محمد علی دادخواه، وکیل سرشناس دادگستری و عضو کانون مدافعان حقوق بشر که از 17 تیرماه و در ادامه بازداشت های گسترده فعالان سیاسی و مدنی در بازداشت به سر می برد، متهم به نگهداری اسلحه و مواد مخدر دردفتر وکالتش شده است. دادخواه،از موسسین کانون مدافعان حقوق بشرست که پس از روی کار آمدن دولت احمدی نژاد در خرداد 84 به شدت تحت فشار بوده و دفتر آن نیز پلمپ شده است. نزدیکان دادخواه و همکاران او در کانون مدافعان حقوق بشر، در گفتگو با روز این اتهامات را ساختگی و درراستای فشار مضاعف بر این کانون ارزیابی کرده اند.
اتهامات واهی و پرونده ساختگی
برادر محمد علی دادخواه با بیان اینکه هیچ اطلاعی از وضعیت این حقوقدان سرشناس و محل نگهداری او ندارد به روز گفت: “ما حتی نمیدانیم کدام ارگان اقدام به بازداشت برادرم کرده است.”
او افزود: “به همه جا که قاعدتا باید مسئول بازداشت افراد باشد، رفته ایم اما تاکنون هیچ پاسخی به ما نداده اند و ما در نقطه صفر هستیم.”
وی در مورد اتهام نگهداری اسلحه و مواد مخدر در دفتر وکالت محمد علی دادخواه،با صراحت اعلام کرد که «این پرونده صد در صد ساختگی است و چنین چیزی اصلا امکان ندارد.»
وی افزود: “ معمولا وقتی میخواهند کسی را خراب کنند و برایش پرونده سازی کنند، وارد همین مقولات می شوند و چنین اتهاماتی می تراشند؛ اما همگان به خوبی میدانند که این اتهامات واهی و در راستای یک پرونده ساختگی است.”
برادردادخواه تاکید کرد که همچنان پی گیر پرونده برادرش است و خبر داد که این وکیل دادگستری تاکنون فقط یکبار به صورت کوتاه با دخترش تماس گرفته و فقط احوالپرسی کرده است و بعد از آن هیچ خبری از او نیست.
سیف زاده بازجویی و تهدید شد
محمد علی دادخواه و عبدالفتاح سلطانی دو عضو سرشناس کانون مدافعان حقوق بشر هستند که پس از کودتای 22 خرداد بازداشت شده اند؛ اما سایر اعضای این کانون نیز تحت فشار هستند و از سوی دادسرای امنیت دادگاه انقلاب احضار و تهدید می شوند. محمد سیف زاده، وکیل سرشناس و عضو کانون مدافعان حقوق بشر، از این جمله است. او هفته گذشته از سوی دادسرای امنیت دادگاه انقلاب احضار شده و تحت بازجویی قرار گرفته است. در این بازجویی که دو نفر حضور داشته اند و یکی از آنها خود را «سعیدی» معرفی کرده، با سیف زاده برخوردی توهین آمیز و خشن شده است.
سیف زاده خود در این مورد به روز گفت: تمام اعضای کانون به شدت تحت فشار هستند و تهدید می شوند که باید کمیته انتخابات آزاد راکه 24 عضو دارد و من رئیسش هستم تعطیل کنند.
سیف زاده با تاکید بر اینکه «این کمیته تعطیل نخواهد شد و اعضا چنین قصدی ندارند» افزود: “ در دادسرای امنیت پرسیدم شما کی هستید و متعلق به کدام ارگان می باشید اما پاسخی ندادند. در عوض پرسیدند فکر می کنی چرا احضارت کرده ایم ؟ من گفتم ما افرادی قانونگرا و متعهد به اعلامیه جهانی حقوق بشر هستیم و تاوان همین را می پردازیم؛ که همان آقایی که بازجویی میکرد به شدت از این حرف من متشنج شد و فریاد زد که شما مشتی خائن و جاسوس را دور خود جمع کرده اید.”
