الی کارمون
از سال ۲۰۰۵ که احمدی نژاد به سمت ریاست جمهوری ایران انتخاب شده، سیاست خارجی این کشور بیشتر به سوی امریکای جنوبی گرایش پیدا کرده است. نفوذ سیاسی و اقتصادی ایران در میان کشورهای این منطقه طی دو سه سال اخیر به واقع چشمگیر بوده است.
احمدی نژاد به دنبال حمایت کشورهای دیگر است تا بهتر بتواند در برابر فشارهای امریکا و اروپا که قصد دارند فعالیت های هسته ای این کشور را متوقف کنند ایستادگی کند. شیوه برخورد او با مسایل بدین صورت است که ایران باید به شدت ایالات متحده را به عقب براند تا سپس با برخورداری از یک موضع قدرتمند با این کشور به مذاکره بنشیند.
رییس جمهور ایران سه سفر دیپلماتیک به امریکای جنوبی انجام داده [ونزوئلا، نیکاراگوئه، اکوادور و بولیوی]. هدف او از این سفرها ایجاد ائتلاف میان “کشورهای انقلابی” است و در این راستا در ایران نیز پذیرای رییس جمهور چاوز، اورتگا، کوروا و مورالس شده است. ایران در سال ۲۰۰۷ اعلام کرد که قصد دارد سفارت هایی در کشورهای شیلی، کلمبیا، اکوادور، نیکاراگوئه و اروگوئه و یک دفتر نمایندگی در بولیوی افتتاح کند.
اساس سیاست احمدی نژاد در امریکای جنوبی تشکیل یک “محور اتحاد” با همراهی ونزوئلا علیه ایالات متحده است. چاوز یک بار اظهار داشت: “ما دو کشور برادر و مانند یک مشت هستیم.” چاوز همچنین در اجلاس گروه بیست کشور اعلام کرد که “پایان امپریالیسم” رسیده و گروه دو کشور، یعنی ایران و ونزوئلا، متولد شده است، به طوری که با تأسیس یک بانک دوملیتی می توان گزینه ای برای صندوق بین المللی پول به وجود آورد.
چاوز مبدل به “پدرخوانده و حاکم منطقه” شده و اکنون درتلاش است تا کشورهای بولیوی، اکوادور و نیکاراگوئه را با وعده “ایجاد اتحاد بین کارائیب و خلیج فارس” گردهم آورد. ایران نیز در این میان نقش ناظر در کشورهای عضو گروه آلبا [ALBA] را عهده دار است. ایران پس از ایالات متحده بزرگ ترین کشور سرمایه گذار در ونزوئلاست.
ازطرف دیگر، بولیوی تصمیم گرفته که تنها سفارت خود در منطقه خاورنزدیک را از مصر به ایران منتقل کند. این نشانه آشکاری از اولویت های استراتژیک مورالس در خاورنزدیک است. در خلال جنگ ژانویه ۲۰۰۹ در غزه، چاوز و مورالس از مواضع ایران حمایت و خود نیز روابط شان را با اسراییل قطع کردند.
در مارس ۱۹۹۲، عملیات انتحاری انجام شده در سفارت اسراییل در بوئنوس آیرس اولین عملیات انتحاری در نیمکره غربی بود که احتمالاً توسط حزب الله انجام شد.
ونزوئلا با یک پرواز هفتگی بین تهران و کاراکاس به درب ورودی برای ایران در منطقه تبدیل شده و چندین سازمان امنیتی نگرانی خود را از ورود تروریست ها و عوامل مخفی ایران از طریق این پروازها به منطقه امریکای جنوبی اعلام کرده اند. در حقیقت، هیچ گونه کنترلی روی این پروازها انجام نمی شود.
حزب الله از مدت ها قبل در مرز بین سه کشور آرژانتین، برزیل و پاراگوئه حضور پررنگی دارد و با استفاده از شرکت های محلی و شبکه های قاچاق مواد مخدر اقدام به پولشویی به هدف عملیات تروریستی می کند.
یک روزنامه کویتی خاطرنشان می سازد که حزب الله جوانان ونزوئلایی را در اردوگاه های نظامی در جنوب لبنان آموزش می دهد و آنها را برای حمله به آماج های امریکایی آماده می سازد. منابع دیگری نیز ادعا می کنند که حزب الله در خاک ونزوئلا اقدام به تأسیس مراکز آموزشی کرده است.
مشکل فعالیت های ایران و حزب الله در امریکای جنوبی در اینجاست که این فعالیت ها فرای سطوح سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مشروع هستند. در چارچوب اقدامات خطرناک تروریستی و براندازی، این فعالیت ها نه تنها منافع خارجی را تهدید می کنند، بلکه احتمالاً ثبات و امنیت کشورهای میزبان را نیز برهم خواهند زد.
منبع: آ ب ث، ۱۸ آوریل
