هلن کوپر
سناتور باراک اوباما در طول مبارزۀ انتخاباتی خود از مذاکره با ایران سخن گفت، ایده ای که سناتور هیلاری کلینتون علنا ً آن را زیر سؤال برد. بنابراین، این تصور که اوباما ممکن است کلینتون را بعنوان وزیر امور خارجه انتخاب کند، ممکن است بی ربط بنظر برسد. اما مشاوران کلینتون و اوباما در امر سیاست خارجی اعلام کرده اند که این دو نفر چندان در خصوص سیاست خارجی – به ویژه مسائل ایران و عراق – با یکدیگر اختلاف نظر ندارند.
در واقع، اوباما و کلینتون در حوزۀ مسائل جهانی که دولت اوباما با آنها روبرو خواهد بود، به مراتب به یکدیگر نزدیک ترند. اگرچه کلینتون وقوع جنگ عراق را در سال 2002 تأیید کرد، اما بسیاری از همکاران دمکرات او نیز در سنا بر چنین اقدامی صحه گذاشتند. از آن زمان به بعد، او و اوباما، که با جنگ عراق مخالف بود، مواضع مشابهی را در خصوص جدول زمانبندی خروج نظامیان آمریکایی از عراق اتخاذ کرده اند. هر دو از ارسال نظامیان بیشتر به افغانستان حمایت می کنند و با تلاش های صورت گرفته در جهت صلح اسرائیل و فلسطین و تغییرات آب و هوایی موافقند.
اگرچه اوباما و کلینتون در طول انتخابات مقدماتی آمریکا بر سر اینکه آیا اوباما باید بعنوان رئیس جمهور با سران ایران بدون پیش شرط دیدار کند، علنا ً با یکدیگر جر و بحث می کردند، اما از آن زمان به بعد اوباما اعلام کرده است که این اقدام در وهلۀ اول دربرگیرندۀ اقدامات مقدماتی در سطح مقامات پایین تر خواهد بود، موضعی که به موضع کلینتون نزدیک تر است. اما یک فاکتور پیچیده تر این است که آیا کلینتون می تواند فرد آغازکنندۀ این اقدامات مقدماتی باشد.
عباس میلانی مدیر طرح مطالعات ایران در دانشگاه استنفورد می گوید، “تصور نمی کنم هیلاری کلینتون بتواند این کار را انجام دهد. وقتی او فکر می کرد اوباما رقیب جدی برای او نیست، فرد بسیار معقول تری نسبت به ایران بود. اما زمانی که وارد بازی شد و تلاش کرد اوباما را کنار بزند، شروع به گفتن حرف هایی کرد و حرف هایی که شما در طول مبارزۀ انتخاباتی می زنید، قطعا ً معنی دارند.“
ایران در ماه مه یک اعتراض رسمی را به سازمان ملل دربارۀ اظهارات کلینتون در ماه آوریل در مصاحبه با شبکۀ خبری ای بی سی ارائه داد. کلینتون در پاسخ به این سؤال که در صورت حملۀ اتمی ایران به اسرائیل، او بعنوان رئیس جمهور آمریکا چه اقدامی خواهد کرد، گفت، “من می خواهم ایرانیان بدانند که اگر من رئیس جمهور شوم، به ایران حمله خواهیم کرد. در ده سال آینده یعنی در زمانی که ممکن است ایرانیان از روی حماقت به فکر حمله به اسرائیل بیفتند، قادر خواهیم بود آنها را کاملا ً نابود کنیم.“
سران ایران اظهارات کلینتون را “تحریک آمیز، بی دلیل و غیرمسئولانه” خواندند. در همین حال، کارشناسان مسائل ایران نیز خاطر نشان کردند، هضم موضوع انتخاب کلینتون بعنوان سفیر احتمالی اوباما در ایران برای رژیم این کشور دشوار خواهد بود. گفته می شود، اوباما چند نفر دیگر را برای پست وزارت امور خارجه در نظر گرفته است، از جمله بیل ریچاردسون فرماندار ایالت نیومکزیکو، چاک هیگل سناتور نبراسکا، جان کری سناتور ماساچوست و تام داسچله سناتور اسبق داکوتای جنوبی.
کلینتون و ریچاردسون با اوباما در شیکاگو ملاقات کرده اند تا دربارۀ این پست با یکدیگر گفتگو کنند. ریچاردسون نیز مانند اوباما یک مذاکره کنندۀ زبدۀ دیپلماتیک است که از گفتگو با ایران حمایت می کند. اما ریچاردسون مانند کلینتون حمایت از تجاوز نظامی آمریکا به عراق را در پروندۀ سیاسی خود ندارد، بنابراین احتمال نمی رود که انتصاب او با رأی طرفداران اوباما مغایرت داشته باشد.
اوباما می تواند با انتصاب یک فرستادۀ بلندپایۀ سیاسی که وقایع را به طور مستقیم برای او گزارش کند، این مشکل را که چه کسی می تواند بهترین نمایندۀ او در مذاکرات مقدماتی با ایران باشد، حل کند. یا اینکه او می تواند پست وزارت امور خارجه را به جوزف بایدن معاون خود واگذار کند که در امر سیاست خارجی بسیار باسابقه است.
منبع: نیویورک تایمز، 16 نوامبر