دور شدن رفسنجانی از دستگاه قدرت

نویسنده

» تحلیل ال پائیس انتخابات مجلس خبرگان

آنخلس اسپینوسا

علی اکبر هاشمی رفسنجانی، رییس جمهور سابق، روز گذشته ریاست مجلس خبرگان را ازدست داد. مجلس خبرگان نهادی است که رهبر انقلاب را انتخاب می کند و بر عملکرد وی نظارت دارد. انتخاب آیت الله محمدرضا مهدوی کنی پیروزی دیگری برای جنگ طلبان حکومت جمهوری اسلامی محسوب می شود. آنها از زمان انتخاب دردسرآفرین محمود احمدی نژاد در سال ۲۰۰۹ در تلاش اند تا صدای هر مخالفی را خاموش سازند.

طرفداران احمدی نژاد طی هفته های اخیر هرگونه فشاری را اعمال کرده اند تا رفسنجانی را از ریاست مجلس خبرگان بردارند. تلاش های او هفته گذشته زمانی که علی خامنه ای، رهبر انقلاب، گفت نسبت به حضور نامزد دوم خوش بین است به اوج رسید. تا آن زمان، مهدوی کنی ۸۰ ساله، یکی از روحانیون محافظه کار پرنفوذ، که پس از انقلاب اسلامی برای مدتی نخست وزیر شد، از نیات خود پرده برنداشته بود.

رفسنجانی که از سال ۲۰۰۷ ریاست مجلس خبرگان را برعهده داشت، روز گذشته به نقل از خبرگزاری ایسنا تصریح کرد که قصد ندارد شکاف ایجاد شده در نظام را عمیق تر کند. او گفت: “من فکر می کنم که شکاف در مجلس خبرگان زیانبار است […] گفته بودم که اگر آقای کنی نامزد شوند، من برای جلوگیری از هرگونه دودستگی خود را کنار می کشم.” تنها نامزد مجلس خبرگان بدون رقیب توانست ۶۳ رأی از ۸۶ رأی را به خود اختصاص دهد.

گرچه او هنوز ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، نهاد رفع اختلافات میان دولت و مجلس را برعهده دارد، ولی این منصبی است که ریاست آن توسط رهبر انقلاب تعیین می شود.

رفسنجانی ۷۷ ساله بالاترین مسؤولیت ها را در نظام جمهوری اسلامی عهده دار بوده است. او طی هشت سال جنگ با عراق رییس مجلس و رییس کل قوا بوده و در دوره سازندگی [از ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۷] ریاست دولت را عهده دار بوده است. ولی حتی پس از ترک این منصب نیز به عنوان یکی از شخصیت های تأثیرگذار در حکومت شناخته می شد. نفوذ سیاسی او از زمانی که در برابر احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۰۵ شکست خورد رو به کاهش رفت. رقابت میان این دو زمانی به اوج خود رسید که رفسنجانی از سرکوب مخالفان در تابستان ۲۰۰۹ انتقاد کرد.

هم او و هم خانواده اش از سوی مخالفان و هواداران دولت فعلی به فساد مالی و ثروت بادآورده متهم شده اند. پسر بزرگ او محسن به دلیل عدم حمایت مالی از سوی دولت از ریاست متروی تهران استعفا داد. دختر او فائزه، نماینده سابق و مدافع حقوق زن، در تظاهرات مردمی برای مدت کوتاهی دستگیر شد. فرزند کوچک او مهدی، در صورت بازگشت به ایران ممکن است به دلیل اتهام ایجاد اغتشاش پس از انتخابات زندانی شود.

ازطرف دیگر، ساکنان تهران روز گذشته شاهد حضور گسترده نیروهای امنیتی در خیابان های پایتخت بودند. استقرار این نیروها در سطح شهر برای بازداشتن مردم از مشارکت در تظاهرات روز جهانی زن بوده است.

منبع: ال پائیس، ۹ مارس