جیمی دوارد
دولت ائتلافی دیوید کامرون پس از آنکه پذیرفت قوانین موجود برای صادرات قطعات تخصصی به خاورمیانه ممکن است به توسعه برنامه هسته ای ایران کمک کند، اکنون تصمیم به تشدید محدودیت صادرات به تهران گرفته است.
دولت بریتانیا تا ماه جاری اجازه صادرات کالاهایی نظیر لوله های نیکل- آلومینوم، پمپ های مکنده، ردیاب اشعه هسته ای، اسپکتومتر، مخازن گرم کننده و اتصالات تخصصی را به شرکت های خود می داد.
این تجهیزات در فهرست کالاهایی باکاربرد دوگانه، که از سوی سازمان ملل تنظیم شده، قرار داشت و می توانستند برنامه هسته ای ایران را ارتقا بخشند. البته صادرات این اقلام بر اساس بررسی های موردی انجام می گرفت.
مارک پریسک وزیر تجارت انگلستان در اطلاعیه ای خطاب به مجلس این کشور خاطر نشان کرد که خطر استفاده ایران از این تجهیزات برای توسعه برنامه هسته ای خود “به حدی زیاد بود که امکان ادامه این شیوه وجود نداشت.”
اداره ابداعات و مهارت های انگلستان به صادرکننده های این کشور خبر داده است که “تمامی مجوزها رد می شوند؛ مگر در مواردی که مسجل شود مطلقاً خطری وجود ندارد.”
نگرانی فزاینده ای از نزدیک بودن ایران به توسعه توانمندی هسته ای وجود دارد که با در نظر گرفتن دانش فنی موشکی این کشور، می تواند ایران را به تهدیدی علیه کشورهای جنوب اروپا و سایر کشورها در خاورمیانه تبدیل کند.
ایران مشمول شش قطعنامه تحریمی سازمان ملل شده است اما شواهدی وجود دارد که این کشور در پی دور زدن محدودیت های موجود است. مقامات نیجریه ماه گذشته از توقیف یک محموله تسلیحاتی خبر دادند که ظاهراً مبدأ آن تهران بوده است. اگر این خبر درست باشد، تخلف قابل توجهی در مفاد تحریم های سازمان ملل رخ داده است.
مایک گیپس، نماینده مجلس انگلستان و عضو منتخب کمیته روابط خارجی که وضعیت ایران را از نزدیک دنبال می کند، گفت طولانی شدن فهرست کالاهای مشمول منع صادرات، اقدامی منطقی بوده است. گیپس با رد این مطلب که انگلستان به این نتیجه رسیده که باید نظارت موشکافانه تری بر صادرات به ایران داشته باشد، گفت: “این یک سخت گیری کلی است، و نه تنها برای نظارت بر برنامه هسته ای ایران بلکه همچنین برای نظارت بر فعالیت های اقتصادی این کشور تنظیم شده است.”
وی هشدار داد: “زمان در حال سپری شدن است. خطر در اینجاست که رژیم فعلی ایران مصمم به توسعه توانمندی تسلیحات هسته ای در آینده نزدیک است. در آنصورت، اسرائیلی ها دست به چه کاری خواهند زد؟”
ارتش ایران هفته گذشته با پیش فرض حمله اسرائیل یا آمریکا به تأسیسات هسته ای خود، به برگزاری مجموعه ای از رزمایش های نظامی دست زد.
در همین حال، رابرت گیتس وزیر دفاع ایالات متحده گفت به نظر می رسد تحریم ها در حال اثرگذاری هستند. وی گفت: “من شخصاً اعتقاد دارم آنها مصمم به توسعه تسلیحات هسته ای هستند اما در عین حال بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داریم، آنها از تأثیرات تحریم ها شگفت زده شده اند.” وی افزود تمهیدات تنبیهی “بیش از آنچه آنها تصور می کردند آسیب رسانده است.”
گیتس هشدار داد اقدام نظامی نمی تواند برنامه هسته ای ایران را متوقف کند بلکه تنها آن را “عمیق تر و مخفیانه تر” خواهد کرد.
منبع: گاردین- 21 نوامبر