به گزارش منابع حقوق بشری پنج تن از فعالان اهل سنت در شهرهای مهاباد و بوکان به دلایل نامعلوم بازداشت شدهاند. صاحب نظران اهل سنت در سنندج به روز میگویند هر شهروندی باید در ابراز عقیده خود آزاد باشد و دخالت در امور مذهبی وظیفه حکومت نیست.
خبرگزاری دیدبان حقوق بشر کردستان گزارش کرده که مسعود جوادی ۳۳ ساله، نامق دلدل ۳۰ ساله، محمود رسولیزاده ۳۲ ساله، محمد محمدی ۴۲ ساله و ابراهیم رسولی ۳۳ ساله در منازل خود بازداشت شدهاند. این افراد بامداد روز جمعه ۲۹ فروردین ماه در منازل خود دستگیر شده اند.
بر اساس این گزارش، خانواده این پنج فعال مذهبی به دلیل اعتراض به بازداشت فرزندانشان از سوی نیروهای امنیتی مورد ضرب و شتم قرار گرفته اند.
به گزارش وبسایت دیدبان حقوق بشر کردستان “در هنگام بازداشت این فعالین سنی مذهب، برخی از اعضای خانوادههای آنها مورد ضرب و شتم نیروهای امنیتی قرار گرفتهاند از جمله مادر مسعود جوادی که بیش از ۳۰ سال دارای آسم شدید است، از سوی یکی از مامورین با ضربات لگد مورد ضرب و شتم قرار میگیرد که پس از آن به بیمارستان ارومیه منتقل میشود.”
تاکنون از علت بازداشت و محل نگهداری این پنج فعال مذهبی خبری منتشر نشده است.
جلال جلالیزاده، استاد دانشگاه و فعال اهل سنت کرد در سنندج به روز با اشاره به سابقه بازداشت فعالان اهل سنت در مناطق کردنشین میگوید: “مطابق قانون اساسی، در مناطق سنی نشین هر اهل سنتی با هر عقیده و گرایشی آزاد است که مطابق آموزههای مذهبی خودش عمل کند و در برگزاری آداب و مناسک مذهبی خود آزاد باشد.”
به گفته این استاد فقه اهل سنت “وظیفه حکومت نیست که در امور مذهبی دخالت کند. اما متاسفانه فضا به صورتی است که اگر کسانی بخواهند مسائل مذهبی یا عادات خالص اهل سنت را برای مردم بیان کنند تحت فشار قرار میگیرند و با محدودیتها و مضیقات مواجه میشوند.”
آقای جلالیزاده در توضیح این محدودیتها از بازداشت برخی از فعالان اهل سنت و تحت فشار قرار دادن آنها در شهرهای دهگلان و کامیاران در استان کردستان مثال میآورد.
نماینده سنندج در مجلس هشتم همچنین میگوید: “معمولا علمایی که در امور اهل سنت فعالتر هستند و تعهد بیشتری نسبت به مذهبشان دارند بیشتر تحت فشار قرار میگرند و با مشکلاتی از سوی مرکز بزرگ اسلامی و سایر نهادها مواجه میشوند.”
مرکز بزرگ اسلامی یک نهاد حکومتی برای رسیدگی به امور اهل سنت در نقاط مختلف کشور است که در اصل هدایت فعالیتهای رسمی اهل سنت را به عهده دارد.
“مرکز بزرگ اسلامی غرب” در استانهای کردستان، آذربایجان غربی و کرمانشاه ۲۲ شعبه دارد. مرکز بزرگ اسلامی شمال کشور نیز در استانهای گلستان و گیلان فعالیت دارد.
دلیل تاسیس این مراکز، ظاهرا ساماندهی امور دینی اهل سنت است، اما ریاست آنها به عهده روحانیون اهل تشیع است و به این دلیل در سالهای گذشته بخشی از روحانیون اهل سنت نسبت به دایر کردن این مراکز اعتراض کردهاند.
این مراکز که از سال ۱۳۵۹ آغاز به فعالیت کردهاند، در طول سی سال گذشته مورد انتقاد رهبران دینی اهل سنت و نهادهای مدافع حقوق بشر بوده اند.
جلال جلالی زاده میگوید: “به عقیده من نه تنها در ایران در همه کشورهای اسلامی هر مسلمانی با هر عقیده و مذهبی تا زمانی که برای تامین نظر خود دست به سلاح نبرده و از طریقه نظامی قصد تحمیل نظر خود را ندارد آزاد است و نیازی به محدود کردن آنها نیست.”
به گفته او “متاسفانه این محدودیت و تنگ نظریها با تسامح و تساهل اسلامی هیچ گونه همراهی و هماهنگی ندارد.”
مذهب اهل سنت از جمله مذاهب رسمی در قانون اساسی است اما پیروان آن در سالهای گذشته همواره با محدودیت روبرو بودهاند.