سولماز شریف
دادسرای امور جنایی تهران اعلام کرد باند توزیع مواد در زندان اوین شناسایی و منهدم شد. این خبر در حالی اعلام شد که مدیر زندان اوین پیشتر در گفت و گو با ایسنا گفته بود: “بازداشتگاه اوین از نظر مواد مخدر خیلی سالم است و حفاظت اطلاعات بازداشتگاه، بازرسی و انتظامات بازداشتگاه با جدیت در این زمینه فعالیت می‌کنند و اینکه مواد مخدر در بازداشتگاه به راحتی یافت میشود غلوی است که از سوی برخی مطرح میشود.“
البته زارعی به وجود موارد ورود مواد مخدر به داخل زندان اشاره داشت: “در زندان های دیگر، نظیر زندان کرج از بین 5خانمی که به «ملاقات شرعی» آمدند 3 نفر مواد مخدر در بدنشان جاسازی کرده بودند.“
وی افزود: “ما برای تحکیم روابط خانوادگی مددجویان، بحث ملاقات شرعی را مطرح کردیم اما در بازداشتگاه کرج از 5 نفر خانمی که به ملاقات شرعی آمده بودند از 3 نفر مواد مخدر که در داخل بدن جاسازی شده بود کشف کردیم. اگر به موضوع تحکیم خانوادگی توجه کنیم و ملاقات شرعی بدهیم نتیجه‌اش این خواهد شد که مواد مخدر وارد بازداشتگاه میشود و اگر به این مساله توجه نکنیم در بیرون از بازداشتگاه، خانواده‌ها به راه‌های گمراه‌کننده کشیده میشوند.“
مدیر زندان اوین اظهار داشت: “اکثر مددجویانی که مواد مخدر وارد بازداشتگاه می‌کنند این مواد را در معده و روده جاسازی می‌کنند، هیچ مرجع قضایی نیز به ما اجازه نمی‌دهد که این مواد را به هر شکلی از بدن فرد تخلیه کنیم. ما مجوز نداریم درباره‌ی انبارهای داخل بدن مددجویان اقدامی انجام دهیم اما اگر مددجویی که با خود مواد مخدر وارد بازداشتگاه می‌کند، شناسایی شود، که قطعا نیروهای ما آنها را شناسایی می‌کنند، در واحدها تک‌نفره نگهداری و مواد از درون بدن آنها تخلیه میشود.“
وی در همین ارتباط افزود: “سوال من این است که چرا باید در جامعه این‌قدر مواد مخدر وجود داشته باشد؟ ما از مسوولان دست‌اندرکار این زمینه شکایت داریم. چرا باید اکثر مراجعان ما در پشت در بازداشتگاه مواد مخدر به همراه داشته باشند؟ امنیت شهر از نظر ورود مواد مخدر دست چه کسانی است؟ ما شاکی‌ایم از دست بعضی از مسوولان دست‌اندرکار که چرا باید در جامعه‌ی ما مواد مخدر این‌قدر زیاد باشد. زندان هم بخشی از این جامعه است و ارتباطات تنگاتنگی با بیرون دارد به خاطر ملاقات‌ها، اعزام و بدرقه.“
مدیر زندان اوین افزود: “در تلاشیم دستگاهی که قادر به شناسایی مواد مخدر جاسازی شده در داخل بدن مددجویان است را خریداری کنیم اما در حال حاضر که این دستگاه وجود ندارد زندانبانان ما از نظر روانشناسی مددجویانی را که اقدام به ورود مواد مخدر به بازداشتگاه‌ها می‌کنند، شناسایی می‌کنند.“
همزمان با طرح این بحث ها از سوی مدیر زندان اوین، بازپرس شعبه اول دادسرای امور جنایی تهران در گفت و گو با فارس خبر از انهدام باند 25 نفره زنان معتاد توزیع کننده مواد مخدر از نوع کراک در زندان اوین داد.
