هرچند ایران و آمریکا ظاهرا برای جنگ و رویارویی آماده می شوند ولی در پشت لفاظی ها، دو طرف سعی دارند از رویارویی خودداری و از برخوردهای تصادفی جلوگیری کنند.
در اوائل هفته، اظهارات تهدید آمیز ایران مبنی بر امکان مسدود کردن تنگه هرمز و حمله به پایگاه های آمریکا در منطقه، باعث شد قیمت نفت برنت شمال تا بشکه ای 100 دلار بالا برود.
متخصصین نظامی و تحلیلگران می گویند ایران قدرت مانور در منطقه را دارد. لیکن تحلیلگران معتقدند هدف از لفاظی ها بیشتر آن است که غرب را وادار به فکر دوباره در باره تشدید تحریم ها علیه تهران کند.
تحریم های نفتی اتحادیه اروپا که در اوائل سال پیش بینی شد از اول ماه ژوئیه به مورد اجرا گذاشته شد. خریداران آسیایی نفت ایران، نظیر چین، که قصد داشتند به خرید نفت ادامه دهند، اکنون به دلیل مشکلات بیمه کشتی ها و سایر مشکلات در حال تجدید نظر در تصمیم خود هستند.
مارک فاکس، معاون عملیات دریایی آمریکا در کنفرانسی در لندن گفت “هروقت تحریم های سخت تر می شود، لفاظی و تهدید های ایران بیشتر می شود.” او گفت “ما این را در سال 2010 و در ژانویه امسال نیز دیدیم. آنها از مانوور نظامی و لفاظی برای بیان حرف خود استفاده می کنند … ولی ما باید آماده باشیم.”
واشنگتن نیز به تقویت نیروی نظامی خود در خلیج فارس پرداخته و مین جمع کن ها و پایگاه های شناور خود را به منطقه گسیل کرده است.
ایران معمولا تهدید کرده است که در صورت وقوع حمله اسرائیل یا آمریکا به تلافی خواهد پرداخت. ولی تهدید های اخیر ایران شدید تر شده است.
در یک خبر تلویزیونی گفته شده که کشتی های جنگی غربی در خلیج فارس مانند “اردک های شکاری” هستند.
مایکل کانل، یکی از متخصصین امور ایران در مرکز تحلیل های دریایی که مشاور ارتش آمریکاست گفت “ایران عمدتا به آمریکا و متحدان منطقه ای آن یادآوری می کند که در صورت مورد حمله قرار گرفتن، قادر است پاسخ گوید.”
او گفت: “از نظر داخلی هم دولت ایران باید مردم را از توان نظامی خود مطمئن سازد.”
چهار ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شاید فرصت خوبی برای ایران باشد تا از حربه نفت برای مقاصد خود استفاده کند؛ حربه ای که شاید قوی تر از عملیات نظامی باشد.
در حالی که تحریم های نفتی اثر عمیق تری بر اقتصاد ایران می گذارد و مشکلات بیشتری را برای این کشور ایجاد می کند، تهدید های ایران بیشتر به این معنی است که درازای این مشکلات ایران هم اقتصاد جهان را راحت نخواهد گذارد.
به هر حال آنچه واضح است این است که حضور نظامی گسترده و در نزدیکی یکدیگر همواره خطراتی به دنبال دارد.
آری راتنر، مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا گفت: “احتمال اینکه ایران تهدید های خود را عملی سازد کم است.
ولی لفاظی های فزاینده و نزدیکی نظامی می تواند اشتباه محاسبه هایی را به همراه داشته باشد. خلیج فارس تبدیل به یک مکان بالقوه رویارویی شده است.”
متخصصین نظامی می گویند هر گونه تقابل اتفاقی در این میان می تواند بسیار مخرب باشد و آسیب شدیدی به طرفین وارد آورد. البته نتیجه نهایی منجر به حمله گسترده آمریکا علیه نیروهای نظامی ایران و نابودی آن خواهد شد.
به هر حال، مقامات دریایی می گویند سطح تنش ها در خلیج فارس به مراتب کمتر از چندین ماه پیش است.
رئیس عملیات دریایی آمریکا گفت ناوگان ایران رفتاری “حرفه ای و محتاط” دارد.
او گفت نزدیک شدن قایق های تندروی سپاه پاسداران به ناوگان آمریکا هم کاهش چشمگیری پیدا کرده است.
مقامات آمریکایی می گویند علی رغم اظهارات مقامات آمریکا و ایران و تهدید های ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز، به نظر می رسد واحد های نظامی ایران دستور دارند تا از کشتی های بزرگ فاصله بگیرند.
وقتی هواپیماهای خارجی به حریم هوایی ایران نزدیک می شوند با پیام هشداری فوری و به انگلیسی روبرو می شوند.
آمریکا نیز به نوبه خود تعدادی از ملوانان ایرانی را در خلیج فارس و اقیانوس هند، از دست راهزنان سومالیایی نجات داده است.
احتمالا با احتراز همه طرفین از ایجاد درگیری، به نظر می رسد چهره خلیج فارس برای مدت زیادی بدون تغییر باقی بماند.
حتی اگر کشتی یا هواپیمایی اشتباها مورد اصابت قرار گیرد، برخی معتقدند که طرفین چنین رویارویی را به سرعت کنترل خواهند کرد.
منبع: ونکوور سان – 8 ژوئیه
