چند روز پس از مذاکره میان ایران و اژانس بین‌المللی انرژی اتمی و در حالی که مذاکرات میان هیات‌های کارشناسی ایران و ۱+۵ در وین ادامه دارد٬ یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، رویکرد جدید ایران را “مثبت” خوانده است.
یوکیا آمانو٬ مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی٬ در یک سخنرانی٬ با “قابل ملاحظه خواندن تغییرات جدید در ایران”٬ از این‌که ایران “گفت‌و‌گوهایش با آژانس را به مذاکرات سیاسی خود با گروه پنج به علاوه یک گره نزده است”٬ نیز ابراز خوشحالی کرده. به گفته وی: “مواد و تجهیزات اتمی ایران که در حال حاضر زیر نظر آژانس است همچنان در مسیر استفاده صلح آمیز قرار دارد… البته چون پروتکل الحاقی و تعهدات دیگر لحاظ نشده نمی توانیم تضمین بدهیم که همه فعالیت های ایران اهداف صلح آمیز دارد”.
هفته گذشته عباس عراقچی٬ معاون امور بین الملل وزارت خارجه٬ با آمانو دیدار کرد. این دیدار از سوی هر دو طرف “بسیار مثبت” توصیف شده بود.
عباس عراقچی٬ با اشاره به این‌که “دیداری بسیار مفید با آقای آمانو داشتیم”٬ گفته بود: “از نظر ما اکنون زمان آن فرا رسیده است که برای حل و فصل پرسش‌های میان ایران و آژانس رهیافت جدیدی اتخاذ کنیم و در آینده همکاری بیشتری در راستای اطمینان ایجاد کردن پیرامون صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران داشته باشیم”.
عراقچی اما جزییات بیشتری درباره مذاکره خود با آمانو و سخنان مطرح شده و توافق‌های احتمالی٬ افشا نکرد. وی پیش از سفر به وین نیز ملاقات خود با مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را “آغاز روند جدیدی از همکاری بین ایران و آژانس” و اضافه کرده بود که امیدوار است “مذاکره با آژانس اتمی همراه با حسن نیت در مدت زمانی کوتاه به حل و فصل ابهامات باقی‌مانده از گذشته بپردازند”.
محمدجواد ظریف٬ وزیر امورخارجه٬ هم پس از انجام این دیدارها٬ چنین درباره آن سخن گفته بود: “پس از دوسال، ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی برای شروع حل و فصل مشکلات گذشته به تفاهم رسیدند که تحول مثبت و مفیدی است”.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی٬ در گزارش‌های خود٬ بارها اشاره کرده است که ممکن است جنبه‌هایی از فعالیت هسته‌ای ایران٬ مصارف نظامی داشته باشد و خواستار صدور اجازه بازرسی از برخی تاسیسات هسته‌ای٬ مانند سایت پارچین٬ شده است.
پیش از آغاز مذاکرات٬ رضا نجفی - نماینده ایران در آژانس٬ در گفت‌وگویی پیرامون این مذاکرات سخت گفته بود: “ما در این مذاکرات درباره همه چیز صحبت می‌کنیم اما این‌که در مذاکرات توافق حاصل شود یا نه، مشخص نیست. برای رسیدن به توافق باید یک سری شرایط تامین شود… ما به آن‌ها گفتیم برای دادن مجوز دسترسی به پارچین مشکلی نداریم، اما لازمه‌اش آن است که طرف مقابل تصویر روشنی از اهدافی که برای دسترسی به پارچین دارند، ارائه کنند”.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش‌های اخیر خود خواستار همکاری بیشتر جمهوری‌اسلامی با آژانس و اجازه بازرسی از برخی تاسیسات شده است.
پیش از این دیدار علاالدین بروجردی، رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفته بود که غنی‌سازی اورانیوم تا ۲۰ درصد همچنان ادامه دارد. سخنان بروجردی در حالی بیان شده که هفته گذشته حسین نقوی‌حسینی٬ از اعضای کمیسیون امنیت ملی٬ گفته بود: “صنعت هسته‌ای ایران برای سوخت رآکتور تهران به غنی‌سازی ۲۰ درصدی نیاز دارد، ولی این سایت اکنون سوخت لازم را دارد و دیگر نیازی به تولید وجود ندارد. در سطح ۲۰ درصد اصلا تولیدی وجود ندارد”. وی البته چندی بعدی انتساب این سخنان به خود را تکذیب کرده بود.
نشست نمایندگان ایران و آژانس پیش از انجام دور تازه گفت‌وگوهای ایران و گروه ۱+۵ در ژنو برگزار شده است. قرار است که کارشناسان ایران و گروه پنج به علاوه یک، طرح‌هایی در زمینه دستیابی به توافقی برای حل و فصل برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی آماده کنند. مقام‌های جمهوری‌اسلامی دوره زمانی سه تا شش ماه را برای بسته شدن پرونده هسته‌ای ایران در نظر گرفته‌اند.
با این وجود حسین شریعتمداری٬ نماینده منصوب آیت‌الله خامنه‌ای در روزنامه کیهان٬ در سرمقاله امروز این روزنامه٬ نوشت: “انتظار آن بوده و هست که دولت محترم در نگاه خوشبینانه خود نسبت به آمریکا تجدیدنظر کند و اصحاب فتنه و شماری از مدعیان اصلاحات که از القائات و ترفند اخیر برای فرو غلتاندن ایران اسلامی در چنبره فریب و غارتگر آمریکا نیز مانند فتنه آمریکایی- اسرائیلی ۸۸ طرفی نبسته‌اند به‌خود آیند و مخصوصا از رئیس جمهور محترم انتظار می‌رود، اطراف خود را از جماعت یاد شده پالایش کند”.
هم‌زمان با سخنان آمانو٬ مذاکرات تیم‌های کارشناسی ایران و گروه ۱+۵ نیز در وین ادامه دارد. در این دور از مذاکرات - که محرمانه خواهد بود - متخصصان تحریم هم حضور دارند.
در این مذاکرات کارشناسانی از وزارت‌خانه‌های نفت، صنعت، راه و همچنین بانک مرکزی و سازمان انرژی اتمی حضور دارند. حمید بعیدی‌نژاد، مدیرکل امور اقتصادی و تخصصی بین‌المللی وزارت امور خارجه، مسوول این تیم مذاکرات است. گفته می‌شود که قرار است یک دور از این مذاکرات به موضوع تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران اختصاص یابد.