شناسایی گروه
ماجرا در عصر روز 2 بهمن سال‌جاری با مراجعه فردی به مأموران آگاهی تهران آغاز شد؛ او ادعا کرد که فرزندش در زندان معتاد شده‌است.این فرد همچنین اظهار داشت دخترش به واسطه سرقت به زندان رفته اما پس از گذشت 2 ماه آلوده به مواد مخدر و معتاد برگشته است.
شاملو، بازپرس شعبه اول دادسرای امور جنایی تهران، در خصوص پیگیری این پرونده گفت: “بررسی‌ها از سوی حفاظت اطلاعات قوه قضاییه انجام و مشخص شد یک باند از زنان محکوم به جرم توزیع مواد مخدر دست به تشکیل یک باند توزیع مواد مخدر در زندان اوین و در بین بند نسوان زده‌اند.“
بازپرس شعبه اول دادسرای امور جنایی تهران ادامه داد: “متهمان زیر نظر گرفته شدند تا مشخص شد این افراد با کمک تعداد کثیری در خارج از زندان هر چند وقت یکبار به مرخصی رفته و در بازگشت از مرخصی اقدام به حمل مواد مخدر به داخل زندان کرده‌اند.“
وی گفت: “این افراد شناسایی شده و در بازجویی ها مدعی شدند از این موضوع بی‌اطلاع بوده و صرفا به اندازه مصرف خود مواد مخدر را به داخل زندان آورده‌اند.“
شاملو افزود: “در حال حاضر تمامی این افراد دستگیر و تفهیم اتهام شده‌اند.“
وی گفت: “با توجه به اینکه این افراد از سوی برخی دیگر در خارج از زندان تغذیه می‌شده‌اند در حال حاضر تلاش برای دستگیری این افراد ادامه دارد.“
پیگیری بعد از شکایت
رواج فروش و مصرف مواد مخدر، بخصوص کراک در زندانها بحث تازه ای نیست و پیشتر نیز در این خصوص اطلاع رسانی صورت گرفته بود، اما نکته تازه این خبر این است که دادسرای امور جنایی پس از شکایت یک فرد در این مورد تحقیق کرده و به گفته بازپرس موفق به شناسایی «یک باند» شده است. اما این بازپرس توضیح نداده است که این باند با همکاری چه کسانی توانسته سیستم توزیع دقیق مواد‌مخدر در امنیتی‌ترین زندان ایران را تشکل دهد.
در تیرماه سال جاری سایت الف در گزارشی نوشت: “توزیع ماده مخدر کراک در داخل زندانهای استان تهران اخیراً به مسئله ای جدی و بغرنج برای سازمان زندانها مبدل شده است.“
در همین ارتباط وب‌سایت “مجموعه فعالان حقوق‌بشر در ایران” نیز در گزارشی از زندان رجایی‌شهر کرج، قیمت انواع مواد‌مخدر در این زندان را منتشر کرده است.
براساس این گزارش، هر گرم کراک ۸۰ هزارتومان، تریاک ۲۰ هزارتومان، شیشه ۳۰۰ هزارتومان، هروئین ۶۰ هزار تومان، کوکائین از ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزارتومان، حشیش ۱۵ هزارتومان، قرص “لوراسپام” هر ورق ۱۰ هزارتومان و قرص ”کلوناسپام هر ورق” ۱۰ هزارتومان در بین زندانیانان خرید و فروش میشود.در این میان توزیع گسترده ماده مخدر”کراک” نگرانی های فراوانی را دامن زده است. به گفته منابع خبری در حال حاضر شایع ترین ماده مخدر در زندان رجایی شهر “کراک” است که بنابر نظریه های پزشکی مصرف آن بارها خطرناک تر از هروئین است.
گزارش فوق می افزاید: تخمین زده می شود که در حال حاضر بیش از 60% زندانیان زندان رجایی شهر به این ماده مخدر اعتیاد دارند.
