اگر چه عبدالله جعفرعلی جاسبی، معروف به دکتر جاسبی بعد از فشارهای فراوان بخش هایی از اصولگرایان پس از ۳۰ سال ناچار به واگذاری کرسی ریاست دانشگاه آزاد شد اما گره کار وی هنوز باز نشده وگروهی که او را برکنار کردند تصمیم به تحقیق و تفحص از دوران مدیریت او هم گرفته اند.
یک روز پیش از تعطیلات عید فطر، خبرگزاری های ایران، اخباری در خصوص تحقیق و تفحص کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس از عملکرد عبدالله جاسبی رییس پیشین دانشگاه آزاد منتشر کردند.
حمید رسایی، علی اصغر زارعی، علیرضا زاکانی، سیدمحمود نبویان و زهره طبیبزاده، پنج نماینده ای هستند که طرح تحقیق و تفحص از عملکرد جاسبی را پیشنهاد داده اند. این “پنج تن” از جمله نمایندگی هستند که از لیست جبهه پایداری منسوب به محمدتقی مصباح یزدی وارد مجلس نهم شدند و پیش از نیز انتقادهای جدی نسبت به رییس پیشین دانشگاه آزاد داشتند. آنها رای مثبت مجلس هشتم در تاریخ ۳۰ خردادماه سال ۸۹ به وقف دانشگاه آزاد را “یکشنبه سیاه” نامیده بودند.
به گفته حمید رسایی عضو کمیسیون اصل ۹۰ مجلس، این طرح در ۹ محور مختلف برخی موضوعات مرتبط با دانشگاه آزاد را به صورت شکلی و محتوایی و در حوزه مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و آموزشی مورد بررسی قرار می دهد.
نماینده تهران با توجه به حجم زیاد فعالیتهای عمرانی در دانشگاه آزاد و وجود برخی گزارشات مستند در خصوص غیر واقعی بودن هزینههای اعلام شده در این زمینه، یکی از محورهای این تحقیق و تفحص را “ساخت و سازهای عمرانی در دانشگاه آزاد و تخلفات صورت گرفته در این عرصه” ذکر کرد.
رسایی همچنین “خرید و فروش املاک و مستغلات دانشگاه آزاد و ارتباط این موضوع با کارشناسان مربوطه، وضعیت شعب خارج کشور دانشگاه که در هالهای از ابهام قراردارد و بر اساس اطلاعات موثق برخی از آنها اساسا وجود خارجی ندارند” را دیگر محورهای این تحقیق و تفحص خواند. “وضعیت فرهنگی حاکم بر دانشگاه آزاد و نقش مدیریت این دانشگاه در این خصوص”، “نحوه دخالت دانشگاه آزاد در مسائل حزبی و سیاسی”، “ارتباط دانشگاه آزاد با برخی مراکز حقوقی برای استفاده از رانت ارتباطاتی با این مراکز” و “ارتباط برخی مدیران دانشگاه آزاد با شرکتهای خصوصی و تخلفاتی که در این ارتباط مرتکب شدهاند”، از دیگر مواردی است که در جریان تحقیق و تفحص از این دانشگاه مورد بررسی قرار میگیرند.
پیش از این نیز “اتحادیه انجمن های اسلامی دانشجویان مستقل” و “اتحادیه جامعه اسلامی دانشجویان” با راه اندازی وبلاگی تحت عنوان “خیزش دانشجویی محاکمه جاسبی” از قوه قضاییه خواسته بودند او را به اتهام مفاسد سی ساله دوران مدیریت بر دانشگاه آزاد محاکمه کنند. به گفته این گروه “ماجرای دانشگاه آکسفورد که طی هفته های گذشته توسط معاون اداری مالی دانشگاه آزاد مطرح شد تنها گوشه ای از فساد اقتصادی جاسبی و مهدی هاشمی است.”
نمایندگان حامی مصباح یزدی در مجلس یکی از محورهای نه گانه تحقیق و تفحص خود را برهمین اساس تعیین کرده اند. “واحد آکسفورد دانشگاه آزاد” -خبرسازترین ماجرا پس از تغییر رییس دانشگاه آزاد، یکی از واحدهای دانشگاهی این مجموعه آموزشی به شمار می رود که در شهر آکسفورد انگلستان تاسیس شد. براساس اخبار سایت های مختلف رییس مرکز اسلامی لندن ـ–وابسته به دفتر رهبر جمهوری اسلامی ـ سال ها پیش زمینی در شهر آکسفورد خریداری می کند که در فروش آن به مشکل بر می خورد و هنگامی که متوجه می شود دانشگاه آزاد قصد تاسیس شعبه ای در بریتانیا دارد در نامه ای به هاشمی رفسنجانی از او می خواهند این زمین از سوی دانشگاه آزاد خریداری شود. سپس مراحل دریافت مجوز طی می شود و دانشگاه آزادموفق به دریافت مجوز فعالیت آموزشی برای واحد دانشگاهی خود از نهادهای رسمی بریتانیا می شود؛هر چند این واحد نقش واسطه داشته و دانشجویان را به دانشگاه های دیگر معرفی می کرده است. برگزاری کلاس های زبان و برخی دوره ها برای اعضای هیات علمی دانشگاه آزاد، از جمله دیگر ماموریت های واحد آکسفورد دانشگاه آزاد اعلام شده بود.
