در انتخابات سال ۲۰۰۵، دختران جوان، سوار بر اسکیت با سربندهای “هاشمی” در خیابان‌های شمال تهران می‌گشتند و تبلیغ هاشمی رفسنجانی را می‌کردند. با این‌که حرکتشان توجه عکاسان خارجی را به خود جلب کرد اما مشخص نبود عملشان به نفع این کهنه‌سرباز انقلابی خواهد بود یا خیر.
مسائل اجتماعی و فرهنگی همیشه بخش ستیزبرانگیز سیاست ایران حتی پیش از انقلاب اسلامی بوده است. در سال ۱۹۶۲، جلال آل‌احمد غرب‌زدگی را تقبیح کرد و از هم‌میهنانش خواست با نفوذ خارجی مبارزه کنند. او داستان کلاغی را تعریف کرد که برای تقلید از راه رفتن کبک، راه رفتن خود را هم از یاد برد.
کشور پس از انقلاب مسئولیت ترویج ارزش‌ها و جلوگیری از گناه را برعهده گرفت و به تبع آن، مسائلی مانند پوشش زنان و موسیقی تبدیل به مسائلی سیاسی شد.
حسن روحانی در کمپین تقریبا ساده خود، زنان اسکیت‌سوار نداشت و اولویت‌های خود را رسیدگی به مشکلات اقتصادی و پیشبرد ابتکارهای دیپلماتیک برای پایین آوردن تنش بین‌المللی، خصوصا بر سر برنامه هسته‌ای کشور عنوان کرد. اما روحانی برای کاهش محدودیت‌های فرهنگی و آموزشی، کار را آهسته از جایی که محمد خاتمی، رئیس‌جمهور اسبق، در سال ۲۰۰۵ رها کرده بود، ادامه داد. روحانی در سخنرانی ژانویه خود گفت: “هنر بدون آزادی معنی ندارد و غیرممکن است بدون آزادی بتوان خلاق بود.”
او بطور مداوم از فیسبوک و توییتر خود، که هر دو در ایران ممنوع است، استفاده می‌کند. او در ماه مه پس از آن‌که شش جوان بخاطر رقصیدن با ترانه فارل ویلیامز و انتشار آن در یوتیوب دستگیر شدند در حساب توییتر خود نوشت: “نباید در مورد رفتارهایی که از شادی ناشی می‌شود سختگیری کنیم.”
یوتیوب از جمله سایت‌های مسدود در ایران است. با این‌که ابزارهای فیلترشکن موجود است اما سرعت حلزونی اینترنت در ایران طاقت‌فرساست. تلاش‌های دولت روحانی برای ورود اینترنت پرسرعت به ایران با انتقاد بسیاری در مجلس این کشور مواجه شد و رئیس‌جمهور پیشنهاد یک اینترانت ملی سریع با سایت‌های فیلترشده را داد.
در حالیکه حجاب در ایران الزامی است، تلویزیون ایران زنان را در برنامه‌های خارجی بدون حجاب نشان می‌دهد و شبکه‌های ماهواره‌ای انباشته از ویدئوهای پاپ ایرانی از لوس‌آنجلس و سریال‌های سبک ترکی است. اما برنامه‌هایی که در ایران ساخته می‌شود، زنان را حتی در محیط خانه هم باحجاب نشان می‌دهد.
در خیابان‌ها و کافه‌های شمال تهران، زنان جوان بطور مداوم علیه مقررات حجاب پیشروی می‌کنند. هرسال بخش متفاوتی از موهای هویدا از زیر حجاب مد می‌شود. امسال نمایندگان مجلس نسبت به پوشیدن جوراب‌های ساپورت اعتراض کردند.
در زمان انقلاب، آیت‌الله خمینی موسیقی را ممنوع کرد اما پس از ده سال اثرش از بین رفت. با این‌که تلویزیون ایران هنوز سازهای موسیقی را نشان نمی‌دهد، اما کنسرت‌های متعددی در کشور برگزار می‌شود. هنوز خواندن تک‌نفره زنان ممنوع است، با این‌‌حال در تئاتر این کار انجام می شود و قوانین در مورد موسیقی و حجاب برای اقلیت‌های قومی مانند کردها کمتر اعمال می‌شود.
اصولگرایان شدیدا نگران تمایلات روحانی در مورد مسائل فرهنگ و بازگشت اصلاح‌طلبان هستند. اعتراضات شدید علیه لیلا حاتمی که در ماه مه رئیس پیر فستیوال کن گونه او را بوسیده بود، او را مجبور کرد بابت آن عذرخواهی کند.
برای بسیاری از اصولگرایان تحصیلات عالی جایی است که سیاست و فرهنگ کنار یکدیگر قرار می‌گیرد. مجلس ایران در ماه اوت وزیر علوم دولت روحانی را استیضاح و برکنار کرد. فرجی دانا استادان و دانشجویانی را که در دوره احمدی‌نژاد از خدمت و تحصیل محروم شده بودند دوباره به دانشگاه بازگرداند. علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد می‌تواند نفر بعدی باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای در ماه مه عنوان کرده بود: “حاکم اسلامی دلش می‌خواهد به روشی حکومت کند که مردم به بهشت بروند.” اما روحانی کمی پس از آن گفت: “ما باید بگذاریم مردم خود راهشان را پیدا کنند. نمی‌شود آن‌ها را با زور و شلاق به بهشت بفرستیم.”
منبع: دیلی استار - 12 سپتامبر
