جمهوری اسلامی در هرشرایطی کنار سوریه

نویسنده
شیرین کریمی

» توافق لاریجانی و احمدی نژاد

در حالی که به تازگی اجساد قربانیان یکی دیگر از قتل عام های دولت بشار اسد کشف شده، رئیس مجلس جمهوری اسلامی از حمایت همه جانبه نظام از حکومت بعث سوریه در “هر شرایطی” سخن گفته احمدی نژاد هم تلویحا از “ایستادگی” بشار اسد و ادامه سرکوب مخالفان حمایت کرده است.

رودخانه قویق در حلب جایی است که دیروز جسد ده ها شهروند سوری، از جمله شماری نوجوان از آن بیرون کشیده شد؛ آن ها قربانیان یکی ازده ها قتل عامی شده اند که در ۲۳ ماه گذشته توسط حکومت بشار اسد برای سرکوب مخالفان ترتیب داده شده است. دست های آن ها از پشت بسته و مستقیما به سرشان شلیک شده است.

اما این خونریزی هم مانعی نیست که رهبران جمهوری اسلامی به خاطر آن از پشتیبانی از حکومت سوریه دست بکشند؛ چرا که دیروز علی لاریجانی رئیس مجلس اصولگرایان صراحتا اعلام کرد: “هیچ امری نمی‌تواند مانع حمایت همه‌جانبه ایران از سوریه شود.”

وی که در تهران با احمد حسون، مفتی اعظم سوریه دیدار می کرد بدون هیچ اشاره ای به بیش از شصت هزار نفری که توسط ارتش و شبه نظامیان وفادار به رئیس جمهور سوریه کشته شده اند، از او و دیگر روحانیون سوری خواست تا “حقایق” را بیان کنند، زیرا به گمان وی “با توجه به نفود روحانیون و علمای دینی، روشنگری و بیان حقایق و واقعیت‌های جاری و ماهیت گروه‌های ترویستی می‌تواند در حل سریع‌تر مسئله سوریه بسیار مؤثر باشد.”

خیزش شهروندان سوری از اسفند سال ۸۹ و همزمان با آنچه به بهار عرب مشهورست آغاز شد. پس از آنکه تظاهرات مسالمت آمیز آن ها برای ماه ها توسط تانک ها، جنگنده ها و قایق های توپ دار ارتش اسد به خاک و خون کشیده شد، مخالفان نیز دست به اسلحه بردند. از آغاز تابستان امسال صلیب سرخ وضعیت سوریه را “جنگ داخلی” توصیف کرده است؛جنگی که یک پای آن سپاه پاسداران است. با این حال علی رغم اینکه محمد علی جعفری فرمانده سپاه شهریور امسال تایید کرد که این نهاد نظامی در سوریه فعالیت دارد، لاریجانی 24 ساعت پیش از دیدارش با مفتی اعظم سوریه و در حاشیه کنفرانس بین المللی “وحدت اسلامی” گفت: “مسئله سوریه و ایجاد دموکراسی در این کشور و تقویت آن با سلاح امکانپذیر نیست.”

وی بدون اشاره به حضور سپاه قدس – واحد ویژه عملیات برون مرزی- در سوریه، کشورهای غربی و منطقه را متهم باعث درگیری های سوریه دانست و اضافه کرد: “باید گفت‌و گوهای سیاسی جایگزین رفتارهای کنونی شود و تأکید ما هم همان حرف قبلی است.”

جمهوری اسلامی علی رغم حمایت های مالی و نظامی از ارتش اسد برای سرکوب مخالفان، کوشش می کند خود را طرفدار گفتگوی نیروهای مخالف با دولت اسد نشان دهد. با این حال در هیچ کدام از کنفرانس هایی که تهران برای مذاکره با گروه های مخالف سوریه انجام داده، تشکل های اصلی مخالفان سوریه از جمله نیروهای ارتش سوریه آزاد یا اعضای شورای ملی سوریه حضور نداشته اند.

