سایت وابسته به احمد توکلی، چهره شاخص محافظه‌کاران، با تکرار ادعایی که پیش‌تر از سوی فلاحیان، حسینیان و همچنین اعضای حزب موتلفه مطرح شده بود، محمود احمدی‌نژاد را پیشتاز آخرین نظرسنجی‌های انتخاباتی معرفی کرد. با این حال در همین نظرسنجی اذعان شده که میزان آرای میرحسین موسوی از زمان اعلام حضورش در انتخابات، بیش از 91 درصد افزایش داشته است.
دعوای نظرسنجی‌ها در انتخابات، در ایران دعوای تازه‌ای نیست؛ همچنان که علمی نبودن اغلب نظرسنجی‌ها، یا دست‌کم آنهایی که نتایجش در اختیار افکار عمومی قرار می‌گیرد، نیز امر پنهانی نیست. بیشتر این نظرسنجی‌ها بیش از آنکه بازتاب‌دهنده واقعیت باشد، باب میل کسانی است که نظرسنجی را سفارش می‌دهند و قرار است آن را به مثابه یک ابزار تبلیغاتی منتشر کنند.
در این دوره از انتخابات نیز صحبت‌های بسیاری درباره نتایج نظرسنجی‌ها شده که در اکثر آنها تناقض‌های آشکار و نیز نشانه‌هایی از راهیابی تمایل بانیان نظرسنجی به نتایج آن، به چشم می‌خورد؛ از گزارش دیروز روزنامه اعتماد درباره کاهش محبوبیت احمدی‌نژاد پس از انتشار گزارش اخیر دیوان محاسبات گرفته، تا تغییر یکباره نتایج نظرسنجی سایت تابناک پس از اعلام انصراف خاتمی، یا تکذیب حرف و حدیث‌هایی که درباره نتیجه نظرسنجی موتلفه در محافل سیاسی نقل شد، و یا حتی انتشار بی‌پروای نظرسنجی‌هایی که از شرکت حدود 90 درصد افراد دارای حق رای در انتخابات خبر می‌دهند!
احمدی‌نژاد، سه برابر موسوی؟
آخرین ادعا در این زمینه مربوط به خبر دیروز سایت محافظه‌کار “الف” است که از دو نظرسنجی انجام شده توسط “یک موسسه نظرسنجی دانشگاهی” در میانه اسفندماه گذشته و فروردین ماه در تهران نقل کرده که آرای احمدی‌نژاد از 44.5 درصد به 46.9 درصد و آرای میرحسین موسوی نیز از 8.2 درصد به 15.7 درصد رسیده است.
این گزارش همچنین آرای کروبی را در نظرسنجی‌های اسفند و فروردین به ترتیب 1 و 1.4 درصد اعلام کرده و او را در رتبه‌ای بعد از قالیباف، ولایتی و لاریجانی و بالاتر از محسن رضایی قرار داده است.
اما نکته جالب در آنجاست که در نظرسنجی‌های مورد اشاره سایت وابسته به احمد توکلی، میزان افرادی که به هیچ‌یک از هشت نامزد انتخاباتی مورد پرسش رای نمی‌دهند، تنها10.9 درصد و میزان افراد مردد و بدون تصمیم نیز 5.1 درصد اعلام شده است!
با این حساب، طبق نظرسنجی مورد ادعای سایت الف، بیش از 89 درصد افراد واجد شرایط رای دادن، آن هم در کلانشهر تهران، قصد دارند در انتخابات شرکت کنند؛ درصدی که حتی در پرشورترین انتخابات جمهوری اسلامی یعنی دوم خرداد 76 نیز محقق نشد.
اما حتی در همین نظرسنجی، بر فرض صحت آن، اذعان می‌شود که میرحسین موسوی پنج روز پس از اعلام کاندیداتوری از 8.2 درصد آرای رای‌دهندگان تهرانی برخوردار بوده که در روزهای 20 و 21 فروردین به 15.7 درصد (یعنی حدود دو برابر ماه قبل) رسیده است.
نتایج نظرسنجی اعلام شده از سوی سایت توکلی، شبیه گزارش‌هایی است که پیش از این حامیان اصولگرای احمدی‌نژاد مطرح کرده بودند. علی فلاحیان، روح‌الله حسینیان و چند تن از اعضای شاخص حزب موتلفه در چند ماه اخیر بارها این جمله را تکرار کرده بودند که: “احمدی‌نژاد بر اساس نظرسنجی‌ها بالاترین رای را دارد.”
آنها البته به هیچ منبع مشخصی برای این ادعا اشاره نکرده بودند، اما اکنون سایت توکلی با وجود اشکالاتی در نظرسنجی‌اش به چشم می‌خورد، دست‌کم به یک مرکز نظرسنجی دانشگاهی استناد کرده؛ هرچند نام این مرکز را فاش نکرده است.
موسوی، 50 درصد بیشتر از احمدی‌نژاد؟
سایت توکلی در حالی ادعای کسب 46 درصد آرای تهرانی‌ها از سوی احمدی‌نژاد را مطرح کرده که تحلیلگران منتقد دولت معتقدند این نظرسنجی‌ها واقعی نیست و انتشار آنها با این هدف صورت می‌گیرد که وضعیت ناگزیر اصولگرایان منتقد برای حمایت از احمدی‌نژاد به‌رغم همه انتقادهای چهار سال قبل را توجیه کند.
در این حال، نسبت سه برابری درصد آرای احمدی‌نژاد به موسوی، آن هم در شهر تهران، در شرایطی مورد ادعای محافظه‌کاران قرار می‌گیرد که تنها یک هفته قبل خبرگزاری وابسته به “خانه کارگر” از تمایل 1.5 برابری کارگران به موسوی نسبت به احمدی‌نژاد خبر داده بود.
این نظرسنجی که نتایجش در خبرگزاری کار ایران (ایلنا) منتشر شده بود، از آرای 52 درصدی موسوی در برابر آرای 36 درصدی احمدی‌نژاد گزارش می‌کرد و آرای کروبی را نیز 8 درصد نشان می‌داد. این نظرسنجی همچنین میزان شرکت در انتخابات را نیز 62.2 درصد اعلام کرده بود که واقعی‌تر از 89.1 درصد مورد ادعای سایت الف به نظر می‌رسد.
سایت محافظه‌کار تابناک هم در آخرین هفته سال 87 نتایج نظرسنجی اینترنتی خود را منتشر کرده بود که بر اساس آن محمد خاتمی با 51.7 درصد در رتبه اول، میرحسین موسوی با 23.8 درصد در رتبه دوم و محمود احمدی‌نژاد با 15.1 درصد در رتبه سوم قرار گرفته بودند. تابناک ادعا کرده بود که بیش از 54 هزار نفر در این نظرسنجی شرکت کرده و 95 درصد از این تعداد ساکن داخل ایران بوده‌اند.
هرچند تاکنون بارها فعالان جناح‌های سیاسی از احتمال تاثیر نظرسنجی‌ها در تصمیم‌گیری نهایی برای انتخابات سخن به میان آورده‌اند، اما به نظر نمی‌رسد که نتایج این‌گونه نظرسنجی‌ها به این زودی‌ها چیزی را در دو اردوگاه اصولگرایان و اصلاح‌طلبان تغییر دهد.