از یکی از مقامات ایرانی نقل شده که این کشور در حال تکمیل اقدامات شفافسازی در مورد تحقیقات هستهای خود طبق توافق با آژانس بینالمللی انرژی هستهای است. وی گفت که تهران حداقل تا حدی به مهلت روز دوشنبه برای همکاری پاسخ داده است.
در گزارش خبرگزاری ایرنا، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران جزئیات بیشتری ارائه نکرده است. این بیانات چند روز پس از آن صورت گرفت که منابع دیپلماتیک در وین به رویترز گفتند تحقیقات بازرسان سازمان ملل در مورد مطالعات سلاح هستهای ایران تنها بصورت محدود پیش میرود.
مقامات غربی میگویند، ایران باید به سئوالات آژانس بینالمللی انرژی هستهای پاسخ گوید. آنها میگویند این تغییر مهمی برای تلاشهای دیپلماتیک موازی و پایان دادن به مناقشات بر سر برنامه هستهای این کشور است که ادعا میکند تماما صلحآمیز است.
طبق توافقی که در ماه نوامبر، در تلاش برای از سر گرفتن بازرسیهای متوقف شده بین ایران و آژانس سازمان ملل صورت گرفت، تهران موافقت کرد تا ۲۵ اوت اقدامات مشخصی را انجام دهد تا به از بین رفتن نگرانیهای بینالمللی کمک کند.
این توافق ارائه اطلاعات در باره دو موضوع را شامل میشد از جمله ادعاها در مورد آزمایشات انفجاری، که بخشی از خواسته آژانس بینالمللی انرژی هستهای در مورد ابعاد احتمالی فعالیتهای اتمی ایران بوده است.
ایرنا به نقل از صالحی بدون پرداختن به جزئیات گزارش داد: “آنها پنج سئوال و خواسته دارند… بعضی از آنها تکمیل شده و بقیه هم در روند تکمیل شدن است.”
پیشتر، آژانس بینالمللی انرژی هستهای گفت، در مورد این موضوعات روز دوشنبه چیزی نخواهد گفت. دیپلماتها میگویند، ممکن است فقط جزئیاتی از پاسخهای ایران را در گزارش فصلی آینده که قرار است هفته آینده منتشر شود، منعکس کنند.
واشنگتن و متحدانش ایران را متهم کردهاند که به دنبال ساخت سلاح هستهای است. ایران این اتهامات را رد کرده و میگویند فعالیتهایش صرفا متمرکز بر تولید برق و پروژههای صلحآمیز دیگر است.
جمهوری اسلامی از زمان به قدرت رسیدن حسن روحانی در سال گذشته، وعده داده با آژانس بینالمللی انرژی هستهای همکاری کند.
اما روز جمعه منابع دیپلماتیک گفتند، باور ندارند ایران هنوز اطلاعات مورد درخواست آژانس بینالمللی انرژی هستهای را ارائه داده باشد و شک دارند این کشور تمام اقدامات مورد توافق را تا مهلت این هفته انجام دهد.
آنها میگویند، هنوز برای پاسخ ایران وقت است و اشاره کردهاند که تهران در گذشته معمولا تا لحظه آخر برای دادن امتیاز صبر کرده است و حتی ممکن است اطلاعات را با چند روز تاخیر ارائه کند.
دیپلماتهای غربی میگویند، ایران اگر میخواهد به توافق گستردهتر هستهای با ۱+۵ دست یابد، نیاز دارد تا تردیدهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای را برطرف سازد.
آن مذاکرات، که در ماه ژوئیه چهار ماه تمدید شد، مترکز بر کاهش فعالیتهای هستهای ایران است. در عوض غرب مقداری از تحریمها علیه اقتصاد متکی به نفت این کشور را لغو خواهد کرد.
پس از سالها از آنچه غرب سنگاندازی ایران میداند، این کشور نخستین قدم را در ماه مه برداشت و به آژانس بینالمللی انرژی هستهای اطلاعاتی در مورد دلیل ساخت چاشنیهای انفجاری را که میتواند برای سلاحهای هستهای بکار برود، ارائه داد. ایران میگوید آنها استفاده غیرنظامی دارد.
آن چه آژانس بینالمللی انرژی هستهای از ایران میخواهد که در موردشان اطلاعات بدهد در گزارشی در سال ۲۰۱۱ منتشر شد. از جمله ،اطلاعات درباره فعالیتهای ساخت سلاح که در سال ۲۰۰۳ تحت فشار بینالمللی متوقف شد. گفته میشود که ممکن است برخی از این فعالیتهای بعدا از سر گرفته شده باشد.
منبع: رویترز - 25 اوت