طی هفته های گذشته ضمن بررسی طیف های سیاسی معطوف به انتخابات، برخی کاندیداهای منتسب به اصول گرایان ـ– فارغ از اینکه این انتساب تا چه حد نمایاست ـ– از قبیل آقایان سعید جلیلی، کامران باقری لنکرانی، محمد باقر قالیباف، محسن رضایی، اسفندیار رحیم مشائی، ناطق نوری و حداد عادل و همچنین دو نفر از کاندیداهای اصلاح طلب، آقایان عارف و نجفی را بررسی کردم. اینک به سراغ یکی دیگر از کاندیداهای اصول گرا می روم که اگرچه در جناح بندی های سیاسی، جزو اردوگاه اصول گرایان حساب می شود اما به سبب نزدیکی به دولت و محمود احمدی نژاد، این روزها به عنوان کاندیدای جانشین اسفندیار رحیم مشائی مطرح است.
اگر درون جبهه دولت و طرفداران احمدی نژاد برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، اسفندیار رحیم مشائی نفر اول باشد، غلامحسین الهام حتما نفر دوم است. او که در آبان ماه سال 91، پس از یک دوری تقریبا دو ساله از دولت احمدی نژاد (اگرچه او در تمام این سالها مشاور حقوقی احمدی نژاد بود)، دوباره به عنوان سخنگوی دولت احمدی نژاد انتخاب شد، از جمله نزدیک ترین افراد به محمود احمدی نژاد پس از آغاز ریاست جمهوری وی در سال 1384 بوده است که به علت تعدد مشاغلی که در دولت اول احمدی نژاد بر عهده داشت بارها مورد انتقاد مخالفان قرار گرفته بود. هرچند برخلاف مشائی، مخالفت ها با وی برای کاندیداتوری در انتخابات هم به مراتب کمتر است. الهام در عین حال همانند مشائی، چهره ای جنجالی نیست و مدتی هم با تشکیل جبهه پایداری، قبل از انتخابات مجلس نهم در سال گذشته، با این تشکل رادیکال و بنیادگرا همکاری داشته است.
از نقاط قوت الهام به عنوان کاندیدای دولت، می توان به احتمال کمتر رد صلاحیت وی و هزینه پایین تر در برخورد احمدی نژاد با الیگارشی اصول گرایان به نمایندگی شورای نگهبان، توان استفاده از امکانات دولت، به طرق مختلف از جمله تخصیص یارانه های دولتی و همچنین همراه کردن برخی از طرفداری احمدی نژاد (که به سوم تیری ها معروف هستند) و از مشائی دل خوشی ندارند، اشاره کرد. الهام در عین حال یک سابقه مشخص و طولانی در مخالفت با اصلاح طلبان دارد که درون جناح اصول گرایان تندرو یک مزیت رقابتی مثبت است و البته از منظر حضور در سطح نیروهای بدنه هم، همین اصول گرایان تندرو هستند که ارزش انتخاباتی بیشتری دارند.
نزدیکی به احمدی نژاد اگرچه می تواند از یک منظر ـ– همان که در بالا گفتم ـ– یک نقطه مثبت باشد، اما در عین حال می تواند نقطه ضعف هم تلقی گردد. در انتخابات ریاست جمهوری سال 92 که مهمترین مسئله انتخابات، تعیین رئیس جمهور کارآمد است، نزدیکی به احمدی نژاد، مخصوصا اگر با سابقه اجرایی مشخص همراه نباشد، یک نقطه مثبت نیست. الهام برخلاف مشائی که سعی در همراه کردن طبقه متوسط دارد، به دلیل سابقه طولانی عقاید بنیادگرایانه نمی تواند رای طبقه متوسط را که برای پیروزی در انتخابات ضروری است داشته باشد. ضمن اینکه اگرچه دولت با منابع سرمایه ای خود می تواند در انتخابات تاثیر گذار باشد، اما رای رئیس جمهور به صورت سنتی در ایران قابل انتقال نیست. یعنی با این فرض که احمدی نژاد در میان بخشی از رای دهندگان، بخصوص در مناطق حاشیه ای محبوب است ـ– فارغ از اینکه این فرض درست یا نادرست است ـ– دلیلی نیست که افراد نزدیک به او، صرفا به دلیل نزدیکی به احمدی نژاد و بدون ساختن اعتبار منبع برای خود، بتوانند رای آور باشند. برخلاف مشائی که اعتبار منبع شخصی خود را البته همراه با احمدی نژاد ساخته است، الهام از این اعتبار منبع شخصی برخوردار نیست. ضمن آنکه اگرچه در انتخابات ریاست جمهوری از سال 76 تا امروز، کاندیدای اپوزیسیون ـ – به معنی کاندیدایی که در انظار عمومی کاندیدای مخالف با جریان حاکم معرفی می شود – پیروز شده است اما برای ساخته شدن انگاره این ضدیت، یک کاندیدا باید نشانه هایی را همراه داشته باشد. برای الهام به عنوان یکی از حقوق دانان پیشین شورای نگهبان و افراد نزدیک به احمدی نژاد با سابقه ولایی بالا و همسر وی که احمدی نژاد را “معجزه هزاره سوم” نامیده بود، هیچ نشانه ای از توان استفاده از این پتانسیل وجود ندارد. پتانسیلی که درون جناح هواداران دولت، اسفندیار رحیم مشائی به دلایل مختلف آنرا داراست.
