درحالی که فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، منصوبان آیت الله خامنه ای و همچنین تندروهای جریان حاکم با نزدیک تر شدن به زمان یازدهمین دور انتخابات ریاست جمهوری بر اتهام زنی های خود به اصلاح طلبان شتاب بیشتری داده و برای حضور آنها شرط و شروط اعلام کرده اند، دو رییس جمهور پیشین جمهوری اسلامی، محمد خاتمی و علی اکبر هاشمی رفسنجانی ضمن تاکید بر حق انتخاب، خواستار فراهم کردن شرایطی از سوی حکومت شده اند تا انتخاباتی آزاد با مشارکت همه گروه های سیاسی برگزار شود.
سید محمد خاتمی در دیدار با جمعی از اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران در ارتباط با حضور احتمالی اصلاح طلبان در انتخابات آینده اعلام کرد: “ برای شرکت در انتخابات و رسیدن به نتیجه باید یکسری مسائل را در نظر گرفت. اینکه آیا این مسائل را نادیده می گیریم و وارد انتخابات جدید می شویم؟ یا باید توجه داشته باشیم که انتخابات را از سر گذرانده ایم و به اینجا رسیدیم، اگر این باشد باید تامل بیشتری کرد و با توجه به حوادثی که شکل گرفته بدانیم شرکت در این انتخابات چه معنایی پیدا می کند. در ثانی آیا اجازه شرکت در انتخابات داده می شود و آیا تضمین هایی وجود دارد که همه جریان ها کاندیدا داشته باشند؟”
رییس دولت اصلاحات با بیان اینکه “وضعیت فعلی قابل قبول نیست و مشکلات فراوانی در زمینه اقتصادی فرهنگی و قضایی و سیاسی وجود دارد” همچنین گفت: “آیا توقع داریم که وقتی صبح بلند می شویم همه این اوضاع حل شده باشد یعنی قانون اساسی جای خود باشد و کسانی که مدعی نگهبانی از قانونی اساسی هستند خود را ولی و متولی مردم ندانند و حتی تفسیرهایی که در مورد قانون اساسی می شود با دیدگاه خاص نباشد و دیدگاه های غلطی که در برخی جاها رواج یافته حل شود؟ خوب این خیال پردازی است. دل ما می خواهد انقلاب به مسیر اصلی خود برگردد، حقوق مردم در کنار ارزش های اسلامی و انقلاب محفوظ باشد و محکم تر شود و … ولی واقعیت ها را هم باید مورد توجه قرار داد.”
او با اشاره به اینکه “شرکت در انتخابات هر چند حق ماست و ما باید در این زمینه سعی و تلاش کنیم که این حق از هیچ کس سلب نشود” همچنین تصریح کرد که “در عین حال جناح منتقد و اصلاحات می گویند داخل نظام هستیم و این امیدواری را دارند که در عرصه باشند. آیا شرکت کردن یا نکردن در انتخابات تا چه حد می تواند این امر را تحقق بخشد؟ در عین حال که ما از اصول و معیارهایی که داریم و به خاطر آن هزینه پرداخته ایم منحرف نشویم.”
محمدخاتمی همچنین تاکید کرده است که “در مورد اصطلاح طلبان و انتخابات نیز باید بگویم انتخابات مساله بسیار مهمی است و حق تعیین سرنوشت از جمله در انتخابات محقق می شود. اما مشکلاتی هنوز وجود دارد و افراد زیادی زندانی یا با محدودیت هایی مواجه شدند که به دلیل انتخابات قبلی است.”
انتخابات و خط کشی با براندازان
وی در بخش دیگری از اظهاراتش با اعلام اینکه “ما انقلاب و اصول و چارچوب ها را قبول داریم و اصل ما این است که همین نظام را با انتقادهایی که به آن داریم قبول داشته باشیم و خواستار از بین رفتن آن نباشیم و توانایی این کار را هم نداریم” گفته است: “کسانی که مدعی «براندازی» اند دچار توهمند. برفرض هم که خدای ناخواسته این اتفاق بیفتد چه خواهد شد؟ و جامعه با چه وضع مصیبت باری مواجه خواهد شد؟”
رییس جمهور پیشین در عین حال که “جنبش سبز” را حرکتی برآمده از متن اصلاحات دانسته که “توجهش به حادثه انتخابات بود” اضافه کرده است که پس از انتخابات دور پیش”جامعه انتظار این را داشت که هدف و جهت دیگری معرفی شود و شد: “آزادی زندانیان سیاسی و تبدیل وضعیت امنیتی به وضعیت آزادی سیاسی، انتخابات سالم و آزاد و تأکید بر اینکه همه باید در چارچوب قانون اساسی حرکت کنند و اینکه نظام را قبول داریم. ولی نتوانستیم جامعه ملتهب را درست توجیه و به سوی هدف مقبول هدایت کنیم و با کمال تأسف اعتراض به اصل نظام و حتی براندازی بخصوص در خارج تبلیغ و تقویت شد و جنبش با مشکل روبرو شد.”
