چهل و هشت گروگان ایرانی ربوده شده توسط مخالفان مسلح حکومت سوریه با دو هزار و یکصد و سی نفر زندانی معترض در این کشور مبادله شدند؛ خبری که ابتدا خبرگزاریهای ترکی اعلام و خبرگزاریها و نهادهای رسمی جمهوری اسلامی ساعاتی بعد تائید کردند.
روز چهارشنبه، ۲۰ دی ماه، بعد از انتشار این خبر توسط خبرگزاری آناتولی ترکیه و به نقل از بلند یلدیریم، رئیس بنیاد خیریه آیاچاچ ترکیه، پرس تی وی، شبکه برون مرزی و خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی )ایرنا( نیز به نقل از سفارت ایران در دمشق آزادی زائران ربوده شده در سوریه را تایید کردند.
این افراد که پس از آزادی، تصاویر آنها در برخی رسانههای داخلی و شبکههای اجتماعی منتشر شد، در جریان توافقی با میانجیگری ترکیه برای مبادله آنها و زندانیان سیاسی وابسته به مخالفان سوریه صورت گرفته است.
خبرگزاری ایسنا به نقل از روزنامه وطن ترکیه نوشته است این تبادل از مدتها پیش مورد پیگیری و بررسی طرفها قرار گرفته بود.
به گزارش پرس تی وی، (شبکه جهانی انگلیسی زبان جمهوری اسلامی) در میان زندانیان سوری شماری از تبعات دیگر کشورها از جمله ترکیه نیز وجود دارد. خبرگزاری رویترز به نقل از بلند یلدیریم، گفته است بیشتر زندانیان مبادله شده، تبعه سوریه هستند.
در مرداد ماه گذشته مسولان سفارت جمهوری اسلامی در دمشق و خبرگزاریهای حکومتی از ربوده شدن ۴۸ ایرانی در مسیر فرودگاه دمشق در سوریه خبر دادند.
مدتی بعد، مخالفان مسلح ترکیه ویدیوهایی از ربوده شدگان ایرانی منتشر کرد و آنها را اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی معرفی کردند که در نزاع داخلی سوریه به کمک حکومت این کشور آمدهاند.
جمهوری اسلامی با تکذیب این اظهارات اعلام کرد که افراد ربوده شده از شهروندان عادی ایرانی، از جمله چند نظامی بازنشسته هستند که به قصد زیارت عازم سوریه شدهاند.
وزارت امور خارجه آنزمان با صدور بیانیهای تاکید کرده بود که بخش کنسولی سفارت جمهوری اسلامی “با هماهنگی جهات ذیربط امنیتی در سوریه” پیگیر تعیین سرنوشت افراد ربوده شده است.
در مهر ماه امسال نیز، رامین میهمانپرست، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ضمن تأکید بر آزادی هر چه سریعتر زائران ایرانی ربوده شده در سوریه، مسئولیت جان آنها را متوجه “ربایندگان و حامیان آنان” کرده بود.
۴۸ ایرانی گروگان گرفته شده اما تنها مورد از بازداشت شهروندان ایرانی در سوریه نبود. پیش از نیز مقامات رسمی جمهوری اسلامی گزارشهایی مبنی بر ربودن شماری از زائران ایرانی در سوریه را تایید کرده بودند.
روز ۱۲ بهمن ماه سال ۱۳۹۰ مسئولان سازمان حج و زیارت، کنسول جمهوری اسلامی در سوریه و رسانههای رسمی، از ربوده شدن ۱۱ ایرانی زائر در سوریه توسط “گروههای مسلح و ناشناس” خبر داده بودند.
روز ۳۰ سال آذر ماه همان سال هم گزارش شد که پنج ایرانی در شهر حمص ربوده شدهاند.
سوریه مهمترین متحد جمهوری اسلامی در منطقه است؛ مقامات ارشد دو کشور به طور مرتب با یکدیگر ملاقات میکنند و در سطوح مختلف سیاسی، نظامی و امنیتی نیز با یکدیگر همکاری دارند.
مقامات جمهوری اسلامی در چند سال گذشته، از تحولات اخیر کشورهای عربی، از جمله تونس، مصر، یمن، لیبی و به ویژه بحرین، به نوعی حمایت کرده و آنها را “موج مقاومت و بیداری اسلامی در منطقه” خوانده اند اما نسبت به اعتراضات سوریه برخورد متفاوتی داشته و آن را به دخالت خارجیها نسبت دادهاند.