زمزمه احتمال کاندیداتوری غلامحسین الهام با آغاز مسئولیت او به عنوان سخنگوی دولت در آبان ماه سال 91 آغاز شد (اینجا و این یکی را بخوانید). حامیان کاندیداتوری الهام، حضور مشخصی هم در فضای مجازی دارند. سایت های خبری “حامی پرس” و “بی باک نیوز“، وبلاگ های “دانشگاهیان هوادار دکتر غلامحسین الهام“، “باشگاه افسران جنگ نرم” و “پویش دعوت از دکتر الهام برای انتخابات 92” از جمله صفحاتی هستند که برای این مشاور وفادار احمدی نژاد در اینترنت فعالیت می کنند. در میان این پایگاه های مجازی، به “پویش دعوت از دکتر الهام برای انتخابات 92” سری بزنید، فقط برای اینکه در نظرسنجی آن شرکت کنید. در این نظرسنجی از مخاطبان پرسیده شده است که به کاندیدای کدام یک از گروه ها شامل “جبهه پایداری (مصباح)، جبهه استادگی (رضایی)، اصول گرایان لیبرال (قالیباف)، اصول گرایان سنتی (جبهه پایداری)، جبهه حامیان دولت اسلامی و فتنه گران (اصلاح طلبان) رای می دهید؟ من گزینه آخر را انتخاب کردم تا فقط نتایج این نظرسنجی اینترنتی را مشاهده کنم، اما پس از رای دادن با صفحه ای مواجه شدم که این متن را ارائه می داد: “با تشکر از اینکه در نظرسنجی شرکت کردید، نتایج این نظرسنجی خصوصی می باشد.”
در عین حال این پست وبلاگی را هم از دست ندهید که با نقل جمله ای از روزنامه کیهان به این مضمون که “یکی از راه های هدایت از تاریکی به روشنایی، آشنایی با روزنامه کیهان است”، آن را به عنوان خودشیفتگی روزنامه حسین شریعتمداری نامیده است. در وبلاگ حامیان دانشگاهی دکتر الهام هم دو پست جالب وجود دارد. اولی “فهرست مقالات علمی دکتر الهام” است که برای کسانی که می دانند مقاله علمی یعنی چه، تا حدی انتشار این مقالات به عنوان مقاله علمی، کمی عجیب است. دومی هم فهرستی از دارایی های الهام به عنوان وزیر دادگستری قبل و بعد از مسئولیت که شامل سه دانگ منزل مسکونی، یک اتوموبیل پراید، یک خط تلفن ثابت و یک خط تلفن همراه می شود.
طرفداران الهام یک صفحه انتخاباتی هم در فیس بوک تحت عنوان “کمپین دعوت از کاندیداتوری دکتر الهام برای ادامه راه احمدی نژاد در 92” دارند و مدعی هستند که احمدی نژاد ادامه دهنده گفتمان 3 تیر است. طرفداران جلیلی و باقری لنکرانی هم چنین ادعایی دارند. آنها البته فاصله مشخصی هم با جریان اصول گرایی سنتی به نمایندگی افرادی مانند لاریجانی، باهنر، عسگراولادی و… برای خودشان قائل هستند. الهام، از جمله اعضای حلقه اول تشکیل دهنده جبهه پایداری بود که در مخالفت با نقش پدرخواندگی اصول گرایان سنتی در آستانه انتخابات مجلس نهم تشکیل شد. و اگرچه الهام امروز در ظاهر از جبهه پایداری جدا شده است، برخی او را – به همراه صادق محصولی – از جمله افراد حلقه واسط میان جبهه پایداری و محمود احمدی نژاد در انتخابات آینده می دانند و همانطور که گفتم هر دو با اصول گرایان سنتی، خط مرز مشخصی دارند. به نحوه تنظیم این خبر توسط “حامی پرس” توجه کنید که ادعای علم الهدی امام جمعه مشهد را در مورد فتنه گر نبودن موسوی و کروبی با روتیتر “دم خروس جریان تحجر بیرون زد” منتشر کرده است.