او با گفتن این جمله که “گرچه انصافا برخوردی که با مردم و شخصیت ها از سوی حکومت شد برخوردی نادرست و بحران زا بود” تاکید کرده است: “آنچه مهم است این است که در این بین باید جریانات همسو به اجماع برسند. من نمی خواهم بگویم بین اصلاحات و جنبش سبز باید خط بکشیم اما باید خط کشی هایی برای برخی از جریانات که منحرف و خطرناک هستند، داشته باشیم.”
آقای خاتمی با اشاره به اینکه “بیش از اینکه به انتخابات بیندیشم به تغییر فضا می اندیشم” افزوده: “اگر حاکمیت هم خواهان انتخابات پرشوری است باید بپذیرد که با این فضا به دست نمی آید. آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از آقایان موسوی و کروبی و تلطیف فضا نه تنها در برگزاری انتخابات پرشور مؤثر است بلکه سبب نزدیکی دلها و آمادگی همگی برای مقابله با تهدیدها و نیز خدمت به کشور خواهد شد. باید همه تلاشمان را بکنیم تا به تفاهم برسیم که فضای موجود به زیان جامعه، مردم، اصلاح طبان و بیش از همه به زیان نظام و حتی حاکمیت و به نفع دشمنان است.”
همزمان آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی رییس جمهور پیشین و رییس کنونی “مجمع تشخیص مصلحت نظام” نیز طی دیداری با اعضای شورای عمومی انجمن اسلامی دانشکده فنی دانشگاه تهران اعلام کرد: “برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و منطبق بر قانون اساسی میتواند بخش بزرگی از مشکلات کشور را حل و علاوه بر افزایش اعتماد مردم و دوستداران نظام، دشمنان خارجی کشور را در بسیاری از زمینهها خلع سلاح و مأیوس گرداند.”
وی با اشاره به مشکلات جاری کشور افزود: “شرایط کنونی کشور از لحاظ داخلی و خارجی قطعاً بدتر از دوران پایان دفاع مقدس که بسیاری از زیربناهای اساسی کشور تخریب شده و کشور با کسری ۵۰ درصدی بودجه مواجه بود، نیست و راه برونرفت از این شرایط تنها در سایه تدبیر، عقلانیت و همچنین استفاده از همه ظرفیتهای انسانی و مدیریتی و منابع مالی کشور و به ویژه حفظ و تقویت وحدت و همدلی از یک سو و نیز پرهیز از روزمرگی، پایبندی به صداقت، اعتدال و دوری از افراط و تفریط و جنجالآفرینیهای کاذب از سوی دیگر است.”
خاتمی خودش برانداز است
اظهارات اخیرمحمدخاتمی و همچنین آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی در مخالفت با “براندازی” و درخواست برگزاری انتخابات آزاد از سوی حکومت جمهوری اسلامی در شرایطی مطرح می شود که در طول سه سال گذشته بسیاری از فرماندهان سپاه، منصوبان آیت الله خامنه ای و همچنین تندروهای جریان حاکم، خاتمی را “برانداز” و هاشمی رفسنجانی را “ستون خیمه فتنه گران” معرفی کرده اما در عین حال به طور مداوم خواستار توبه و خط کشی آنها با “معترضان پس از دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری شده اند.
از جمله به تازگی سرتیپ پاسدار یدالله جوانی، مشاورعالی نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران در باره احتمال حضور اصلاح طلبان در انتخابات آتی و همچنین تلاش های محمدخاتمی در این رابطه گفت: “خاتمی حلقه برانداز نظام جمهوری اسلامی است؛ وی با جریان برانداز همراهی نکرده چرا که خود او اصل جریان برانداز است.”
رییس سابق اداره سیاسی سپاه در گفت و گویی با وبسایت باشگاه خبرنگاران متعلق به صدا و سیما و نزدیک به محافل امنیتی نظامی درباره حضور احتمالی محمدخاتمی در انتخابات آینده نیز با گفتن این جمله که “خاتمی با این سابقه و پیشینه نمیتواند کاندیدای ریاست جمهوری شود” مدعی شد که “وی کارنامه سیاهی دارد؛ سالها باید بگذرد تا وی وفاداری خود به نظام اسلامی را ثابت کند چرا که وی طی سالهای گذشته فقط بیوفاییاش به نظام را ثابت کرده است.”
