تامس اردبرینک
وقتی گلشیفته فراهانی ستارۀ سینمای ایران از تهران به هالیوود آمد، حجابش را که در کشورش اجباری است، کنار گذاشت. این هنرپیشۀ 25 ساله یکشنبۀ هفته گذشته در نیویورک در اولین اکران فیلم “Body of Lies” ساختۀ ریدلی اسکات با یک پیراهن بدون آستین و موهای مجعد ساده و در حالی که لبخند به لب داشت، ظاهر شد. فراهانی در این فیلم، در کنار ستارگانی مانند لئوناردو دیکاپریو و راسل کراو، نقش یک زن متدین مسلمان را بازی می کند که شغلش پرستاری است.
در هفتۀ گذشته، دهها وب سایت ایرانی در بحث هایی داغ از طرفداران تصمیم فراهانی برای کشف حجابش در مقابل کسانی که او را به خیانت به میراث اسلامی اش متهم می کنند، انتقاد کرده اند. این اولین بار نیست که از یک زن برجستۀ ایرانی در غرب، عکس بی حجاب گرفته می شود.
وقتی شیرین عبادی در مراسم سال 2003 در سوئد جایزۀ صلح نوبل را دریافت کرد، بی حجاب بود. وقتی عبادی در داخل کشور با انتقادات شدید روبرو شد، پاسخ داد، هیچ جای قانون ایران نوشته نشده است که زنان ایرانی ملزم به رعایت حجاب در خارج از کشور هستند.
با این وجود، فراهانی هنرپیشۀ جوان مشهوری است که تا ماه اوت به رغم سفرهای بسیار، فقط در ایران زندگی کرده بود. اما مردم ایران هیچگاه او را بی حجاب ندیده بودند. فراهانی به روزنامۀ نیویورک دیلی نیوز گفت، او “بخاطر این فیلم مشکلات زیادی” را تجربه کرده است.
در روزنامۀ کیهان، که طرفدار دولت احمدی نژاد است، آمده است، حضور بی حجاب فراهانی در نیویورک نتیجۀ یک توطئه است. کیهان در یک مقاله نوشته “مافیای سینما هنرپیشگان زن را به آمریکا می برند. آنها او را مجبور کرده اند در برابر دوربین ها بی حجاب و با لباس نامناسب ظاهر شود. آنها بلافاصله عکس ها را در وب سایت ها منتشر کردند. گروههای غربی تلاش می کنند ممنوعیت بی حجابی را از بین ببرند.“
موضوع فراهانی بی حجاب در اینترنت، که در ایران کمتر از مطبوعات و نشریات در معرض سانسور است، موضوع داغی است. طرفداران این هنرپیشه با کمک فتوشاپ تصاویر او را در حالیکه چادر بسر دارد، تغییر داده اند. فرهاد ثابت زیر عکس دستکاری شدۀ فراهانی که در وب سایت منتشر کرده، نوشته است: “بعضی از تهرانی ها می خواهند او این مدلی در مراسم ظاهر شود.“
تندروها می گویند، او روح خود را به هالیوود فروخته است. مهدوی وبلاگ نویس ایرانی که خودش را یک دانشجوی مذهبی می خواند، در وبلاگ خود نوشته است: “وقتی این عکس ها را دیدم، چندشم شد. از ورجه وورجه کردنش معلوم بود که همۀ حس احترام خود را از دست داده است. بی حجابی او به این معناست که او از نسل جوانان بی نزاکت و بی ملاحظه ای است که هیچ احترامی برای ارزش های اسلامی قائل نیستند.“
برخی دیگر مانند علی در مخالفت با مهدوی نوشته اند، “هر کسی آزاد است آنطوری که دلش می خواهد زندگی کند. به شما چه مربوط؟” بهزاد هم نوشته است، “حجاب فقط در صورتی ارزشمند است که اختیاری نه اجباری باشد. یاد بگیرید مستبد نباشیم. هیچ کس نمی تواند مردم را وادار کند حجاب بگذارند یا نگذارند. این را یادتان باشد.“
در ماه اوت، وقتی صحنه هایی از فیلم “Body of Lies” با شرکت فراهانی محجبه در کنار لئوناردو دیکاپریو در وب سایت های ایران منتشر شد، این هنرپیشه سوژۀ همۀ شهر شد. یکی از خبرگزاری های ایران اعلام کرد، پاسپورت فراهانی توسط مقامات ضبط شده است تا نتواند در اولین مراسم اکران این فیلم شرکت کند.
فراهانی بخشی از این گزارش را تأیید کرده است. او به روزنامۀ نیویورک دیلی نیوز گفته است: “وزارت اطلاعات چندین بار از من بازجویی کرده است. دست آخر قاضی گفت، ما باید فیلم را ببینیم و آنوقت تصمیم بگیریم که با شما چه کار کنیم.“
اما وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مطبوعات ایران انکار کرده که پاسپورت این هنرپیشه ضبط شده است. در واقع، فراهانی با پاسپورت و بدون هیچ مشکلی به آمریکا رفته است. اما اکنون نگران است که نتواند به ایران بازگردد. او می گوید: “من عاشق ایران هستم. من آنجا خانواده دارم. اما الان اگر بخواهند من را ببینند، باید ایران را ترک کنند.“
منبع: واشنگتن پست، 12 اکتبر