طی هفته های گذشته، ضمن بررسی کاندیداها، خبرهای مهم مربوط به انتخابات در هفته را هم به صورت تیتروار بررسی کردم. این روند طی هفته های آینده ادامه پیدا می کنند، در عین حال طی هفته های آینده هرکدام از این خبرها یا موضوعات مطرح، بر اساس استراتژی های تبلیغاتی کاندیداها مورد بحث قرار خواهند گرفت.
قالیباف، میتی کومان می شود
“دست نگه دارید. این علامت شهرداری تهران است.” این آغاز انیمیشنی در مورد قالیباف است که او را در جایگاه میتی کومان قرار می دهد. حتمن ببینید.
جبهه پایداری + مصباح یزدی
از جمله مهمترین خبرهای انتخاباتی هفته گذشته همایش جبهه پایداری با حضور مصباح یزدی، پدر معنوی این جبهه بود. حاشیه های این گزارش از جمله حضور حداد عادل و توضیحات او را در مورد ائتلاف انتخاباتی با قالیباف هم بخوانید. این خبر از حسینیان را هم بخوانید که گفته است در زمان لازم، کاندیدای جبهه پایداری برای انتخابات ریاست جمهوری معرفی می شود.
لاریجانی: من کاندیدا نیستم
علی لاریجانی کاندیداتوری خود برای انتخابات ریاست جمهوری آینده را منتفی دانست. او در جمع بسیجیان دانشگاه تهران گفت که گزینه جناح چپ و اصلاح طلبان برای کاندیداتوری انتخابات نیست، ضمن آنکه خودش هم کاندیدا نمی شود.
محسن رضایی گاف داد: شکایتم را ادامه ندادم، دلیلش را نمی گویم
محسن رضایی گفت اگر در سال 88 به جای هاشمی رفسنجانی، ریاست مجمع تشخیص مصلحت را برعهده داشت یا رئیس قوه قضاییه یا مجلس بود، در همان دو، سه هفته اول پس از اعتراضات مردم، ماجرا را با “امکانات حکومتی” تمام می کرد. رضایی که کاندیدای ناکام انتخابات 84 و 88 بود و در سال 92 هم قصد دارد دوباره کاندیدا شود نگفت که چگونه ماجرا را در دو هفته اول تمام می کرد و صحبتی هم در مورد این “امکانات حکومتی” نکرده است. او در عین حال مدعی شد که اعتراض انتخاباتی او در سال 88 در شورای نگهبان در دستور قرار گرفته بود، اما خودش هنگام بازشماری صندوق ها، “به دلایلی” به شکایت خود ادامه نداد. محسن رضایی به این دلایل هم اشاره نکرده است.
هلوی احمدی نژاد؛ خصوصی با مصباح
باقری لنکرانی که زمانی از سوی احمدی نژاد به “هلو” تشبیه شده بود از دیدار خصوصی خود با مصباح یزدی، پدر معنوی جبهه پایداری، خبر داد. او در عین حال در خصوص تلاش هایی که برای وحدت اصول گرایان در انتخابات ریاست جمهوری انجام می شود گفت که وحدت بر اساس اشخاص با شکست رو به رو می شود.
متکی و خبرهای نیویورکی
“رئیس مجمع از آقای باراک اوباما رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا دعوت به سخنرانی نمود. اوباما آرام و مسلط سخنان خود را آغاز کرد. در شروع و پایان سخنرانی خود احترام حضار را با کف زدن های ممتد برانگیخت” این بخشی از قسمت سوم سفرنامه نیویورک منوچهر متکی، اولین وزیر امورخارجه احمدی نژاد است که گفته می شود از جمله کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری است.
ناطق نوری: موسوی و کروبی در حصر هستند، کاندیداتوری من ناجوانمردانه است
ناطق نوری، کاندیداتوری خود را با وجود در حصر بودن کروبی و موسوی ناجوانمردانه دانسته است. او همچنین در جمعی گروهی از فعالان سیاسی اصلاح طلب و اصول گرا از تحمیل حصر بر موسوی و کروبی انتقاد کرده است.
رویانیان: من هم می خواهم رئیس جمهور باشم
گفته می شود سردار رویانیان، رئیس باشگاه پرسپولیس از جمله علاقه مندان به پست ریاست جمهوری در انتخابات سال 92 است.
شریعتمدار وزارت بازرگانی هم وارد گود می شود
فعالیت های انتخاباتی محمد شریعتمدار، وزیر بازرگانی دولت خاتمی، توسط جمعی از هواداران او با عنوان “جبهه دفاع از ارزش های انقلاب اسلامی” آغاز شده است. این مصاحبه او را هم بخوانید.