بابک زنجانی؛ ازتطمیع تا تهدید به اعدام

نویسنده
مریم کاشانی

» تحریم دوباره بسیجی اقتصادی در اروپا

باشگاه خبرنگاران وابسته به صدا و سیما خبر داد که بابک زنجانی باردیگر به فهرست تحریم‌شدگان اتحادیه اروپا اضافه شده است. این سایت از قول یک منبع مطلع اروپایی نوشته: “سرمایه دار مذکور قبلا هم در لیست سیاه اروپا قرار داشتند اما به دلایل اداری و حقوقی و بنا به درخواست دادگاه اروپا، چند ماه قبل از این لیست خارج شدند. اما پس از بررسی های صورت گرفته درباره این موسسات و فرد ایرانی و ارزیابی و بررسی تحریم انها براساس قوانین اروپا، بار دیگر وارد لیست سیاه شدند.”

اواسط مهرماه گذشته، نام بابک زنجانی از لیست تحریم‌ها حذف و گفته شد که با رفع این تحریم‌ها امکان حل مشکل بدهی بابک زنجانی به وزارت نفت فراهم خواهد شد. اما در این مدت خبری از پرداخت بدهی‌های او منتشر نشد. روز شنبه عزت‌الله یوسفیان‌ملا، عضو ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی در گفت‌وگو با خبرگزاری آنا، درباره پرونده بابک زنجانی، گفت: “روند بررسی به این پرونده پیشرفت خوبی ندارد و نیاز است تمامی دستگاه‌های مرتبط برای این پرونده، بسیج شوند.” او با تاکید بر این‌که زنجانی هیچ نگرانی‌ برای رسیدگی به پرونده‌اش ندارد، اضافه کرد: “این متهم اقتصادی نباید از این بابت که تنها یک بدهکار است آسوده باشد، زنجانی با همکاری نکردن در این پرونده، اتهامات خود را سنگین‌تر کرده است.”

یوسفیان‌ملا معتقد بود که در ماجرای اختلاس سه هزار میلیاردی هم “کسی فکر نمی‌کرد که امیرمنصور آریا اعدام شود” و این‌که: “اگر کسی چند روز پیش از اجرای حکم به زندان می‌رفت و با وی صحبت می‌کرد می‌دید که این متهم کاملا خاطرجمع بود و حتی در ملاقات‌هایش بحث‌های اقتصادی انجام می‌داد، حتی به یاد دارم یکی از مدیران ارشد بانک‌های کشور که به ملاقات آریا رفته بود تا مشکلات بدهی وی را حل کند این متهم هیچ انگیزه‌ای برای همکاری و پرداخت بدهی‌هایش نداشت. مسأله بابک زنجانی هم مثل پرونده اختلاس ۳ هزار میلیاردی است و ممکن است در ابتدا خودش را به عنوان بدهکار بانکی فرض کند اما من نگران هستم که بدهی‌هایش به مشکل بزرگی تبدیل شود که دیگر راه بازگشت نداشته باشد.” او در همین گفتگو مجموعه بدهی‌های بابک زنجانی را ۹ هزار میلیارد تومان برآورد و تاکید کرده: “ما تمامی اموال و دارایی‌های زنجانی را محاسبه کردیم و کل این‌ها به هزار میلیارد تومان هم نرسید.”

ماجرای پرونده بابک زنجانی از تطمیع و زندان به تهدید اعدام تبدیل شده اما هیچ خبری از تغییرات جدید در این پرونده نیست و هر بار ابعاد تازه‌تری از نقش بابک زنجانی و دوستانش در حیف و میل اموال عمومی برملا می‌گردد. هفته گذشته روزنامه شرق در گزارشی از ماجرای تخلف چهارصد میلیون دلاری مربوط به واردات قطعات هواپیما در دولت قبل باز هم از رد پای زنجانی و دوستانش خبر داد و نوشت: “تخلف ۴۰۰ میلیون‌دلاری که گویا به‌واسطه یکی از افراد نزدیک به «بابک زنجانی» اتفاق افتاده و این فرد علاوه‌بر نزدیکی با زنجانی، سفارش‌شده یکی از نزدیکان رییس دولت پیشین ایران بوده است.”