اما معاون جدید اداری- مالی دانشگاه آزاد، در دیدار مدیران این دانشگاه با آیت الله نوری همدانی اعلام کرد: “متاسفانه ماهانه هزاران پوند به حساب واحد آکسفورد در کشور انگلستان پرداخت میشد که بعدها معلوم شد چنین دانشگاهی وجود ندارد.” فرهاد دانشجو نیز چندی بعد اعلام کرد: “این دانشگاه اصلا دانشجویی نداشته است.”
پس از انتشار این اخبار نوک پیکان حملات اصولگرایان و سایت های همسو با آنان بار دیگر به سمت عبدالله جاسبی و مهدی هاشمی فرزند کوچک هاشمی رفسنجانی نشانه رفت. اظهارات دانشجو و معاون وی اما پس از چندی با تکذیب خود دانشجو روبه رو شد: “هر مبلغی که تا به امروز به حساب واحد آکسفورد دانشگاه آزاد واریز شده است، به حساب دانشگاه رفته نه به حساب افراد؛ و بنده غیر از این چیزی را مشاهده نکردهام.”
یک منبع آگاه در روابط عمومی دانشگاه آزاد در گفتگو با روزآنلاین خبرسازی رییس و معاون وی را یکی از روش های مدیریت جدید دانشگاه آزاد برای خرید وقت عنوان کرد. به گفته وی “فرهاد دانشجو وقتی وارد این دانشگاه شد عِده و عُده نداشت و تنها وعده هایی در خصوص کاهش شهریه، تاسیس بانک دانشگاه آزاد و افزایش حقوق کارمندان داد در حالی که پس از چند ماه مدیریت متوجه شده امکان تحقق این شعارها وجود ندارد و به همین دلیل دست به خبرسازی می زند.”
او اضافه می کند: “اکنون سه ماه است که پرداخت حقوق بخشی از کارمندان دانشگاه آزاد به تعویق افتاده و کارکنان این دانشگاه فهمیده اند کسانی که دانشگاه را مدیریت می کنند خارج از این سیستم در حال فعالیت هستند.” این مدیر روابط عمومی در دانشگاه آزاد از محمد محمدیان، رییس نهاد نمایندگی ولی فقیه در دانشگاه ها به عنوان بازیگر اصلی تغییر و تحولات دانشگاه آزاد نام برد.
با وجود اصرار نمایندگان عضو جبهه پایداری در تحقیق و تفحص از دوران مدیریت عبدالله جعفرعلی جاسبی بر دانشگاه آزاد، فرهاد دانشجو که از مواضع قبلی خود عقب نشینی کرده ضمن اینکه بررسی عملکرد مدیریت گذشته دانشگاه آزاد را وظیفه نمایندگان مجلس دانست، تاکید کرد: “اگر در عملکرد گذشته رییس دانشگاه به نقطه ابهام یا اشتباهی برسم، قطعا آن را اصلاح میکنم. ولی تا این لحظه به چنین چیزی نرسیدهام. بنده شخصا به سوءاستفاده مالی از سوی مدیریت قبلی دانشگاه آزاد نرسیدهام. ولی هروقت خواستید در این زمینه تحقیق کنید، با شما همکاری خواهم کرد.”
فرهاد دانشجو پیش تر اعلام کرده بود: “دانشگاه آزاد 2هزار و ششصد میلیارد تومان بدهی دارد که ناشی از فقدان مدیریت صحیح بود و این حجم بدهی کار در دانشگاه آزاد را سخت کرد.” وی اما در ادامه گفتگوی خود با ایسنا، ضد رد اظهارات قبلی خود بدهی های دانشگاه را چنین روایت کرد: “بخشی از این بدهی مربوط به قرض هایی است که دانشگاه آزاد از بانک ها گرفته و بخشی نیز بدهکاری این دانشگاه به پیمانکاران و بخشی دیگر مربوط به مخارج داخلی این دانشگاه است.”
محمدمهدی زاهدی وزیر سابق علوم و رییس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نهم نیز در این خصوص توضیح داد: “طراحان تحقیق و تفحص موارد مطرح شده را به دانشگاه آزاد اعلام میکنند تا دانشگاه به سوالات آنها پاسخ دهد. اگر از پاسخ آنها قانع شدند که موضوع قابل حل است اما اگر قانع نشدند روند دیگری در یک گروه کاری در دستور کار قرار میگیرد تا مورد بررسی بیشتری واقع شود.”
سیدجلال یحیی زاده از نمایندگان اصولگرای مجلس و عضو فراکسیون روحانیون پارلمان نهم، تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد در دوران جاسبی را نخستین آزمون مجلس نهم دانسته است: “نحوه برخورد مجلس و به ویژه هیأت رئیسه با طرح تحقیق و تفحص از دانشگاه آزاد و عملکرد این دانشگاه در قضیه فتنه و سایر موارد، اولین آزمون بزرگ مجلس نهم محسوب خواهد شد.”
این همه در حالیست که رابطه عبدالله جاسبی در دوران مدیریت خود بر دانشگاه آزاد با مجلس نشینان “مثبت” بوده؛ چنانچه شنیده هایی در خصوص تایید انتقال دانشجویان از واحدهای دانشگاهی فقط با نامه نمایندگان مجلس و همچنین ارائه تسهیلاتی برای ادامه تحصیل آنها وجود داشته است.