی، سهیل محمودی، ساعد باقری، عبدالجبار کاکایی، ایران درودی، محمد نوری، مختاباد، حسین زمان، حسامالدین سراج، رضا یزدانی، قاسم افشار، شاهکار بینشپژوه، حمید خندان و حامد هاکان.
برخی از این هنرمنان علت حمایت خود را از موسوی اعلام کرده اند :
محمد علی کشاورز می گوید :« قطعا در انتخابات شرکت میکنم و مسلما به کسی که برای مملکت کار کند و شعار ندهد رای خواهم داد.بنابر این مطمئن باشید به مهندس موسوی رای خواهم داد چون ایشان یک هنرمند و فرهنگ دوست واقعی است. “
محمدرضا فروتن که برای اولین بار در انتخابات شرکت کرده می گوید:“با ریاست جمهوری مهندس موسوی کشور و هنرمندان شرایط بهتری پیدا کنند. همه سرمایه ای که در وجودم هست ” امید” است که با حضور آقای موسوی افزایش بسیاری یافته است.»
فاطمه معتمدآریا حرفش این است: به موسوی رای میدهم چون به آینده روشن فرزندانم علاقمندم. زیرا در جهان ریا کار امروز ملت فرهیختهی ایران را شایسته داشتن رییس جمهوری با فرهنگ و پاک دل میدانم.
مازیار میری کارگردان فیلم “کتاب قانون” که فیلمش سرنوشت مشخصی ندارد جزو حامیان موسوی است. او مهم ترین دلیلش برای حمایت از موسوی را وضع موجود میداند و دلایل بعدیاش را دیدگاه و روش او و صداقتش میداند. ضمن اینکه اظهار امیدواری میکند شعار “فرهنگ غیردولتی و دولت فرهنگی” که میرحسن موسوی آن را مطرح کردهاست محقق شود.
یکی از بازیگران توانای زن ایران که چهار سال است فیلمهایش یا توقیف میشود و یا به هر دلیلی به نمایش درنمیآید (!) هدیه تهرانی است. او میگوید: «با شرایط پیشآمده در حوزهی سیاست خارجی، اقصادی و به خصوص هنری، کشور نیاز به تحول اساسی دارد. فکر میکنم آقای موسوی با توجه به سوابق کاریاش در دوران نخستوزیری و شعارهایی که از ایشان میشنوم، فرد بسیار مناسبی برای تصدی پست ریاستجمهوری است البته برای ایشان دعا میکنم چون شرایط سختی در پیش دارد. امیدوارم خیلی سریع بتواند اوضاع آشفتهی بوجود آمده را مهار کند.»
پگاه آهنگرانی پس از 8 سال از اولین حضورش در حمایت از اصلاحات، هنوز هم مصرانه در صحنه است. پگاه میگوید از انصراف آقای خاتمی خیلی ناراحت شد اما شأن خاتمی را بالاتر از ریاستجمهوری میداند. او معتقد است شاید بیست یا سی سال دیگر مردم ایران قدر آقای خاتمی را بدانند و به فردی همچون او احساس نیاز کنند. او یکی از دلایل حمایتش از میرحسین موسوی را حمایت خاتمی از وی میداند و تأکید میکند که گذشته از این موضوع به تفکر اصلاحطلبانه باور دارد.
بهاره رهنما نیز یکی دیگر از حامیان موسوی است. او بر خلاف پگاه میگوید از رفتن خاتمی ناراحت نشده و ترجیح میدهد خاتمی همینطور که حالا هست، در میدان باشد. بهاره حمایت خاتمی از میرحسین را در تصمیمگیریاش مؤثر میداند اما دلیل دیگرش برای حمایت از او را این چنین بیان میکند: «به نظر من آقای موسوی در درونش یک هنرمند خوب نهفته است. هم همسرش مجسمهساز است و هم خودش نقاش است. فکر میکنم رئیسجمهوری که هنر را بفهمد، رئیسجمهور بهتری است.»
کیومرث پوراحمد می گوید: «چهار سال پیش اشتباه کردیم، گول خوردیم، اشتباه بزرگمان این بود که با انتخابات قهر کردیم و به چنین ذلتی افتادیم. امروز اولین و مهمترین کارمان این است که با انتخابات آشتی کنیم و در انتخابات شرکت کنیم. باور کنید تلویزیونهای لسانجلسی نمیفهمند. در انتخابات شرکت کنید که از نان شب واجبتر است. فقر، فحشا، بیکاری، دزدی، دروغگویی، ریاکاری و همهی مصیبتهایی که داریم تحمل میکنیم خودمان کردیم، چشممان کور ولی حیثیت بینالمللیمان چی؟! یک بار با یکی از این هواپیماهای امارات نیموجبی که هست و نیستش مال ایران است پرواز کنید تا ببینید چطور به ایرانیان توهین میکنند. حیثیت بینالمللی ما نابود شده، به زیر صفر رسیده. ما ملت بزرگی بودیم، هستیم و خواهیم بود. حیثیت بینالمللی و جهانیمان را به خودمان برگردانیم، با شرکت در انتخابات و انتخاب میرحسین موسوی.»
