پس از آنکه در هفته های اخیر ادعای بانک مرکزی مبنی بر تک رقمی شدن نرخ تورم، موجب تعجب فعالان اقتصادی، نمایندگان مجلس و البته شهروندانی شد که به طور مداوم شاهد افزیش بهای کالاها هستند، نشریه اقتصادی اکونومیست که همواره به عنوان مرجعی معتبر از سوی مقامات اقتصادی ایران مورد استناد قرار می گیرد، اعلام کرد که نرخ تورم نه تنها تک رقمی نشده، بلکه افزایش یافته و روند صعودی خود را در سال آینده نیز حفظ خواهد کرد.این نشریه اعلام کرده نرخ کنونی تورم در ایران 3⁄11 است و در سال آینده به 15 درصد می رسد.
انتشار ارزیابی نشریه اکونومیست از نرخ واقعی تورم در ایران در حالی منتشر می شود که علاوه بر گزارش رئیس بانک مرکزی، محمود احمدی نژاد نیز در مصاحبه مطبوعاتی اخیر خود از بهبود وضعیت معیشتی مردم و توان دولت در کاهش هر چه بیشتر نرخ تورم خبر داده بود.
گزارش اکونومیست روز گذشته بازتاب وسیعی در سطح رسانه های منتقد دولت داشت و حتی به سایت های محافظه کاران نیز راه یافت.
بنا به گزارش ایلنا، خبرگزاری مستقل کارگری ایران، در این گزارش آمده است: “نرخ تورم ایران طی دو سال گذشته کاهش زیادی داشته و از 25.5 درصد در سال 87 به 11.8 درصد در سال 89رسیده است. حال آنکه انتظار می‌رود این نرخ در سال آینده دوباره رونده صعودی به خود گرفته و به 15.1 درصد برسد که دلیل اصلی آن حذف یارانه‌ها از نیمه دوم سال جاری خواهد بود”.
برپایه این گزارش، اکونومیست انتظار دارد که در سال 1391 نرخ تورم ایران دوباره کاهش بیابد و به 14.4 درصد برسد، حال آنکه این کاهش مقطعی بوده و دوباره شاهد افزایش نرخ تورم به 15 درصد در سال پس از آن یعنی 1392 خواهیم بود. اکونومیست همچنین پیش‌بینی کرده در سال 1393 نرخ تورم 15.6 درصدی برای ایران به ثبت برسد.
گزارش واحد اطلاعات نشریه اکونومیست درحالی منتشر شده که محمود بهمنی، رئیس کنونی بانک مرکزی ایران، دو هفته قبل و پس از آنکه شایعاتی مبنی بر برکناری اش منتشر شد، در گفت و گو با خبرگزاری برنا، نرخ کنونی تورم در ایران را تک رقمی و معادل 9⁄9 درصد عنوان کرد. ادعایی که با واکنش های انتقادآمیز از سوی کارشناسان اقتصادی و نمایندگان مجلس همراه شد.
گفتنی است، محمود بهمنی که در اسفند ماه از “ناتوانی دولت در تک رقمی کردن نرخ تورم” سخن گفته بود، پس از آنکه سایت های هوادار دولت از “احتمال برکناری”او سخن گفتند، در چرخشی کامل ادعا کرد نه تنها دولت قادر به کاهش نرخ تورم است بلکه به زودی این نرخ را تک رقمی خواهد کرد.
به نظر می رسد که منظور وی از “به زودی”، اردیبهشت ماه بود، چرا که وی به برنانیوز گفته بود: “طبق محاسبات بانک مرکزی نرخ تورم در پایان اردیبهشت ماه به 9 /9درصد رسیده است. نرخ تورم در دوازده ماهه منتهی به فروردین ماه سال جاری با 4⁄0 درصد کاهش نسبت به اسفندماه سال گذشته به 4/ 10 درصد رسیده بود. با توجه به اینکه نرخ تورم در اسفندماه گذشته برابر با 8 /10 درصد بوده، روند کاهشی نرخ تورم در اردیبهشت ماه امسال نیز ادامه یافته است”.
در واکنش به ادعاهای بهمنی، داریوش قنبری، عضو فراکسیون اقلیت مجلس در تذکری آیین نامه ای اعلام کرد: “لطفا آقای بهمنی این شیوه بدیع محاسبه نرخ تورم را به ما هم یاد دهند”.
به نوشته پارلمان نیوز، وی افزود: “اگر خبر تک رقمی شدن نرخ تورم صحت داشته باشد، ما هم خوشحال می‌شویم، اما واقعیت‌هایی که مشاهده می‌کنیم تا حدودی تردید ایجاد می‌کند، در ارتباط با اینکه نرخ تورم به زیر 10 درصد رسیده باشد. خواهش ما این است که از مسئولان مربوطه بخواهید به مجلس بیایند و نحوه محاسبه نرخ تورم را برای نمایندگان توضیح دهند، تا ببینیم با چه مکانیزمی محاسبه‌ای به این رقم رسیده‌اند”.
اما روز گذشته و پس از انتشار گزارش اکونومیست، نایب رئیس کمیسیون انرژی مجلس نیز از ادعاهای بانک مرکزی و محمود احمدی نژاد به شدت انتقاد کرد.