با اینهمه به نظر می‌رسد که نتیجه پرونده بابک زنجانی هم مشابه پرونده‌هایی از این دست خواهد بود. در حالی که همکاران قدرتمند بابک زنجانی در نهادهای نظامی و امنیتی در حاشیه قرار دارند، همه ماجرا به نام او تمام شده است.

یکم آبان ماه گذشته حتی اخباری از احضار یکی از نمایندگان مجلس که پیگیر پرونده بابک زنجانی بود، هم منتشر شد. امیرعباس سلطانی همان نماینده‌ای بود که از نقش افراد پشت‌پرده در این پرونده سخن گفته و فاش کرده بود که چند تن از وزرای دولت سابق نیز در ماجرای زنجانی دخالت داشته‌اند. افشاگری‌های او دامن وزیر سابق نفت، رستم قاسمی را هم گرفت که از قرارگاه خاتم‌الانبیا به وزارت نفت رفته بود و گفته می‌شد که مهمترین حامی بابک زنجانی در دولت سابق بوده است.

سرتیپ پاسدار رستم قاسمی بعد از برملا شدن فساد بابک زنجانی و نقش پشت‌پرده صاحبان قدرت در این ماجرا، نامه‌ای به کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس نوشت و اعلام کرد که در جریان جزییات معامله نفت از سوی بابک زنجانی نبوده است. امیرعباس سلطانی هم در پاسخ به این اظهارات فاش کرد: “چطور آقای قاسمی چنین حرفی زده؟ شاید ایشان نامه تایید بابک زنجانی را فراموش کرده اما امضای شخص رستم قاسمی در کنار وزیر وقت اقتصاد و دارایی، وزیر صنعت و معدن، معاونت راهبردی ریاست‌جمهوری و رییس بانک‌مرکزی مستند شده و نسخه اصلی این نامه نیز موجود است، چطور وزیر نفت کسی را تایید می‌کند و از جزییات معامله وزارتخانه مبتوعش با او بی‌خبر است.”

پس از احضار امیرعباس سلطانی به دادگاه دیگر سخنی از وی منتشر نشده است. به نظر می‌رسد که تلاش قوه قضائیه و نهادهای امنیتی و نظامی آن است که مطابق معمول این پرونده با قربانی شدن یک نفر ختم به خیر شود و افراد پشت صحنه همچنان به “خدمت” مشغول باشند. هرچند که برخی حتی درباره احتمال برخورد با بابک زنجانی هم دچار تردید هستند.

اوایل آبان ماه عباس جعفری دولت‌آبادی، دادستان عمومی و انقلاب تهران در مراسم تودیع و معارفه سرپرست دادسرای انقلاب تهران گفت: “وقتی ما از زبان برخی نماینده‌ها می‌شنویم که در رابطه با در بازداشت بودن بابک زنجانی تردید می‌کنند باید بگوییم دیدن اینکه بابک زنجانی در زندان است کار سختی نیست و اینکه فکر مردم را مغشوش کنیم کار درستی نیست.” او اضافه کرد: “کشف سرنخ‌ها در این پرونده کار سنگینی است و کسانی که مرتب مصاحبه می‌کنند اگر صادق هستند و گزارش‌های مستندی دارند آن را در اختیار دستگاه قضایی قرار دهند.” دادستان تهران تاکید داشت: “این پرونده حواشی زیادی دارد مثلا گفته می‌شود داماد فلانی یا منشی فلانی پول گرفته یا فلان نامه را داده است. برخی دوست دارند ما وارد حاشیه‌ها شویم اما سیاست دادستانی تهران وصول پول‌ها است و این هدف اولیه ماست.”