بی ترمز و بی دنده عقب - یا با دیپلماسی و مذاکره

نویسنده

حمید احدی

رییس جمهور احمدی نژاد اعلام داشت ایران به فن‌آوری تولید سوخت هسته‌ای دست پیدا کرده و این قطاری است که در آن توقف، دنده عقب و ترمز جایی ندارد. وزیر خارجه آمریکا در پاسخی به فاصله چند ساعت گفت ایران نیازی به دنده عقب ندارد، اما تکمه ترمز را لازم دارد.

این گفتگوها سه روز بعد از تقدیم گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای به شورای امنیت سازمان ملل صورت می گیرد که در آن تاکید شده که جمهوری اسلامی قطعنامه 1073 آن شورا را اجرا نشده گذاشته و حتی به روند ساخت انرژی هسته ای خود شدت و سرعت بخشیده است؛ سه روز مانده به تصمیم گیری بعدی شورای امنیت و در حالی که علی لاریجانی در حال تلاش برای از سرگیری مذاکرات و جلوگیری از تصویب قطعنامه سخت تری است.


از دید آگاهان سیاسی رییس جمهور ایران به این ترتیب راهی جذا از علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی برگزیده که در آفریقای جنوبی و بعد از آن گفتگو با رییس جمهور آن کشور از کشورهای عضو شورای امنیت خواست به گفتگو با ایران بپردازند.

کاندولیزا رایس، وزیر امور خارجه آمریکا به دنبال اظهار نظرهای لاریجانی و احمدی نژاد به فکس نیوز گفت ایران نیازی به “دنده عقب” ندارد، تنها به دکمه “توقف” نیاز دارد.

وزیر امور خارجه آمریکا در عین حال اضافه کرد که اگر ایران چنین اقدامی انجام دهد، آمریکا آماده است تا مسایل سیاسی، تجاری را با ایران مورد بحث و بررسی قرار دهد. خانم رایس همچنین بر آمادگی خود برای دیدار با منوچهر متکی، همتای ایرانی خود در صورت بروز چنین شرایطی تاکید کرد.


محمود احمدی نژاد سخنان خود که در همایش روحانیون و مسوولان سازمان عقیدتی سیاسی نیروی انتظامی ایراد می شد دو بار گفت چندی پیش دنده عقب و ترمز این قطار را کندیم و دور انداختیم و به آن‌ها نیز اعلام کردیم; قطار ملت ایران در این مسیر ترمز و دنده‌عقب ندارد.

وی ادامه داد: “دشمن متاسفانه تا کم می‌آورد اسلحهء خود را رو می‌کند، ولی ما معتقدیم که دوران اسلحه و بکارگیری سلاح اتمی از بین رفته است و دیگر سلاح اتمی کاربرد ندارد، اگر کاربرد داشت، آمریکایی‌ها را در جنگ با عراقی‌ها پیروز می‌کرد.”

وی تاکید کرد: “دوران سلاح اتمی تمام شده است. اگر سلاح اتمی به درد می‌خورد، آمریکا در عراق پیروز شده و هر روز دچار شکست نمی‌شد. اگر سلاح اتمی کاربرد داشت، بوش در انتخابات شکست نمی‌خورد.”

همزمان، احمد شیرزاد، استاد فیزیک هسته‏ای دانشگاه و عضو جبهه مشارکت از محمد احمدی نژاد، رییس‏جمهور خواست تا در باب” ضرورت رسیدن به انرژی هسته‏ای حتی به قیمت تعطیلی مابقی کارهای مملکت” در یک مناظره آزاد شرکت کند.

اشاره مستقیم شیرزاد به این گفته محمود احمدی‏نژاد است که “ اگر ده سال بقیه کارها را تعطیل کنیم و به صورت متمرکز بر روی انرژی هسته‏ای کار کنیم، می‏توانیم 50 سال جلو برویم و این کار می‏ارزد.”

شیرزاد با تاکید بر این که این سخن بسیار مهمی است که به سادگی نمی‏توان از آن گذشت نوشته: “ حتما آقای احمدی‏نژاد مدعی هستند که این گفته نیز همانند گفته های قبلی ایشان در مواردی مثل موضوع هولوکاست پس از مشورت با مشاوران و بررسی‏های زیاد اظهار شده است و عصاره کارشناسی افراد خبره‏ای است که با ایشان همکاری می‏کنند. علاوه بر این حتما ایشان به منابع بسیار مطمئن‏تر اطلاعات و گزارش‏های بسیار دقیق‏تر دسترسی دارند و برمبنای آن قضاوت می‏کنند که چه چیزی برای مردم ایران می‏ارزد و چه چیزی نمی‏ارزد.”

وی افزوده: “من بسیار خوشحال هستم که بالاخره یک بار هم که شده مسؤولی در حد ایشان درباره مسئله هسته‏ای ایران از زاویه بسیار بسته سیاسی خارج شده و به صراحت در مورد ارزش یا عدم ارزش این فناوری برای مردم ایران، آن هم با این قاطعیت و اطمینان سخن می‏گوید. طرح موضوع از چنین زاویه‏ای می‏تواند فتح باب بسیار باارزشی باشد که به طور قطع در تصمیم‏گیری و قضاوت آحاد مردم ایران تاثیرگذار است.”

نماینده سابق اصفهان نوشته: “از رییس‏جمهور محترم دعوت می‏کنم که دریک مناظره آزاد تلویزیونی دلایل سنجیده خود را در ارزشیابی میزان مفید بودن انرژی هسته‏ای عرضه کنند و به این شهروند ایرانی نیز اجازه دهند آنچه در تردید نسبت به این ادعای بزرگ به ذهنش می‏رسد و از واقعیت‏های موجود نتیجه می‏گیرد را مطرح کند.”

گفتنی است که با وجود تاکید علی لاریجانی به این که در مورد پرونده هسته ای تنها اوست که تصمیم می گیرد، سه هفته پیش محمود احمدی نژاد نیز اعلام داشت که تنها مسوول پرونده هسته ای اوست. به گفته وی دولت مامور است آن چه را در ارتباط با سیاست های کلی نظام توسط رهبر مطرح می شود به اجرا بگذارد و به دیگران حق نمی دهد در این ارتباط نظر خود را تحمیل کنند.