لولا داسیلوا که محمود احمدی نژاد را همیشه “برادر” خطاب میکند قلم چرخانده ولایحه تحریم علیه ایران را امضا کرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه سلسو آموریم، وزیر خارجه برزیل گفته است: “لولا داسیلوا رییس جمهور برزیل این لایحه را امضا کردو به اجرا گذاشت به این دلیل که به لحاظ سنتی ما ملزم به اجرای تصمیم های شورای امنیت هستیم، هرچند با آن موافق نباشیم.”
امضای این لایحه در حالی است که هنوز 3ماه از امضای لولا بر پای بیانیه تهران نگذشته است . آن امضا وبیانیه، باب جدیدی در روابط جهان نامیده شد و ایجاد قطبی تازه در روابط قدرتهای مستقل نام گرفت. برای آن روابط حسنه وبرادرانه، فرش بافته شد وسمینار به پا شد تا سطح روابط اقتصادی دوکشور به 10میلیارد دلار برسد.
در آن سو هم ترکیه اعمال تحریم علیه ایران را با کاهش فروش بنزین به ایران آغاز نموده است. همان روزها مدیرکل آژانس ملی نفت، گاز و سوخت های فسیلی برزیل به عسلویه سفر کرده و گفته بود: “با بررسی هایی که در سفر یک روزه خود به عسلویه داشتیم و با توجه به توانمندی و علاقمندی شرکت های برزیلی، زمینه سرمایه گذاری هموطنان ما در ساخت پالایشگاه های گاز و نفت (در حوزه بالادستی) و واحدها و صنایع پتروشیمی (در حوزه پایین دستی) به ویژه صنعت لاستیک و کائوچوی مصنوعی در این منطقه به خوبی فراهم است.”
وی همچنین یادآور شده بود: “همچنین ما می توانیم علاوه بر مشارکت در پروژه های عظیم بالادستی با همکاری با شرکت های ایرانی، به صورت مستقل نیز در بخش های مختلف صنعت نفت، گاز و پتروشیمی ایران در عسلویه سرمایه گذاری کنیم.”
موقعیت اقتصادی برزیل
بر اساس گزارش صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی، برزیل نهمین اقتصاد بزرگ جهان از نظر برابری قدرت خرید و یازدهمین قدرت اقتصادی جهان از نظر نرخ مبادلات بازار است. برزیل دارای اقتصاد متنوع و درآمد متوسط و نیز دارای تنوع از نظر سطح توسعه‌است. بخش صنعتی این کشور بیشتردر بخش‌های جنوب و جنوب شرقی این کشور تجمع یافته‌است. منطقه شمال شرقی فقیرترین منطقه برزیل است، اما این منطقه نیز در حال جذب سرمایه‌گذاری‌های جدید است. برزیل دارای پیشرفته‌ترین بخش صنعتی در آمریکای لاتین است. صنایع برزیل که یک سوم تولید ناخالص داخلی این کشور را به خود اختصاص داده‌است، از صنایع خودروسازی تا صنایع فولاد، پتروشیمی، رایانه، هواپیما، و نیز کالاهای مصرفی بادوام را شامل میشود. با توجه به افزایش ثبات اقتصادی که ماحصل اجرای “طرح رئال” است، بخش‌های تجاری برزیل و نیز واحدهای تجاری چند ملیتی سرمایه‌گذاری گسترده‌ای در تجهیزات و فناوری جدید کرده‌اند، که بخش عمده آن از شرکت‌های آمریکای شمالی خریداری شده و پتروبراس بزرگترین شرکت نفتی برزیل است.
براساس آمارهای گمرک ایران تبادلات تجاری ایران و برزیل طی 17 سال گذشته به طور متوسط حدود نیم میلیارد دلار بوده وبطور کلی بیش از 95 درصد از مبادلات تجاری بین دو کشور شامل محصولاتی بوده است که از برزیل به ایران صادر شده است. بالاترین میزان صادرات صورت گرفته از ایران به برزیل طی این دوره مربوط به سال 87 است که رقم صادرات ایران به برزیل از مرز 54 میلیون دلار فراتر رفته است. به این ترتیب متوسط میزان کالاهای غیر نفتی صادر شده از ایران به برزیل طی این دوره 11 میلیون دلار در سال بوده است در حالی که متوسط صادرات برزیل به ایران طی همین دوره معادل 561 میلیون دلار بوده است. البته با توجه به بعد مسافت وساختار سنتی حاکم بر تجارت خارجی کشور به خوبی می توان درک کرد که چرا صادرات کالاهای ایرانی به این کشور تا به این حد پایین بوده است ولی در مقابل حجم بالای محصولات غذایی در واردات ایران، دلایل سهم بالای تجار برزیلی در تراز تجاری دو کشور را به خوبی توضیح می دهد.
کمک به سکینه آشتیانی وبی اعتنایی ایران
اما همکاری های تجاری ونفتی وگازی در حال تست کردن بود که از آن طرف داسیلوا بنا بر برداشتی که از رفتار “برادر” خود داشت، یک پیشنهاد انسانی داد. به گزارش دویچه وله “لولا داسیلوا رئیس دولت برزیل شامگاه شنبه 9 مردادازهمتای خود محمود احمدی‌نژاد و رهبر جمهوری اسلامی آیت‌الله علی خامنه‌ای خواست یک زن ایرانی متهم به سنگسار را آزاد کنند. سکینه محمدی آشتیانی از سال ۱۳۸۴ به اتهام زنای محصنه در زندان به سر می‌برد. داسیلوا از محمود احمدی‌نژاد خواست به برزیل امکان دهد این زن را به عنوان پناهنده بپذیرد. ناظران معتقدند اعلام آمادگی برزیل برای دادن پناهندگی به سکینه آشتیانی تحت فشار تشکل‌های حقوق بشری در این کشور و با توجه به انتخابات آتی انجام شده است. حکم سنگسار این زن ایرانی سر و صدای فراوانی در جهان به پا کرد و نهادها و شخصیت‌های مختلفی را به واکنش واداشت.”
