گزارش

نویسنده
بابک مستوفی

درگذشت سیف الله داد:

از کانی مانگا تا معاونت سینمایی

سیف الله داد، کارگردان و معاون سینمایی وزارت ارشاد در دوره اول خاتمی، بامداد ششم مرداد در بیمارستان درگذشت.

 

داد از روز 29 تیر بخاطر عارضه سرطان که از مدت ها قبل او را رنج می داد در بیمارستان بستری شده بود و بامداد سه

سیف الله داد عمده شهرتش را مدیون  خدماتش طی دوره معاونت سینمایی و گشایش نسبی ای است که در آن دوران در سینمای ایران بوجود آمد. به همین دلیل سیف الله داد چهره محبوبی بین اهالی سینما محسوب می شد.

داد در 1334 در مشهد به دنیا آمد.در رشته جامعه شناسی در دانشگاه شیراز فارغ التحصیل شد. پس از انقلاب به فعالیت های سینمایی پرداخت و در سال 1362 به عضویت شورای بررسی فیلمنامه شبکه یک تلویزیون درآمد.

در سال 1364 فیلمنامه فیلم 16 میلی متری “گره” ساخته یوسف مهدوی را نوشت که مضمونی سیاسی اجتماعی داشت و در همان سال اولین فیلمش “زیرباران” را ساخت. “زیر باران” مضمونی اجتماعی داشت و نکته جالب حضور بهروز افخمی و عبدالله اسفندیاری به عنوان بازیگر در آن است. فیلم توسط منتقدان سینمایی به عنوان یکی از بهترین های سال 64 انتخاب شد.

اما فیلم دوم داد با عنوان “کانی مانگا” در سال 66 به معروف ترین فیلم او تبدیل شد. این فیلم جنگی به یکی از پرفروش ترین فیلم های پس از انقلاب تبدیل شد و از سویی جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فجر را هم از آن خود کرد. کانی مانگا برخلاف غالب فیلم های جنگی آن دوران، رویکردی حرفه ای تری به سینمای جنگ داشت و پیش از آن که بخواهد یک فیلم تبلیغی برای جنگ باشد، سعی داشت قصه پرهیجانی را با ساختاری حرفه ای( در سطح سینمای ایران) برای تماشاگرش بازگو کند.

با وجود موفقیت تجاری کانی مانگا، داد تا هشت سال بعد فیلمی نساخت و در عوض به تدوین فیلمهای دیگران مشغول شد.بچه های طلاق[تهمینه میلانی]، در مسلخ عشق[کمال تبریزی]، ابلیس[احمدرشا درویش]، هور در آتش[عزیرالله حمید نژاد- همچنین به عنوان مشاور کارگردان] و عملیات کرکوک[جمال شورجه] فیلم هایی هستند که او در فاصله سال 1368 تا 1370 تدوین کرد.

در سال 1371 مجری طرح فیلم پرسرو صدای از کرخه تا راین ساخته حاتمی کیا شد و سه سال بعد،دوباره به کارگردانی روی آورد و “ بازمانده” را ساخت. بازمانده که با بازیگران عرب ساخته شده بود، باز جایزه ویژه هیات داوران جشنواره فجر را برای سیف الله داد به ارمغان آورد، اما در مجموع نتوانست نظر مساعد منتقدان را به خود جلب کند.

داد پس از “بازمانده”، بیش از فیلمسازی به فعالیت های اجرایی پرداخت و از سال 1374 تا 1376 رئیس هیات مدیره خانه سینما شد. با پیروزی محمد خاتمی در انتخابات دوم خرداد و وزارت عطا الله مهاجرانی، داد در پی شعار واگذاری کارها به صنوف، به عنوان معاونت سینمایی وزارت ارشاد برگزیده شد. او در این سالها اظهار تمایل می کرد که بجای مسئولیت های اجرایی، به فیلمسازی بازگردد. با این حال داد پس از سال 79 نیز چندان فعال نبود و فیلمی نساخت. او به تازگی تدوین “فرزند صبح” ساخته بهروز افخمی را انجام داده بود و قصد داشت اپیزودی از یک فیلم درباره شهر تهران را  بسازد که اجل مهلت نداد.