سیف زاده افزود: “من هم اعتراض کردم که حق ندارید درباره افرادی که اکثر آنها وزرای همین جمهوری اسلامی بوده اند مثل آقایان سحابی، یزدی، صباغیان و حاج سید جوادی و…، اینطور صحبت کنید.”
سیف زاده با بیان اینکه “این جلسه بازجویی 4 ساعت به طول انجامید” خبر داد که روز گذشته نیز با او تماس گرفته و در ارتباط با فعالیت ها و مواضع شیرین عبادی و سایر اعضای مدافعان حقوق بشر و خود او هشدار داده و تهدید کرده اند.
این حقوقدان سرشناس که قبلا قاضی دادگاه بوده، با تاکید بر اینکه “ما کاری جز وکالت رایگان و انتشار گزارش های نقض حقوق بشری در ایران نکرده ایم ” یادآور شد: “در بین 30 هزار وکیلی که با درآمد خوب وکالت می کنند ما 5 نفری که وکالت رایگان انجام می دهیم غیر متعارف هستیم و این فشارها بعد از پلمپ دفتر کانون بر اعضای آن از جمله من، دکتر اسماعیل زاده، خانم محمدی و آقای دادخواه و آقای سلطانی تشدید شده است؛ به طوریکه اکنون آقای سلطانی که از آن پرونده کذایی جاسوسی تبرئه شدند بدون دلیل بازداشت شده اند، دفتر کانون پلمپ شده و با آن شکل اسفناک برای آقای دادخواه پرونده می سازند.”
سیف زاده در خصوص اتهامات مطرح شده در مورد دادخواه گفت: “چندین منظور را آقایان دنبال می کنند: از طرفی این اقدام هشداری است برای وکلا که پرونده بازداشت شدگان بعد از انتخابات را قبول نکنند و از طرف دیگر فشار مضاعفی است بر کانون مدافعان حقوق بشر.”
وی در این راستا توضیح داد: “روزی که آقای دادخواه بازداشت شدند از طرف ستاد آقای موسوی با ایشان تماس گرفته و خواسته شده بود که وکالت بازداشت شدگان اخیر را بپذیرند و قرار بود عصر همان روز جلسه ای در این زمینه با ستاد آقای موسوی داشته باشند. اما بعد از تماس تلفنی از سوی ستاد آقای موسوی و قبل از جلسه با آنان و در این فاصله،ماموران به دفتر ایشان وارد شدند و ایشان را به آن شکل بازداشت کردند.”
دو تپانچه، 16 فشنگ و مقادیری تریاک
این وکیل دادگستری افزود: “گفته اند که دو تپانچه و 16 عدد فشنگ و مقادیری تریاک از دفتر آقای دادخواه کشف کرده اند در حالیکه چنین امری محال است. آقای دادخواه حتی سیگار هم نمی کشند ؛از سوی دیگر نگهداری اسلحه در دفتر ایشان نیز غیرممکن است.”
وی با بیان اینکه “هم آقای دادخواه و هم آقای سلطانی از اتهامت مطروحه مبرا هستند” تصریح کرد: “هیچ یک از این اتهامات به این دو وکیل سرشناس نمی چسبد.”
سیف زاده پرونده ساخته شده برای دادخواه را عین پرونده ناصر زرافشان دانست و گفت: “تاکنون وکلای دفتر آقای دادخواه موفق نشده اند وکالتی روی پرونده ایشان بگذارند و این یک ظلم آشکار در حق وکیلی است که تاکنون پرونده های بسیاری از فعالان سیاسی و دانشجویی و مطبوعاتی را به صورت رایگان وکالت کرده است.”
وی همچنین خبر داد که به نمایندگی از کانون مدافعان حقوق بشر با هیات مدیره کانون وکلا دیدار و گفتگو کرده است. سیف زاده گفت: “هیات مدیره کانون وکلا درباره پرونده آقایان دادخواه و سلطانی با قاضی مرتضوی دیدار و صحبت کرده اند و مشغول رایزنی هستند.”