این پیشنهاد از سوی آمریکا مورد استقبال قرار گرفت وخواهان موافقت ایران با موضوع شد اما بنا بر همان گزارش “سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ۱۲ مرداد به درخواست برزیل و توصیه آمریکا پاسخ منفی داد. رامین مهمانپرست در دیدار هفتگی خود با خبرنگاران گفت:با توجه به شناختی که ما از جناب آقای داسیلوا داریم او شخصیتی بسیار انسانی و عاطفی است که احتمالاً اطلاعات کافی درباره این پرونده به دستش نرسیده است.”
به گزارش واحد مرکزی خبر رامین مهمانپرست گفته بود: “کاری که در این خصوص میشود انجام داد این است که آقای داسیلوا را در جریان جزئیات جرائم فردی که متخلف بوده و محکوم شده است قرار داد.”
برغم طی این مراحل، دیروز خبرگزاری فرانسه گزارش داد: “گرچه برزیل تلاش‌های بسیاری را برای به ثمر رسیدن بیانیه تهران که بر اساس تبادل سوخت تهیه شده بود انجام داد اما به نظر می‌رسد فشارها و تلاش‌های آمریکا به نتیجه رسید و این کشور نیز از سر اجبار لایحه‌ی تحریم‌ها را امضا کرد”.
بنا بر این گزارش برزیل اعلام کرده علی رغم اعتقادش به مذاکره با ایران در خصوص پرونده هسته‌ای و مخالفت با افزایش فشارها بر جمهوری اسلامی، قطع‌نامه تحریم ایران را امضا کرده است. وزیرخارجه برزیل اظهار داشت: در کل منزوی شدن کشوری به رادیکالیسم بیشتر منجر خواهد شد و این روند، مانند عراق، به آسیب پذیرترین و فقیرترین قشرها لطمه وارد خواهد کرد. این تحریم ها که مانع تجارت می شوند به کشور اجازه می دهد تا به جای اینکه تماس های خود را متنوع تر سازد آن را به دیگران وابسته تر می سازد.”
ترکیه هم بنزین نمی فروشد
اقدام برزیل از سوی دیگر پایه بیانیه تهران، یعنی ترکیه به شکلی دیگر دنبال میشود بر اساس گزارش رادیو فردا “خبرگزاری رویترز با استناد به آمار انجمن صادرکنندگان استانبول می‌گوید که اجرای تحریم‌های آمریکا علیه ایران باعث کاهش ۷۳ درصدی فروش بنزین ترکیه به ایران در ماه ژوئیه، ماه گذشته میلادی، شده است”. بنا بر این گزارش “اطلاعات آماری انجمن صادرکنندگان استانبول که روز سه‌شنبه منتشر شد نشان می‌دهد فروش بنزین ترکیه به ایران از حدود ۹۴ میلیون دلار در ماه ژوئن به کمی بیش از ۲۵ میلیون دلار در ماه ژوئیه رسیده‌است. این آمار نشان می‌دهد که در ماه ژوئیه تنها برابر با یک محموله بنزین از کشور ترکیه راهی ایران شده است. به گفته منابع آگاه، در ماه گذشته تنها ۳ کشتی حامل بنزین به بندرهای ایران وارد شده‌اند که این کشتی ترکیه‌ای یکی از آن‌ها بوده‌است”.
همچنین “بنا بر آمارهای دولت ترکیه و وزارت نفت ایران، صادرات بنزین ترکیه به ایران در ماه ژوئن در حدود ۱۰ درصد از مصرف ایران را تأمین کرده، ولی این مقدار در ماه ژوئیه به ۲٫۵ درصد رسیده‌است. در ماه ژوئیه دست‌کم یک کشتی حامل بنزین برای ایران در بندر ایزمیت ترکیه به خاطر مسائل بیمه و تحریم از ارسال محموله خود به ایران صرف نظر کرد.”
این کاهش محسوس روابط تجاری ایران با ترکیه که اتفاقا برای ایران نیز به جهت واردات بنزین حساس است، مسئولین حکومتی ایران را به تکاپو واداشته ا تا جایی که در اقدامی نادر دیروز احمد جنتی که آخرین سخنرانی اش جنجال بسیاری آفرید با سفیر ترکیه دیدار کرد . به گزارش ایلنا وی در این دیدار پس از شرح وتحلیل مسایل لبنان واسراییل وفلسطین وپیروزهای حزب الله، به زعم خودش، گفت: “جمهوری اسلامی ایران علی‌رغم همه فتنه‌ها، تحریم‌ها و فشارها روی پای خود ایستاده است و نه‌تنها ضعیف نشده، بلکه قدرتش روزافزون گردیده است.”
وی همچنین گفت: “رژیم صهیونیستی و آمریکا به عنوان اصلی‌ترین حامی آن، در حال سقوط هستند و در مقابل، کشورهای اسلامی مانند ایران و ترکیه در حال صعود هستند. بنابر‌این کشورهای اسلامی باید اختلافات را کنار گذاشته و با هم متحد شوند و از ظرفیت‌های وسیع و گوناگونی که در اختیارشان است استفاده کرده و از تهدیدهای آمریکا و متحدانش، هراسی نداشته باشند.”