 

دموکراسی بدون سرنیزه

لاریجاتی معتقد است: “باید مردم‌سالاری غنی و دموکراسی تقویت شود که این کار با سلاح و سرنیزه امکانپذیر نیست.”

این دیدگاه رئیس مجلس اصولگرایان در حالی مطرح می شود که سپاه پاسداران و شبه نظامیان بسیج به فرمان آیت الله خامنه ای، پس از انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری در سال ۸۸، شهروندان دموکراسی خواه جنبش سبز را نه با سرنیزه بلکه با شلیک مستقیم گلوله، پرت کردن از ارتفاع؛ زیر گرفتن با وانت و باتوم سرکوب کرده بودند.

لاریجانی علاقه بسیاری به موضع گیری در قبال تحولات سوریه دارد؛ او هفته پیش هم که برای دیدار با مقامات سودانی به خارطوم رفته بود پذیرای هیاتی لبنانی شد و در دیدار با آن ها ضمن استقبال از راه حل “سوری – سوری”، گفت: “ما به یک راه حل سیاسی داخلی در سوریه اعتقاد داریم و به موضع دموکراسی در سوریه نیز نظر داریم که باید رعایت شود.”

 

سوریه، نقطه توافق لاریجانی و احمدی نژاد

از سوی دیگر محمود احمدی نژاد نیز چند ساعت پس از لاریجانی با مفتی اعظم سوریه دیدار کرد، تا نشان دهد علی رغم اختلافات گسترده ای که با برادران لاریجانی به ویژه رئیس پارلمان دارد، اما در مساله سوریه با آن ها هم نظر است. در این دیدار وی به حسون گفته است: “اصل پیروزی ایستادگی بر حق است و جدای اینکه در ظاهر چه اتفاقاتی ممکن است رخ دهد، کسانی که بر حق پافشاری کنند، خداوند آنان را یاری کرده و غالب خواهند بود.”

اشاره وی ظاهرا به بر حق بودن دولت شیعیان علوی سوریه است که بر اکثریت جمعیت اهل تسنن سوریه حکمرانی می کند.

احمدی نژاد نیز مانند لاریجانی استقبال غرب از دموکراسی در سوریه را زیر سئوال برده و گفته است: “امروز دشمنان ملت‌ها شعار آزادی، دموکراسی و حقوق بشر سر می‌دهند، و البته همه این شعارها بسیار خوب و زیباست اما آنچه اهمیت دارد، این است که آنان با چه نیت‌هایی این شعارها را مطرح می‌کنند.”

 

دشمن مشترک

دو هفته پیش از این اظهارات احمدی نژاد، محمد رضا رحیمی معاون اول وی هم در دیدار با وائل الحلقی نخست وزیر سوریه بر “آرمان های و دشمنان مشترک” نظام جمهوری اسلامی و دولت بعث سوریه تاکید کرده و گفته بود: “دشمنان ما امروز برای ضربه زدن به هر دو کشور برنامه ریزی و هماهنگی کرده اند، اما اراده و اعتقاد راسخ دو ملت، توطئه های نظام استکبار را خنثی خواهد کرد.”

جمهوری اسلامی در کنار روسیه مهمترین حامیان بشار اسد در جهان و منطقه محسوب می شوند، ناظران می گویند حمایت همه جانبه تهران و مسکو از دمشق نقش بسیاری در بقای اسد و خاموش نشدن فواره خون در شهرهای مختلف سوریه داشته است.

به پشتوانه همین پشتیبانی ها، بشار اسد که ارتش اش هزاران کودک سوری را در حملات هوایی و زمینی کشته، اخیرا در دیدار با برخی از حامیانش ضمن دادن خبر باردار بودن دوباره همسرش، با خشنودی گفته است: “نیروهای دولتی مانع از آن شده‌اند که شورشیان بتوانند تعدادی از استان های سوریه را به طور کامل تحت تسلط خود بگیرند.”

روزنامه الاخبار چاپ لبنان در گزارشی از قول فردی که اخیرا با اسد دیدار کرده نوشته است: “کاملا خونسرد و بر خود مسلط بوده و اعتماد به نفس او کاملا مشهود است.”