کمک کمیته امداد به خارج از کشور؛ تایید یا تکذیب؟

نویسنده
حسین محمدی

» بازتاب اظهارات پرویز فتاح

در حالی که طی ماه‌های گذشته اخبار مختلفی درباره کمک‌های ایران به برخی کشورهای خاورمیانه منتشر شده و برخی اشاره کرده‌اند که این کمک‌‌ها از طریق کمیته امداد انجام شده، پرویز فتاح، رئیس کمیته امداد، ‌این مساله را تکذیب و تاکید کرد که “ریالی از صدقه‌های جمع شده” برای “مردم لبنان، سوریه، ‌غزه و عراق” ارسال “نشده و نخواهد شد”.
به گفته رئیس فعلی کمیته امداد و وزیر نیروی دولت احمدی‌نژاد “ریالی از کمک‌هایی که به این کشورها صورت می‌گیرد از طرف امداد نبوده است و نظام ما به‌طور جداگانه به این کشورها کمک می‌کند”.
فتاح در حالی این سخنان را بیان کرده که براساس آمار وب‌سایت رسمی کمیته امداد، این نهاد در حدفاصل سال‌های ۸۵ تا ۸۹ مبلغ ۶۳۸ میلیارد ریال در کشورهایی نظیر عراق، ‌افغانستان، سوریه، لبنان و … هزینه کرده. براساس نوشته‌های این وب‌سایت، حمایت از مسلمانان دیگر کشورها، ‌از جمله وظایف این نهاد است: “کشور جمهوری اسلامی ایران برای ایجاد یک جبهه­ی مستحکم در مقابل دسایس هدف‌مند کشورهای سلطه­جو سعی در اتحاد کشورهای اسلامی داشته است که این مهم در سند چشم‌انداز ۲۰ ساله و سیاست­ها و برنامه­های کلان لحاظ گردیده است. کمیته ی امداد امام خمینی(ره) برای اولین بار با دستور امام راحل به یاری مسلمانان کشور لبنان شتافت، مردمی که بر اثر تجاوز و جنگ­های اسراییل دچار آسیب­ها و مشکلات فراوانی بودند. حضور این نهاد در کشور لبنان و تاسیس دفتر نمایندگی با نام مبارک امام راحل توانست، بخشی از آلام این مردم را در راه مبارزه­ رژیم صهیونیستی اسراییل بکـاهد. از سوی دیگر حضور امداد در کشور لبنان مقدمه­یی شد تا فعالیت­های برون­مرزی این نهاد شکل گرفته و بنابر ضرورت­ها توسعه یابد”.
روزنامه شرق در گزارشی پیرامون نشست خبری رئیس کمیته امداد، درباره این موسسه وفعالیت آن در خارج از کشور نوشت: “براساس گزارش امور ارتباطات و خدمات بین‌الملل سال ۹۲ کمک‌های خارجی کمیته امداد امام‌خمینی(ره) که در پورتال کمیته امداد امام خمینی(ره) آمده است، این نهاد در کشورهایی که استقرار دارد ۵۲ هزار نفر را به‌صورت دائم تحت‌پوشش قرار می‌دهد. کل خانوارهای موردحمایت کمیته‎های امداد امام خمینی (ره) در کشور لبنان در پایان سال ۱۳۹۲، ۱۸ هزار نفر شامل افراد یتیم، سالخورده، زندانی، مطلقه، عقب‌مانده، ازکارافتاده، نابینا، بیمار، محروم و بی‎سرپرست ‌بوده ‌است که از انواع کمک‌ها و خدمات درمانی، فرهنگی، ساخت مسکن، کمک‌هزینه ازدواج، قرض‌الحسنه و خودکفایی بهره‌مند می‌شوند و براساس داده‌های این گزارش لبنان تنها کشوری است که کمیته امداد توانسته در آن کمک قابل‌توجهی جذب کند؛ ۱۹ میلیون دلار معادل ۶۲ میلیارد تومان”.
ابتدای ماه جاری میلادی وب‌سایت عصر ایران - نزدیک به اصول‌گرایان - نوشته بود پرویز فتاح بخش‌نامه‌ای صادر کرده که اجرای آن منجر “به قطع جریان نقدینگی از ایران به سمت شعب خارجی کمیته امداد مربوط می شود. طبق دستور فتاح، اگر کشوری می خواهد کمیته امداد در آن فعالیت کند، نباید چشم انتظار ورود پول از ایران باشد بلکه ساختار ایجاد شده توسط کمیته امداد در خارج از کشور، صرفا با پول جمع آوری شده در همان کشورها نیازمندان آن کشور را پوشش خواهد داد”.
چد سال پیش - سال ۸۸ - سرپرست وقت کمیته امداد درباره کمک‌های خارجی این نهاد چنین اظهارنظر کرده بود: “برای اینکه تهدیدات نسبت به جمهوری اسلامی کم شود باید یک سری سرمایه گذاری بر مردم کشورهای مختلف صورت گیرد و ‌یک سری سرمایه‌گذاری هم روی مسئولان کشورها؛ ‌بنابر این اگر درست نگاه کنیم اقدامات کمیته امداد در کمک به کشورهای دیگر برای پرنور نگه داشتن این چراغ است”.
بحث کمک‌های مالی کمیته امداد چندی پیش و پس از آن مورد توجه قرار گرفت که اخباری درباره کمک‌های ایران به برخی کشورهای منطقه - نظیر سوریه - منتشر شده بود. ماه گذشته نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه خبر از آن داده بود که جمهوری‌اسلامی سالانه ۶ میلیارد دلار به کشور سوریه و دولت بشار اسد، کمک مالی می‌کند. مبلغی که به نوشته بلومبرگ در سال‌های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۳ بین ۱۴ تا ۱۵ میلیارد دلار بوده است.
رئیس و اعضای هیات امنای “کمیته امداد امام خمینی” توسط رهبر جمهوری‌اسلامی انتخاب می‌شوند. آیت‌الله خامنه‌ای بهار سال جاری پرویز فتاح را به سمت ریاست این موسسه و محسن کازرونی (امام جمعه سابق کرج)، حسین انواری، حمیدرضا ترقی (نماینده پیشین مجلس)، مرتضی بختیاری (وزیر اسبق دادگستری)، منصور برقعی (رئیس اسبق سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی) و مرضیه وحید دستجردی (وزیر پیشین بهداشت) را به‌عنوان اعضای هیات امنای این نهاد منصوب کرد.
کمیته امداد امام خمینی در اسفند ۱۳۵۷ به حکم آیت الله روح الله خمینی با هدف “ارائه خدمات حمایتی، معیشتی و فرهنگی برای نیازمندان و محرومان داخل و خارج کشور به منظور تأمین خود اتکایی، تقویت و رشد ایمانی با حفظ کرامت انسانی” تشکیل شد.حبیب الله عسگر اولادی، نماینده ولی فقیه در کمیته امداد تا هنگام مرگ در آبان ۱۳۹۲ریاست شورای مرکزی این کمیته را نیز بر عهده داشت.