کامبوزیا پرتوی حرفهای جالبی می زند: «امروز خیلی احساس بزرگی میکنم، چهار سال احساس حقارت میکردم. چهار سال با هر سفر رئیسجمهور به استان، به روستا، به خارج از کشور احساس حقارت میکردم. چهار سال از هر تریبونی که دستشان میگرفتند من احساس حقارت و کوچکی میکردم. وقتی که جواب نامهی هر روستایی کشورم یک تراول چک بود من احساس حقارت میکردم. حماسخاطره
وقتی که فقر تمام ایران را گرفت من احساس حقارت کردم اما یک چیزی بیشتر از همهی این حقارتها من را اذیت میکرد و آن هم دروغگویی بود. چهار سال همه چیز را با دروغ پنهان کردند. فقط با تریبونی که دستشان بود و ما نداشتیم. چهار سال یک آدم کوچولو، من را کوچولو کرد و حالا منتظر 22 خرداد هستم.»
حمید فرخنژاد نیز اینگونه سخن می گوید: «من فقط خواهش کنم اشتباهی که چهار سال پیش کردیم را تکرار نکنیم. قهر نکنیم. قهر نکنیم. قهر نکنیم. به همه بگوییم قهر نکنیم. سرنوشت ما دست ماست. در ادبیات کهن و فولکلورمان یادتان میآید که یک خاله سوسکه بود. این طفلک یک مشکل داشت. به کتک خوردن عادت کردهبود. به همه میگفت: “اگه من زنت بشم، منو با چی میزنی؟” یعنی با کتک خوردن مشکل نداشت، بحثش سر چگونه کتک خوردن بود. ما در این چهار سال خاله سوسکه شدهبودیم. میزدنمان. سعی کنیم نباشیم. سعی کنیم کسی را انتخاب کنیم که به ما دروغ نگوید. ما را نزند. سعی کنیم با انتخابات قهر نکنیم.»
لیلی رشیدی نیز گفت: «من از آقای میرحسین موسوی حمایت میکنم. اول به خاطر اینکه آقای خاتمی که انقدر ما به ایشان اعتماد داریم و دوستشان داریم از ایشان حمایت میکنیم. بعد هم دلم نمیخواهد هیچ بچهای با فکر جنگ و موشک و سلاح هستهای بخوابد. مملکت ما احتیاج به آرامش دارد. ما دوستی میخواهیم. ما صلح و مهربانی میخواهیم که من فکر میکنم این چیزی است که در وجود آقای موسوی هست و میخواهم بگویم ما از صدقه دادن بیزاریم. ما دلمان نمیخواهد در کشورمان آدم فقیری باشد که به او 50 هزار تومان و 100 هزار تومان بدهند. من دلم می خواهد همهی مردم کشورم کار کنند. همهی بچهها به مدرسه بروند و همه کار داشتهباشند. مهمترین چیز این است و امیدوارم به این نتیجه برسیم.»
جانبداران احمدی نژاد:
دفاع از دولت و اسلام
هنرمندان حامی محمود احمدی نژاد با گردهم آئی درسالن اجتماعات هیات اسلامی ا حمایت خود را از رئیس جمهور اعلام کردند.
اسامی این هنرمندان که اغلب از چهرهای درجه دوم وسوم وحتی ناشناس هستند به شرح زیر است:
جمال شورجه، فرجالله سلحشور، جواد شمقدری، جهانگیرالماسی، محسن علی اکبری، حسن علیمردانی، هوشنگ توکلی، اسماعیل سلطانیان، علیرضا سربخش، محمد اسلاملو، شفیع آقامحمدیان، اکبر حر، محمد نوریزاد، صادق اسکندرپور، حسن نجاریان، محمدعلی رامین، حسین طلابیگی، احمد شهرابی فراهانی، عطاءالله سلمانیان، علیرضا اسحاقی، ابوالقاسم طالبی، شهاب ملتخواه، جهانبخش سلطانی، رسول احدی، روحانگیز شمس، اسماعیل سلطانیان، جواد اردکانی، پرویز شیخ طادی، سید علیرضا سجادپور. محمدرضا سرشار (رضا رهگذر)، بهزاد بهزادپور، مصطفی زمانی، محسن غفاری، محمدرضا جوادی.سعید اسدیفر، حسن گلچین، محمد حسین قدمی، محمد حسین صلواتیان، کاظم طلایی، علی دانشور، علی خوش جام، سید داوود سجادی.عباس معلمی، وجیه علی اکبری سامانی، نادره عزیزی نیک، امین راد، منیژه آرمین، امیرحسین انبارداران، عباس براتیپور، محسن همرادی، مصطفی زحمتکش، قدرتالله رحمانی، محمد سربی، نادره عزیزی نیک، فرشته مرادی، اشرف باغ عمادی، مهرداد آزاد،