به نظر میرسد ایران و شش قدرت جهانی، مهلت ۲۰ ژوئیۀ مذاکرات هستهای ایران را تمدید کنند. واشنگتن گفته است اگر قرار باشد تحریمها طبق توافق پایان یابد، جمهوری اسلامی میبایست توان تولید سوخت هستهای خود را کاهش دهد.
جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا، پس از سه روز مذاکره با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران، به خبرنگاران گفت: “ما به روشنی گفتهایم ۱۹ هزار سانتریفیوژ کنونی خیلی زیاد است.”
ظریف هم در کنفرانس خبری جداگانهای گفت: “اصرار بر تعداد سانتریفیوژها بیفایده است.”
ظریف در مصاحبه با نیویورک تایمز این ایده را که تهران پیش از توسعه برنامه، تا چند سال غنیسازی در سطح کنونی را ادامه بدهد، عنوان کرده بود. دیپلماتها میگویند، هیات ایرانی در هفتههای اخیر این موضوع را با شش قدرت جهانی مطرح کردهاست.
کری این سخنان را در واکنش به سخنرانی اخیر رهبر ایران عنوان کرد که به گفته دیپلماتها توان هیات ایرانی در مذاکرات را برای دادن امتیاز و دستیابی به توافق محدود کرده است.
کری گفت، مذاکرات پیشرفت بسیاری کرده است اما اختلافات کماکان وجود دارد. وی گفت: “روشن است که هنوز کارهای زیادی داریم و تیم ما به شدت تلاش خواهد کرد برای حل نگرانیهای بینالمللی به یک توافق جامع دست یابد. به مسایل بیشتری باید رسیدگی کنیم تا اطمینان حاصل شود برنامه ایران همیشه صلحآمیز باقی خواهد ماند.”
ظریف عنوان کرد، با اینکه مذاکرات خوبی با دیپلمات آمریکایی داشته، اما هنوز اختلافات زیادی باقی مانده است.
وی گفت، احتمالا مهلت توافق تمدید میشود چون: “میبینم که همراهان مذاکرهکننده معتقدند زمان بیشتر سودمند خواهد بود.” وی افزود هنوز تصمیمی برای تمدید مهلت گرفته نشده است، با اینحال بسیاری از دیپلماتهای غربی گفتهاند، احتمالا مذکرات پس از ۲۰ ژوئیه ادامه خواهد یافت.
یک دیپلمات گفت: “با توجه به اینکه امکان نهایی کردن توافق تا یکشنبه وجود ندارد، این احتمال وجود دارد که مذاکرات در ماههای آینده ادامه یابد. با توجه به اینکه ماه اوت در پیش است، تا چند هفته آینده هم خیلی عملی به نظر نمیرسد. یک وقفه کوتاه خواهد بود.” این دیپلمات غربی گفت، در روزهای آینده در مورد شرایط تمدید مهلت بحث میشود.
بنا بر توافق اولیه که در ماه نوامبر به امضای طرفین رسید و از ژانویه اجرایی شد، احتمالا مذاکرات شش ماه تمدید میشود. توافق اولیه در عوض محدود کردن فعالیتهای هستهای، مقداری از تحریمها را کاهش میدهد.
این دیپلمات غربی گفت: “ایده این است که وضع موجود را حفظ کنیم. همان شرایط کنونی. تصمیمی گرفته نشده و در ساعات آینده موضوع مذاکرات همین خواهد بود.”
در صورتیکه مهلت ژوئیه عملی نشود، کری با پرزیدنت باراک اوباما و رهبران کنگره در مورد آینده توافق جامع مشورت خواهد کرد.
ظریف گفت: “ما به اندازه کافی پیشرفت کردهایم که بتوانیم به روسای سیاسی کشورمان بگوییم، این مذاکرات ارزش ادامه را خواهد داشت.”
ظریف در مصاحبه با نیویورک تایمز گفت، هرگونه محدودیت بر برنامه هستهای ایران باید پس از سه تا هفت سال برداشته شود. اما مقامات آمریکایی خواستار محدودیت حداقل ده ساله هستند.
منبع: دیلی استار - 16 ژوئیه 2014