اظهارات اخیر یوکیا آمانو دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی پیرامون تکلیف ایران در چارچوب پروتکل الحاقی برای دادن اجازه بازدید از مراکز مشکوک، و همچنین تائید تلویحی روز سه شنبه ۲۰ اردیبهشت عباس عراقچی معاون وزیر خارجه جمهوری اسلامی دایر بر دادن اجازه “دسترسی مدیریت شده” به مراکز نظامی ایران، حاکی از رفع اختلاف مابین ایران و آمریکا پیرامون انجام بازرسی از مراکز نظامی کشور پیش از پایان مهلت مذاکرات اتمی در ۳۰ ماه ژوئن جاری است.
در صورت تائید توافق صورت گرفته، نظامیان جمهوری اسلامی از مواضع قبلی خود مجبور به عقب نشینی شده اند.
در انتهای ماه فروردین سال جاری حسین سلامی جانشین فرمانده سپاه با اشاره به درخواست بازدید آژانس از پارچین و مراکز مشکوک به انجام فعالیتهای اتمی دیگر گفته بود : پاسخ ایران “با سرب داغ” خواهد بود.
نهایی شدن هر نوع توافق اتمی با آمریکا و آغاز رفع تحریم ها مستقیما در گرو انجام بازرسی های گسترده آژانس از مراکز مشکوک در ایران است. پارچین از نوامبر سال ۲۰۱۱ در راس مراکز مورد نظر آژانس برای بازدید قرار داشته است.
موضوع انجام بازرسی های گسترده از مراکز هسته ای مشکوک در ایران پیش از آغاز لغو تدریجی تحریم ها ، بحث داغی در سنا، مجلس نمایندگان، رسانه های آمریکا و گفتگوهای مذاکره کنند گان جمهوری اسلامی با نمایندگان سیاسی آمریکا را بدنبال داشته و به دلیل همراهی نکردن نظامیان تاکنون به جایی نرسیده بود.
در صورتی که موضوع اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و متعاقباً تصویب رسمی تعهد ایران مورد توافق قرار نمیگرفت، نهایی شدن مذاکرات اتمی عملا متوقف میماند.
جمهوری اسلامی با وجود اظهارات تبلیغاتی مسئولان نظام پیرامون خط قرمز های اعلام شده، خود را برای پذیرفتن کامل شرایط مورد نظر آمریکا جهت نهایی شدن توافق اتمی آماده ساخته و گام به گام در این مسیر در حال حرکت است.
علی اکبر صالحی که در دور تازه مذاکرات اتمی در برابر وزیر انرژی آمریکا قرار گرفته بود و با زیر و بم مذاکرات اتمی بیش از هر کس دیگری آشنا است، پیش از بستری شدن برای عمل جراحی داخلی اعلام داشت: “بازرسان [آژانس] میتوانند بر اساس پروتکل الحاقی از مناطق اطراف مراکز غیر هسته ای [نظامی-مانند پارچین] نمونه برداری کنند”.
حصول توافق پیرامون اجرای پروتکل الحاقی و دادن اجازه “ بازدید مدیریت شده” از مراکز نظامی ایران (منجمله پارچین) تازه ترین عقب نشینی از مواضع اعلام شده قبلی بمنظور نهایی ساختن توافق اتمی با آمریکا بشمار میرود و تلاشهای جاری مذاکره کنندگان تنها متوجه پیدا کردن قالب مطلوب و قابل فروش در بازار داخلی برای عرضه آن است.