زندان اوین با ظرفیتی معادل ۱۵ هزار نفر به بدنام ترین زندان ایران تبدیل شده. این زندان که در شمال غربی تهران واقع شده، به دلیل وجود اندیشمندان، اشخاص سیاسی، روزنامه نگاران و دانشگاهیانی که در آن زندانی اند، به نام “دانشگاه اوین” شناخته می شود.
فیلم “گلاب” که در سال ۲۰۱۴ به اکران درآمد و توسط جان استوارت نوشته و کارگردانی شده، داستان یک روزنامه نگار ایرانی-کانادایی را نقل می کند که پس از پوشش دادن تظاهرات اعتراض آمیز علیه انتخاب مجدد محمود احمدی نژاد دستگیر شد.
مازیار بهاری ۱۱۸ روز در زندان بسر برد و پس از تحمل شکنجه های جسمانی و روانی بسیار مجبور به قبول اعترافات اجباری شد و به قید وثیقه از زندان آزاد گردید.
گفته های مازیار بهاری دقیقاً بازتاب آن چیزی است که سازمان های مدافع حقوق بشر به این زندان نسبت می دهند: سبعانیت نگهبانان و بازجویان.
این زندان آنچنان هولناک است که سازمان مجاهدین آن را به عنوان “جهنم روی زمین” می شناسد.
اولین زندانیان در سال ۱۹۷۱ در دوران محمدرضا شاه پهلوی به زندان اوین آمدند؛ او از این محل برای نگهداری مخالفان خود استفاده می کرد. در آن دوران، اوین تنها پذیرای ۳۲۰ نفر بود.
پس از انقلاب ۱۹۷۹، سران جمهوری اسلامی از این زندان برای سرکوب رقبا و مخالفان سیاسی خود استفاده کردند. فعالان حقوق بشر می گویند که تمامی اسناد مربوط به سوءاستفاده های سیستماتیک، ازجمله شکنجه، که در این زندان انجام میشود، موجود است.
زهرا کاظمی، عکاس خبری ایرانی-کانادایی نیز در اوین جان خود را ازدست داد. به گفته خانواده زهرا کاظمی، مرگ وی به دلیل آسیب هایی بود که در زمان شکنجه علیه او وارد شده بود.
اخیراً نیز گزارش شد که در تاریخ ۱۷ آوریل درگیری هایی در زندان انجام شده و به گفته سازمان عفو بین الملل، مبارزان محلی آن را “پنج شنبه سیاه” نامیده اند. در آن روز، زندانیان بند ۳۵۰ که اغلب آنها را اندیشمندان و اشخاص سیاسی تشکیل می دهند، ضرب و شتم هایی را متحمل شدند. برخی از مجروحان این واقعه حتی امکان دستیابی به درمانگاه را نیز نیافتند.
سعید بو مدوحه، معاون سازمان عفو بین الملل در خاورمیانه و آفریقای شمالی، دراین خصوص می گوید: “عوامل امنیتی به شدت و با سبعانیت غیرقابل باوری نسبت به اعتراضات داخل زندان اوین واکنش نشان دادند: توهین، ضرب و شتم، کشیدن زندانیان روی زمین. چنین بدرفتاری هایی نسبت به زندانیان، درواقع سوء استفاده مسؤول زندان از قدرت اش است.”
شهردار تهران، علی رغم داستان غم انگیزش، درنظر دارد که زندان اوین را به یک پارک تبدیل کند. این اقدام او با واکنش های متفاوتی همراه بود.
به گزارش شبکه بی بی سی، سایت خبری “عصر” در ستون خود می نویسد: “انتقال ۱۵ هزار نفر به خارج از تهران میتواند مشکلات بسیاری را برای زندانیان و خانوادههای آنها ایجاد کند.”
درعین حال، روزنامه “ابتکار” اعلام کرده که “تبدیل این زندان به موزه یا پارک از سال ها پیش خواست بسیاری از شهروندان بوده”. این روزنامه می نویسد: “این خبر خوبی است، چرا که زندان اوین یکی از معدود مناطق در تهران است که هوای بسیار خوبی دارد و ساکنان شهر می توانند از آن به خوبی بهره ببرند.”
منبع: اینفو بائه، ۱۶ ژوئن ۲۰۱۵