حسن روحانی، رییس جمهوری‌اسلامی، برای شرکت در دومین مجمع عمومی سازمان ملل متحد به نیویورک سفر کرد. هم‌زمان با سفر روحانی، مذاکرات میان وزرای امورخارجه ایران و آمریکا نیز برگزار شد.
این دومین سفر روحانی به نیویورک و سخنرانی او در مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواهد بود. زمان سخنرانی وی روز پنج‌شنبه اعلام شده.
به طور رسمی اعلام شده که در این سفر محمد نهاوندیان رییس دفتر رییس جمهوری، حسام‌الدین آشنا مشاور فرهنگی و سورنا ستاری معاون علمی و فناوری او را در سفر نیویورک همراهی می کنند.
روحانی سال گذشته نیز با حضور در مجمع عمومی سازمان ملل، در این اجلاس سخنرانی کرده بود. وی در سخنرانی خود، با اشاره به این‌که “سخنان اوباما” را دنبال کرده است، گفته بود: “ایران به دنبال افزایش تنش با آمریکا نیست. در صورت عزم سیاسی رهبران آمریکا، می‌توان به چهارچوبی برای مدیریت اختلافات رسید”. روحانی همچنین اضافه کرده بود که جمهوری‌اسلامی انتظار دارد که “از واشنگتن، صدای واحد بشنود”.
وی پس از سخنرانی و در زمان بازگشت به ایران، گفت‌وگویی تلفنی با باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا داشت. اقدامی که پس از روی کار آمدن جمهوری‌اسلامی، بی‌سابقه بوده. آن زمان روحانی البته مهمانی ناهار دبیرکل سازمان ملل را رد کرده بود. ضیافتی که گمان می‌رفت در آن روحانی و اوباما با یک‌دیگر روبه‌رو شده و مجبور به سخن گفتن شوند.
پس از بازگشت روحانی، آیت‌الله خامنه‌ای، از تماس تلفنی او با اوباما انتقاد کرده و گفته بود که برخی از آن‌چه در نیویورک انجام شد، با رضایت وی همراه نبوده.
طی هفته‌های گذشته شایعات مختلفی درباره امکان ملاقات روحانی و اوباما منتشر شده، اما اعضای دفتر روحانی گفته‌اند که هیچ برنامه‌ای برای ملاقات میان اوباما و روحانی تنظیم نشده.
آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر ایران، در یک سال گذشته گرچه مخالفتی با مذاکرات هسته‌ای نداشته، اما بارها از مخالفت خود برای گفت‌وگو با آمریکا سخن گفته و آن را بدون فایده دانسته است.
وی چندین بار تاکید کرده که مسئولان دولت روحانی تنها اجازه دارند در چهارچوب مسایل مربوط به برنامه هسته‌ای با مقام‌های آمریکایی سخن بگویند و در دیگر موارد چنین اجازه‌ای ندارند.
به طور سنتی در جمهوری‌اسلامی تصمیم‌گیری درباره برخی مسایل کلان سیاست خارجی - نظیر رابطه با آمریکا - در حوزه تصمیم‌گیری رهبر ایران قرار دارد.
هم‌زمان با این سفر، دیدارهای ظریف با جان کری، وزیر امورخارجه آمریکا، نیز ادامه پیدا کرده و دامنه آن به نحوه همکاری درباره برخورد با گروه دولت اسلامی نیز رسیده.
محمدجواد ظریف هفته گذشته در مصاحبه‌ای گفته بود که “ما با دولت آمریکا معامله می کنیم” و “اگر باراک اوبامابه ما وعده ای بدهد، قول او را می‌پذیریم و آن را محترم می‌شماریم”.
این سخنان ظریف اما در داخل ایران مخالفت‌های مختلفی را برانگیخت. از آن جمله حسین شریعتمداری، نماینده ولی‌فقیه در موسسه کیهان، درباره سخنان ظریف نوشت: “این روزها از اردوگاه داخلی و از سوی یک جریان سیاسی که در سامانه دولت حضور درخور توجهی دارد زمزمه‌هایی به گوش می‌رسد که هر چند احتمال تاثیر آن در تصمیم‌سازی مسئولان محترم اندک است ولی به دلیل اهمیت موضوع، همین احتمال اندک و ضعیف نیز می‌تواند در صورت کم‌توجهی و غفلت دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای کشورمان، خطرناک و خسارت‌آفرین باشد”.
ملاقات اخیر میان ظریف و کری، در حالی برگزار شده که برخی منابع گفته‌اند ظریف و کری به شکل مستقیم درباره بحث گروه دولت اسلامی نیز با یک‌دیگر سخن گفته‌اند.
پیش از این رویترز نوشته بود که ایران برای کمک به ائتلاف تشکیل شده به رهبری آمریکا در مقابله با گروه “حکومت اسلامی”، خواهان نشان دادن “نرمش” از سوی مذاکره‌کنندگان با خود در گفت‌وگوهای هسته‌ای شده است.
روزنامه نیویورک‌تایمز نیز نوشت که مقام‌های ایران پیشنهاد داده‌اند که بدون کاستن از تعداد سانتریفیوژهای موجود در تاسیسات غنی‌سازی هسته‌ای، می‌توانند اتصالات مربوط به تزریق اورانیوم به این دستگاه‌ها را قطع کنند.
با این حال آمریکا نیز پیشنهادی را به ایران ارائه کرده که آن را برد - برد توصیف کرده. این پیشنهاد اما با واکنش مقام‌های ایرانی مواجه شده.
علی لاریجانی، رییس مجلس نهم، در این‌باره گفت که آمریکایی‌ها نباید تصور کنند که با این گونه “گوشه‌پرانی‌ها” می‌توانند ذهنیت مخاطبین خودشان را در مذاکرات مغشوش کنند: “این چه مذاکره‌ای است که نتیجه آن از قبل با خط و نشان مشخص می‌شود؟ اگر فکر می‌کنند با اینگونه شلوغ‌کاری در مذاکرات، ایران طناب محدودیت اتمی را با دست خود به گردن می‌نهد، این تصور اشتباهی است”.