به گزارش سایت خانه ملت، عبدالله کعبی گفت: “دولت باید نرخ واقعی تورم را به مردم اعلام کند تا بعدها با اجرای قانون هدفمندی، مردم دچار مشکل مضاعف نشوند.هنوز که یارانه حامل های انرژی را حذف نشده است، کالاها گران شده است و به این ترتیب به خاطر تاخیر در بالا بردن ظرفیت ناوگان حمل و نقل با اجرای قانون هدفمندی کمک های نقدی به مردم مفید نخواهد بود و مردم ما که عطش خرید دارند با دریافت این کمک های نقدی دچار مشکلات بیشتری خواهند شد”.
در همین حال، قدرت الله علیخانی، دیگر نماینده منتقد دولت نیز در یادداشتی که در سایت پارلمان نیوز منتشر کرد، ادعاهای اقتصادی رئیس بانک مرکزی و محمود احمدی نژاد را دارای “ملاحظات سیاسی” دانست و نوشت: “ادعای کاهش نرخ تورم، بیش از آنکه بیانگر سطح رفاه اقتصادی جامعه و اوضاع سرمایه گذاری در کشور باشد؛ ناشی از رکودی است که بخش‌های مختلف اقتصادی کشور را دچار خود کرده است که نمونه‌ی آن، اوضاع بد معیشت مردم و تداوم افزوده شدن سالانه 800هزار جوان بیکاری است که به خیل سه میلیونی بیکارانی می پیوندند که به نظر نمی رسد برنامه موثری برای رفع مشکل آنان اندیشیده شده باشد”.
این انتقادها باعث شد تا رسانه های حامی دولت دست به کار شوند و علاوه بر حمله به نمایندگان منتقد، گزارش هایی هم درباره بهبود وضعیت معیشتی مردم منتشر کنند.
در یکی از این گزارش ها، فارس به نقل از فردی به نام “هوشنگ شجری” که او را “اقتصاددان” معرفی کرده در واکنش به سیاسی دانسته شدن اعلام نرخ تک رقمی تورم نوشته است: “انتقادهایی به نحوه آمارگیری بانک مرکزی در تعیین نرخ تورم مطرح می شود که از این جمله، سیستم آمارگیری بانک مرکزی از 66 شهر است. در این میان، مناطق ثابت بوده و کالاها نیز عمدتاً به نرخ دولتی محاسبه می شوند.”
وی افزوده است: “این گونه انتقادها در خصوص دقیق نبودن آمار بانک مرکزی همواره وارد بوده است و ربطی به دولت خاصی ندارد. به نظر من احتمال دخالت مسایل سیاسی در آمار بانک مرکزی کم است”.
در همین حال خبرگزاری ایلنا که بارها به اتهام “سیاه نمایی” از وزارت ارشاد دولت محمود احمدی نژاد اخطاریه دریافت کرده، روز گذشته و به بهانه انتشار گزارش اکونومیست و تقابل آن با ادعاهای دولت محمود احمدی نژاد در گزارشی از “گرانی روز افزون در آستانه طرح هدفمندسازی” خبر داد و نسبت به تبعات بی اعتنایی دولت و اکتفاء آن به اعلام ارقام غیر واقعی انتقاد کرد.
ایلنا نوشت: “درحالی که تنها یک ماه و اندی به آغاز ماه رمضان و تقریبا دو ماه و اندی دیگر به اجرای هدفمندسازی‌یارانه‌ها مانده است، بازارهای موادغذایی به ویژه اقلام اساسی از جمله قیمت گوشت قرمز، مرغ و انواع میوه‌ها با آشفتگی مواجه شده است به گونه‌ای که این نابسامانی به حوزه‌های دیگر نیز سرایت کرده است. قیمت مرغ طی روزهای گذشته تا سقف 3500 تومان در بازار افزایش داشته، نگرانی‌ها نسبت به عرضه و قیمت افزایشی آن در ماه رمضان نیز افزایش یافته است. قیمت گوشت قرمز در حال حاضر در بازار تهران بین 16هزار تا 18هزار تومان به فروش می‌رسد. قیمت میوه نیز با افزایش مواجه شده، بطوریکه که موجب مجادله صنف‌های عرضه کننده این محصولات شده است”.
ایلنا افزوده است: “این همه نوسانات در حالی رخ می‌دهد که تنها یک ماه مانده به ماه رمضان و نزدیک به 60 روز مانده به اجرای طرح هدفمندکردن یارانه‌ها، نگرانی در بین صاحب‌نظران آنچنان افزایش یافته است که آیا سفرهای مردم در آینده نزدیک خالی تر خواهد بود؟”.
گفتنی است محمود احمدی نژاد در دوران انتخابات ریاست جمهوری نیز آمار و ارقام کذبی درباره شاخص های توسعه اقتصادی ارائه کرد که واکنش میرحسین موسوی، مهدی کروبی و حتی محسن رضایی را در پی داشت. آمار سازی های وی همچنین موجب شد تا میرحسین موسوی او را “دروغ گو” بنامد و شعار “دروغ؛ نه!” به یکی از اصلی ترین شعارهای جنبش سبز تبدیل شود.
