آشیش کومارسن
سومین دور مذاکرات استراتژیک آمریکا و هندوستان، این هفته در واشنگتن دنبال می شود و این درحالی است که دولت اوباما قصد دارد کشورهای جنوب شرق آسیا را به دلیل واردات نفت از ایران، تحریم کند.
آمریکا می خواهد که هند به وابستگی نفتی اش به ایران پایان بدهد و نیروهای امنیتی افغانستان را آموزش بدهد. آمریکا قصد دارد روابط اش را با هند بعنوان یک کشور استراتژیک در جنوب آسیا، تعمیق کند.
واردکنند نفت هندی مورد خشم آمریکا قرار گرفته اند زیرا آمریکا تلاش می کند ایران را به دلیل برنامه های اتمی اش تحت فشار بگذارد. ایران می گوید که برنامه های اتمی اش صلح آمیز است.
تیموتی رومر، که از ماه آوریل سفیر آمریکا در هند شده است، می گوید که هند و آمریکا برسر کنترل بلندپروازی های اتمی ایران، توافق دارند.
آقای رومر می گوید: “هندوستان در مورد تشدید تحریم های ایران در قبال آمریکا و جامعه جهانی همکاری و همیاری کرده است. آنها در مورد تشدید تحریم ها، رای دشوار و مهمی داده اند و بطور علنی اعلام کرده اند که ایران اتمی را بر نمی تابند و واردات نفت خود از ایران را به شکل چشمگیری کاهش داده اند. این تلاش ها قابل تقدیر است.”
مقامات هندی گفته اند که کشورشان حجم زیادی از وارات نفتی اش را کاهش داده است و قطع کردن یک شبه واردات، غیرواقعی است. در سال 09-2008 درصد واردات نفت هند از ایران 16.42 درصد بود. اما در سال گذشته این رقم به 10.29 رسیده است.
در کنار هند، 11 کشور از جمله چین، کره جنوبی و ترکیه به دلیل وارد کردن نفت از ایران با خشم آمریکا مواجه شده اند. تحریم های نفتی از 28 ژوئن آغاز می شود مگر اینکه دولت اوباما از کشورهایی که نشان داده اند که قصد دارند واردات خود را از ایران قطع بکنند، چشم پوشی کند.
تحریم ها در مورد هر نوع نقل و انتقال مالی توسط بانک مرکزی ایران یا خرید هرنوع محصول نفتی از ایران است.
اصول استراتژیک
هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا ده کشور اروپایی و ژاپن را از تحریم های ماه مارس معاف کرد زیرا آنها واردات نفتی خود را از ایران کاهش داده بودند.
خانم کلینتون و آقای کریشنا، وزیر امورخارجه هندوستان روز چهارشنبه در مورد همکاری های استراتژیک با یکدیگر به بحث و تبادل نظر پرداختند.
این گفتگو بر پنج اصل استوار بود: همکاری های استراتژیک؛ تغییر انرژی و آب و هوا؛ تعلیم و تربیت و توسعه؛ اقتصاد؛ تجارت و کشاوری و علوم و تکنولوژی و بهداشت.
افغانستان درشرایطی که ناتو قصد دارد نیروهایش را در سال 2014 از کشور خارج کند، از مهم ترین موضوعات گفتگو بود.
رابرت بلیک، معاون وزارت امورخارجه در امور آسیای مرکزی و جنوب آسیا، به مخاطبانش در مرکز کارنگی گفت: “هرنوع بحث در خصوص اتحاد استراتژیک باید با موضوع افغانستان آغاز بشود.”
آمریکا می خواهد که هندوستان نقش بیشتری در آموزش نیروهای امنیتی افغانستان داشته باشد.
هندوستان از سال 2001، بیش از 2 میلیارد دلار به افغانستان کمک کرده است. این کمک برای ساختن پارلمان این کشور در کابل، راه سازی و آموزش نظامیان افغانستان مصرف شده است و چند میلیون دلار آن برای توسعه معدن آهن در حاجیگگ در 60 مایلی کابل کنار گذاشته شده است.
هندوستان و افغانستان پاییز سال گذشته یک توافقنامه مشارکت استراتژیک امضا کردند.