او همچنین “اعلام برائت” از معترضین به انتخابات دور پیش را تنها راه ادامه حیات سیاسی اصلاح طلبان دانست و افزود: “کسانی که فعالیتهای سیاسی شان بعد از فتنه ۸۸ متوقف شد در صورتی که اعلام برائت کنند، میتوانند مجدداً فعالیتهای سیاسی داشته باشند ولی اگر قصد کاندیدا شدن در ریاست جمهوری دارند قطعا شورای نگهبان همچین اجازهای به آنها نخواهند داد.”
وی درعین حال اضافه کرد که “البته در بین اینها از نیروهای مردمی بودند که بعدها متوجه شدند که اشتباه کردهاند و در صورتی که از مقام معظم رهبری و مردم عذرخواهی کنند قطعا مردم ما هم، مردم بخشندهای هستند و اگر احساس کنند که توبه آنها صادقانه است، این توبه را خواهند پذیرفت.”
این البته نخستین بار نبود که فرماندهان سپاه محمد خاتمی را “برانداز” معرفی می کنند. سال گذشته نیز محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه پاسداران طی اظهاراتی اعلام کرده بود که “آقای خاتمی در جریان فتنه امتحان خوبی پس نداد و به هر حال جزء همراهان سران فتنه بود و حمایت و پشتیبانی زیادی از آنها کرد و درحال حاضر نیزموضعی مبنی بر برائت از آن حرکت ها اتخاذ نکرده است و اگر ایشان بخواهد با سیاسی کاری جلو بیاید فکر نمی کنم مردم او را ببخشند ولی افراد دیگری که در این صحنه از خط قرمزها عبور نکرده اند می توانند همچنان در رقابت های سیاسی به صورت فعال شرکت کنند.”
پس از او یدالله جوانی هم که در آن زمان رییس اداره سیاسی سپاه پاسداران و معاون فرمانده کل این نهاد نظامی بود تاکید کرد: “حمایت و حرکتهای براندازانه بخشی از اصلاحطلبان و بخصوص شخص آقای خاتمی در فتنه ۸۸ بر همگان آشکار است. خاتمی از سردمداران فتنه سال ۸۸ محسوب میشود و در حرکت براندازی در کنار موسوی و کروبی علیه نظام ایستاد.”
او ضمن دفاع از اظهارات و موضع گیری فرمانده مافوق خود در برابر اصلاح طلبان افزوده بود که “اگر ایشان به نقش آقای خاتمی در فتنه سال۸۸ اشاره میکند و توبه و اظهار پشیمانی را شرط ورود مجدد اصلاحطلبان به صحنه سیاسی عنوان کردند، این به معنای مداخله سپاه در مسائل سیاسی نیست، بلکه نشان از هوشیاری سپاه در قبال جریانهای براندازاست و یک واکنش انقلابی و بر اساس وظیفه بود.”
از دیگر سو کسانی مانند محمدحسین صفارهرندی، مشاورعالی فرمانده کل سپاه که هم اکنون با حکم آیت الله خامنه ای عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام است نیز در اظهارات مختلف با بیان اینکه وقایع انتخابات ۸۸ “فتنه اکبر” بود انتقادات زیادی را متوجه اکبر هاشمی رفسنجانی کرد.
برخی دیگر از مقامات امنیتی، فرماندهان سپاه و همچنین جانشین نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران نیز در اظهاراتی مشابه هاشمی رفسنجانی را به دست داشتن در رهبری اعتراضات پس از انتخابات گذشته متهم کرده و او را “ستون خیمه فتنه” خوانده اند.
درهمین ارتباط بهمن ماه ۱۳۸۹ مجتبی ذوالنور، جانشین وقت نمایندگی آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران در جلسه ای با عنوان “بصیرت” در شهر قم گفت: “در فتنه سال گذشته فتنه گران اساس نظام، مقدسات و ولایت فقیه را هدف قرار دادند و متاسفانه آقای هاشمی هم به ستون طرفداران این خیمه تبدیل شده است.”
این همه درحالی است که طی هفته های اخیر حجت الاسلام علی سعیدی٬نماینده رهبر جمهوریاسلامی در سپاه پاسداران نیز گفته اگر سیدمحمد خاتمی٬ از ملت ایران عذرخواهی و از تکرار اشتباهات خود اجتناب کند٬ میتواند به صحنهی سیاسی بازگردد.
وی در گفتوگویی با باشگاه خبرنگاران جوان البته تاکید کرده بود که “راههایی برای بازگشت به نظام برای افرادی که در جریان فتنه سکوت کرده یا به طور غیر مستقیم در مقاطعی از آن حمایت کردند وجود دارد.”
او درعین حال خواستار توبه “این افراد” شده و تصریح کرده بود که با “اقرار آشکار به اشتباهات خود و تعهد به پذیرش اصول و مبانی نظام”، راه خود را برای “ورود به عرصههای اجتماعی و سیاسی در کشور” باز کنند.