کراک کوکائین نوعی ماده مخدر با منشاء کوکائین است که از اوائل دهه ۸۰ میلادی ابداع شده. کراک که به صورت تکه‌های بلور است، به صورت تدخینی مصرف میشوند. علت نام گذاری کراک صدائی است که هنگام گرم کردن بلور‌ها در اثر تبخیر آب ایجاد میشود. تفاوت کراک با کوکائین از نظر شیمیایی در آن است که برای تهیهٔ کوکائین به شکلی که قابل تزریق باشد، لازم است آن را با اسید کلریدریک خنثی کنند؛ اما کراک در واقع فرم خنثی‌نشدهٔ کوکائین است. کراک ناخالص برخلاف انواع خالص‌تر کوکائین دارای قیمت پائینی است که بهمین اعث رواج آن در میان اقشار پائین جامعه شده است.
اما کراک هروئین (کراکی که در ایران متداول است) نوعی ماده مخدر به صورت تکه‌های بلور با منشاء هروئین است.این مخدر در واقع حاصل ترکیب هروئین با ناخالصی‌های مختلفی است که از جمله اثرات جانبی آن می توان به عفونتهای گسترده بافتی در اثر فعالیت باکتری‌هادر بافتهای مختلف ارگان های فرد زنده اشاره کرد.
این نوع کراک، انرژی زا و شادی آور است و هیچگونه اعتیادی در فرد مصرف کننده ایجاد نمی کند. این ماده مخدر کراک اصل نیست بلکه هروئین غلیظ شده است که (بنا به روایتی) توسط مافیای روسیه تولید و درایران پخش میشود. در برخی موارد نیز از ضایعاتی که نمی توان از آن هروئین خالص بدست آورد, کراک تولید میشود. این کراک یکی از قویترین مواد مخدر محسوب شده و بشدت اعتیاد آور است بطوریکه پس از یکماه مصرف دائم، میزان مصرف به 3 یا 4 برابر مصرف روز اول رسیده و تعداد دفعات مصرف روزانه به 10 بار در روز (تقریبا ً هر 2 ساعت یکبار) میرسد.
کراک بدلیل نداشتن بو و سهولت استفاده نسبت به سایر مواد مخدر، متاسفانه باعث جذب مصرف کنندگان سایر مواد مانند تریاک شده است. مصرف کراک به قدری آسان است که فرد در مدت 5 دقیقه حتی در دستشوئی و با استفاده از فندک و نی یا لوله و سنجاق می تواند آنرا مصرف نماید.
به این ترتیب است که گزارشهای رسیده از داخل زندانها در مورد افزایش مصرف کراک، اخبار خوشی را در این زمینه منعکس نمی کند. حتی در مواردی نشان از علنی بودن خرید و فروش مواد مخدر در زندان به دست آمده است. به عنوان مثال شماره حساب فروشندگان مواد مخدر کنار تلفنهای زندان نوشته شده است و یا اینکه مواد مخدری که روزانه مرتباً وارد زندان میشود و قیمتشان که فروشندگان آن مرتباً با صدای بلند قیمت آن را هر روز صبح فریاد میزنند اینگونه است:
کراک هر گرم 80 هزارتومان - تریاک هر گرم 20 هزارتومان- شیشه هر گرم 300 هزارتومان- هروئین هر گرم 60 هزار تومان- کوکائین هر گرم از 300 تا 400 هزارتومان- حشیش هر گرم 15 هزارتومان- قرص لوراسپام هر ورق 10 هزارتومان- قرص کلوناسپام هر ورق 10 هزارتومان
گفتنی است قیمت یک مثقال تریاک در سال ۸۳ معادل ۵۵۳۸ تومان و یک گرم حشیش ۴۹۸ تومان و ۵ سانتی هروئین ۷۷۴ تومان بود.
پول بیرون زندان به حساب فروشندگان واریز میشود که خود ماهیانه بالغ بر میلیونها تومان می شود؛ در مواقع بازار سیاه، که آن هم بعضاً تصنعی ایجاد میگردد، این درآمد به 8 و 10 برابر میرسد.
همچنین شنیده می شود جوانان و نوجوانان کم سن و سال در زندان برای تهیه مواد مخدر مجبور به خودفروشی میشوند که از آنها بیشتر به عنوان کالا و پول استفاده میشود.