ورود پاکستان
رونن سن، سفیر سابق هند در آمریکا می گوید: “ما همه تلاش خود را می کنیم. اگر تسهیل در امور ترانزیتی توسط پاکستان اجرا می شد، می توانستیم کارهای بیشتری انجام بدهیم.”
پاکستان که از زمان استقلالش از انگلستان در سال 1947 سه بار با هند درگیر جنگ شده است و در مورد نقش هند در افغانستان مشکوک است.
کارل ایندرفورت، معاون سابق وزارت امورخارجه آمریکا در امور کشورهای جنوب آسیا، می گوید: “اگر بین هند و پاکستان تفاهمی بوجود نیاید، ثبات طولانی مدت در افغانستان ایجاد نخواهد شد.”
او می گوید: “هند کاملا به این موضوع آگاه است که در جایی دوکشور باید بتوانند برای آینده افغانستان با یکدیگر دیدار کنند و در مورد نقاط مشترک و نقاط تردید شان گفتگو کنند.”
دولت اوباما که استراتژی دفاعی اش را در منطقه آسیا-اقیانوس آرام توسعه داده است، به نقش کلیدی هندوستان نیازمند است.
لئون پانه تا، وزیر دفاع آمریکا روز چهارشنبه در سخنرانی اش در دهلی نو گفت: “همکاری با هند در این استراتژی مهم و کلیدی است.”
دولت اوباما پیشنهاد کرده است که چین و هند و آمریکا در خصوص نگرانی هایی که در چین درمورد این استراتژی دفاعی بوجود آمده است، با یکدیگر گفتگو کنند.
اقتصاد و تجارت
روابط اقتصادی هند و آمریکا در فرصت ها و چالش ها خلاصه شده است. آقای بلیک می گوید: “تردیدی وجود ندارد که در هند برسر اصلاحات اقتصادی رقابت هایی وجود دارد.”
حاصل تجارت هند و آمریکا در پنج سال گذشته 9 میلیارد دلار افزایش داشته است. اگرچه روابط تجاری دو کشور در زمینه کالا و خدمات قرار است امسال به 100 میلیارد دلار برسد، اما حجم تجارت با آمریکا از دیدگاه کلی در هند کاهش داشته است.
آقای ایندرفورت، که در مرکز استراتژیک و مطالعات بین الملل کار می کند، می گوید: “معنایش این است که هند با کشور های دیگر روابط تجاری خوبی دارد و با وجود اینکه حجم معاملات با آمریکا افزایش پیدا کرده است، اما در نمای کلی جایگاه آمریکا چند درصد کاهش داشته است.”
وی می افزاید: “سرمایه گذاری دوجانبه می تواند سرمایه گذاران آمریکایی وهندی را به بهبود روابط، تشویق کند.”
آمریکا و هند درحال گفتگو برای نهایی کردن توافق های سرمایه گذاری هستند که می تواند رکود سرمایه گذاری را به جریان بیاندازد، ایجاد کار کند و باعث رشد اقتصادی بشود.
مونموهان سینگ، نخست وزیر هند که اوایل دهه نود وزیر اقتصاد این کشور بود، مهندس این اصلاحات اقتصادی در هند است.
آقای رومر می گوید: “ما امیدواریم که آقای مونموهان سینگ بازگردد و بازار این کشور را به روی تجارت آمریکا باز کند تا آنها از رقابتی که در پروژه های زیرساختی وجود دارد، مایوس نشوند.”
یک پروژه اتمی که در زمان جورج بوش آغاز شده بود نیز متوقف مانده است.
آقای رومر می گوید: “ما شاهد توافق های تاریخی و بسیار مهمی بودیم که به دلیل اینکه قوانین تصویب شده در پارلمان هند به شکلی وارونه اجرا می شوند، این توافق ها نیز حرکت معکوس داشته اند.”
برخی از تحلیلگران این توسعه را نشانه این می دانند که روابط دو کشور منحرف شده است. آقای بلیک این تحلیل را تایید نمی کند: “روابط آمریکا و هند گسترده تر از این است که منتظر اتفاق بزرگ بعدی بمانند.”
واشنگتن تایمز، 10 ژوئن