وی افزود: “قاضی مرتضوی در این دیدارهمچنان اتهامات ساختگی را تکرار کرده و گفته است که دادخواه آزاد نخواهد شد اما امکان دارد آقای سلطانی با قرار وثیقه آزاد شوند.”
سیف زاده همچنین خبر از دیدار اعضای کانون مدافعان حقوق بشر باخانواده های شهدای بعد از انتخابات 22 خرداد و خانواده های بازداشت شدگان اخیر داد و گفت: “در روزهای آینده با خانواده های سایر بازداشت شدگان و شهدا نیز دیدار خواهیم کرد.”
شهامت دادخواه به مذاق بعضی ها خوش نمی آید
از سوی دیگر محمد مصطفایی، وکیل محمد علی دادخواه، خبر از تشکیل تیم وکالتی برای دفاع از این وکیل دادگستری داد و به روز گفت: “به همراه من سارا صباغیان، کیان ارثی، رئیسیان و دولو عضو این تیم وکالتی هستند.”
وی گفت: “ آقای دادخواه کارهای حقوق بشری انجام میداده که ممکن است به مذاق بعضی ها خوش نیاید.”
مصطفایی در این گفت و گو نوع بازداشت دادخواه را برخلاف قانون آئین دادرسی کیفری و قانون حقوق شهروندی دانست و از این شیوه برخوردها با وکلای دادگستری ابراز نگرانی کرد.
وکیل دادخواه با این توضیح که وکلای دادگستری به راحتی می توانند از کانون وکلا مجوز اسلحه و وسایل دفاعی از جمله شوک های الکتریکی قوی و گاز اشک آور بگیرند تاکید کرد: “آقای دادخواه نیازی نداشتند که اسلحه غیر مجاز نگهداری کنند.”
وی که خود نیز بعد از کودتای 22 خرداد چند روزی بازداشت بوده و با قرار وثیقه آزاد شده است یادآور شد: “دفتر آقای دادخواه به دلیل فعالیت های حقوق بشری ایشان همیشه تحت نظر بوده و همیشه احتمال تجسس و تفتیش دفتر ایشان وجود داشته، لذا این اسلحه ای که آقایان می گویند متعلق به ایشان نیست.علاوه بر این حتی کارآموزان دکتر دادخواه در دفتر وکالت ایشان، حق کشیدن سیگار نداشتند. شان و ارزش شخصیتی و وکالتی آقای دادخواه را همه میدانند.”
این وکیل دادگستری تصریح کرد: “ما اصلا نمیدانیم جریان پرونده به کدام سو میرود و این یک پرونده کاملا ساختگی است.”
وی افزود: “آقای دادخواه پرونده های بسیار حساسی را وکالت و با شهامت عمل کرده اند و این شهامت ایشان به مذاق بعضی ها خوش نمی آید.”
وکیل دادخواه با بیان اینکه “اجازه نمیدهند وکلای دادخواه وارد پرونده شوند” گفت: “ما مجبور شدیم در نامه ای نگرانی خود را از وضعیت آقای دادخواه اعلام کنیم و این نامه را از طریق پست سفارشی به معاونت امنیت دادسرای تهران ارسال کردیم و قضیه را پی گیری می کنیم.”
وی همچنین گفت که “اگر بازداشت دادخواه و سلطانی و شادی صدر و سایر وکلا ادامه پیدا کند، موکلین این وکلا و جامعه به شدت ضربه خواهند خورد و از دستگاه قضایی سلب اعتماد می شود.”
فشار برای اخذ اعتراف
از سوی دیگر شیرین عبادی برنده جایزه صلح نوبل و عضو کانون مدافعان حقوق بشر اعلام کرد: محمد علی دادخواه در طی چند سال گذشته که کانون مدافعان حقوق بشر تأسیس شده، بیش از ۴ هزار پرونده را به طور رایگان دفاع کرده است. مجموعه این فعالیت‌ها باعث شده که خشم حکومت برانگیخته شود، خصوصا در این شرایط حساس که تعداد زیادی دستگیر شده‌اند و نهایتا تعدادی از آنها از دید حکومت محکوم هستند و بایستی محاکمه شوند. حکومت می‌دانست که افرادی مثل آقای دادخواه که وکیل مستقل هستند و به حق‌الوکاله فکر نمی‌کنند و فقط فکر مسائل حقوق بشری هستند، می‌توانند موانع سرسختی در سر راه این حکومت برای اتهام‌زنی برای دستگیرشدگان باشند.
