وضعیت امنیتی عراق گمراهکننده است. بغداد در حال رشد است. سیتیگروپ، جیپیمورگان و استاندارد چارترد همگی اعلام کردهاند که میخواهند شعبههایی از بانکهای خود در عراق باز کنند. گروه هتلهای استاروود، شرایتون و ویندهم هم در حال ورود به این کشور هستند.
این کشور مسلمان 33 میلیون نفری بزودی منطقه ای برای یک کازینوی 2 میلیارد دلاری را، نیز اگر برنامههای شرکت عمار دبی به بار بنشیند، به خود خواهد دید.
اما از سوی دیگر اخبار مملو از میزان مرگ و میر غیرنظامیان منتشر میشود که از سال 2008 به بالاترین میزان خود رسیده است. پس آیا عراق در حال بازگشت به روزهای تیره خود است یا اینکه سرمایهگذاران در حال از دست دادن فرصتهایی هستند که بانکها و هتلها و شرکتهای ساختمانی دیدهاند؟
بسیاری از مدیران سرمایه اعتقاد به دومی دارند و در حال بازکردن مغازههای در کشور هستند. سنجای موطوانی، رئیس سانسار کاپیتال که 30 میلیون دلار در عراق سرمایهگذاری کرده است میگوید: “به رغم وضعیت امنیتی، منفعت مالی در حال افزایش است. میتوانید تصور کنید اگر اوضاع واقعا بهتر شود چه اتفاقی میافتد؟”
جفری بات، مدیر سرمایهگذاری 82 میلیون دلاری فرات عراق میافزاید: “وضعیت امنیتی گمراه کننده است. بغداد در حال پیشرفت است. سخت میتوانید در رستوران جا رزرو کنید. جاهایی هست که واقعا خطرناک است و من آنجاها نمیروم، ولی بالتیمور هم همینطور است. آمار قتل در شیکاگو یا میامی بالاتر از بصره است.”
بخشی از این خوشبینی به خاطر احیای صنعت نفت عراق است که دو سوم درآمد ناخالص داخلی و 80 تا 90 درصد درآمد دولت را تشکیل میدهد. سال گذشته برای اولین بار پس از دهه 1980 عراق از ایران پیشی گرفت و دومین تولیدکننده اوپک شد، با این حال مشکلات تکنیکی و بمبگذاریها این بخش را مختل میکند و نمیگذارد به حداکثر توان خود برسد.
البته این واقعیت که مدیران سرمایه تمایل به ماندن در بورسهای مشابه دارند نشان از محدود بودن بازار است که فقط حدود 90 شرکت سهامی در لیست آن وجود دارد. بسیاری از آنها سرمایه بازارشان بین 10 تا 20 میلیون دلار و نقدینگی محدودی دارند. بسیاری از شرکتها عقب ماندهاند چون نیاز به تزریق سرمایه دارند و برخی از آنها نیاز به تخصص خارجی و راهنمایی دارند. خصوصا شرکتهایی که متعلق به دولت قبلی بودهاند و حالا باید در محیطی سرمایهداری رقابت کنند. این شرکتها آنطور که باید عمل نمیکنند. بنابراین پتانسیل زیادی وجود دارد.
20 بانک کشور از جمله نهادهایی هستند که بیشترین سود را از مدیران سرمایه میبرند. آنها توانستهاند سرمایهگذاران را به خود جلب کنند. آقای موطوانی میگوید، سود خالص بین سالهای 2010 و 2012 تا 200 درصد بوده است، اما کسی چیزی در این باره نمیداند. چند نفر خبرنگار در بغداد درباره سود مشارکت سخن میگویند؟ شاید هیچ.
آقای بات میگوید به رغم افزایش خشونت، مردم سپردههای بیشتری در بانک میگذارند و این نشان میدهد که شرایط اثر بدی روی تجارت نگذاشته است. اگر مردم نگران بودند که کشور در حال فروپاشی است تراز بانکی خود را بالا نمیبردند.
شرکتهای مخابراتی نیز فعالیت خوبی دارند. آسیاسل در ماه فوریه اوراق قرضه منتشر کرد و شرکتهای رقیب نیز به نظر میرسد بزودی به این جریان بپیوندند.
مدیران به رغم تمام مشکلات اعتقاد دارند که آینده درازمدت خوبی درانتظار کشور است.
یک سرمایهگذار میگوید: “این شاید بهترین زمان برای پول درآوردن باشد. کشور دارد از صفر شروع میکند. فرصتهای بسیاری وجود دارد، فقط اشتهایی برای ریسک کردن نیاز دارد که دست به کار بشوید.”
منبع: فایننشیال تایمز - 6 اکتبر 2013