خانم عبادی درباره نوع بازداشت دادخواه به دویچه وله گفته است: “حدود دو ساعت پس از این تلفن، ۸ یا ۹ نفر از مأموران امنیتی به دفتر می‌‌ریزند و در تمام اتاق‌ها شروع به تفتیش می‌کنند. آقای دادخواه هم با یکی از مأموران مشغول اعتراض و مذاکره بوده و می‌گفته که چرا به دفتر وکالت آمده‌اید و حق این کار رانداشته‌اید، و برگ بازرسی شما کجاست و غیره. در همین موقع مأموری از یک اتاق بیرون می‌آید و هفت‌تیری را نشان می‌دهد و میگوید که روی میز اتاق همجوار بوده است و این هفت‌تیر در آنجا چه می‌کرده است. آقای دادخواه عصبانی می‌شوند و می‌گویند اینجا هفت‌تیری در کار نیست و اصولا در دفتر وکالت که در آن دائما آیند و روند هست، نوعا چنین چیزهایی گذاشته نمی‌شود و این را شما خودتان گذاشته‌اید.در همین حین مأمور دیگری از اتاقی بیرون می‌آید و میگوید که تریاک پیدا کرده است. آقای دادخواه که این را می‌بینند باز به آنها اعتراض می‌کنند و می‌گویند که اینها را خودتان گذاشته‌اید و دفتر وکالت جای این جور چیزها نیست. وی به مأموران میگوید که شما قصد پرونده‌سازی برای من را دارید. مأموری که مشغول صحبت با ایشان بوده است میگوید که شما پرونده‌تان به قدر کافی سنگین هست و اتهام شما اقدام علیه امنیت ملی است و مدت‌هاست که مشغول این کار بوده‌اید. البته به نظر آن مأمور، دفاع رایگان از متهمان سیاسی − عقیدتی، یعنی اقدام علیه امنیت ملی.”
وی با بیان اینکه “دوران اینجور پرونده سازیها گذشته” اضافه کرده است: بارها و بارها من و سایر مؤسسان کانون مدافعان حقوق بشر را تهدید کرده‌اند که باید کارمان را تعطیل کنیم. از جمله اینکه آقای دادخواه را چندین بار تهدید کردند، حتا دخترش را تهدید کردند. حتا یکبار هم در دفتر ایشان جلسه‌ای بود در خصوص “کمیته دفاع از انتخابات آزاد، سالم و عادلانه” که از طرف کانون مدافعان حقوق بشر برگزار می‌شد و چون دفتر کانون تعطیل شده و ما این جلسه را در دفتر آقای دادخواه گذاشته بودیم، مأموران آمدند و مانع از ورود افراد به دفتر شدند و این جلسه را تعطیل کردند. متأسفانه آقای دادخواه و سایر افرادی که با کانون مدافعان حقوق بشر همکاری می‌کنند، حدود یکسال است که زیر فشار و تهدید و بازجویی هستند.
خانم عبادی تاکید کرده است که: ناجوانمردانه تریاک و اسلحه روی میز دفتر وکالت می‌گذارند، این بدان معناست که میخواهند فشار را آنقدر زیاد کنند تا افراد وادار شوند علیه خودشان اعتراف کنند. و در این ارتباط، یعنی در جهت فشار آوردن به زندانی سیاسی برای اعتراف، طبیعتا از هیچ‌گونه عملی، از جمله ایجاد مزاحمت برای بستگان، امکان دستگیری نزدیکان و سایر اموری از این قبیل هم کوتاهی نخواهند کرد.
