ایران نخستین ماهواره خود را به فضا فرستاد، همان که نیویورک تایمز آن را “ضربه ای به دیپلماسی آمریکایی” خواند. این حرکت ایران موجب شد تا باراک اوباما برای تقویت تلاش های جهانی در قبال برنامه های هسته ای ایران، به دیمیتری مدودیف رییس جمهور روسیه متوسل شود ؛ البته همه اینها در شرایطی است که ایرانیان خود را برای انتخابات ریاست جمهوری در ژوئن آینده آماده می کنند.
در حالی که بسیاری از رقبای انتخاباتی در مورد موفقیت سیاست ها و شعارهای رییس جمهور احمدی نژاد در انتخابات تردید دارند ، هزاران سانتریفیوژ هسته ای در ایران به فعالیت خود ادامه می دهند.
برخی از کارشناسان بر این باورند اوباما برای مطرح کردن موضوع “گفتگوی سازنده ” با تهران عجله به خرج داده، در حالی که به گفته احمدی نژاد ، شروع مذاکرات باید در “فضای احترام متقابل” صورت گیرد. این تحرکات، نشانه های مثبتی هستند از شکل گیری روابط جدید بین ایران و ایالات متحده. هرچند، الان زمان مناسبی برای برقراری روابط مستقیم با ایران نیست. چرا که در این صورت آمریکا به دخالت در انتخابات ایران متهم می شود و این امر نتیجه را به نفع تندرو ها رقم می زند.
به تعویق انداختن مذاکرات به بعد از انتخابات ایران به این معنا نیست که ایالات متحده در این فاصله گزینه های دیگری پیش رو ندارد. راه هایی وجود دارد که می توان از آن برای تقویت روابط مثبت بین دو کشوراستفاده کرد.
لفظی که بیشتر این روزها ایران در مورد آمریکا بکار می برد “استکبار جهانی” است . این تصور که آمریکا برای ایران احترام قائل نیست همه جا وجود دارد، از فروشنده ساده گرفته تا روحانیون تندرو و حتی اصلاح طلبان. تغییر این دیدگاه کلید هرگونه تغییر در روابط ایران و آمریکاست.
کانون قدرت در ایران آیت الله علی خامنه ای است که تقریبا کنترل همه ارکان اصلی حکومت را بر عهده دارد.
حالا به کالیفرنیا می رویم. ایالتی که پذیرای ایرانیان مهاجر بسیاری است. علی رغم این که جامعه ایرانیان دارای سیاستمداران زیادی است ، این دسته از ایرانیان می توانند در انتقال پیامی مهم به دولتمردان سابق خود نقش داشته باشند.
تقویم ایرانی فرصت ایده آلی را در اختیار اوباما قرار می دهد تا دستش را بسوی ایرانیان دراز کند و تصورات نادرست رایج را از بین ببرد. نوروز ، سال نوی ایرانی اواخر ماه جاری از سوی ایرانیان جشن گرفته می شود. اوباما باید از این فرصت بی نظیر برای رفتن به کالیفرنیا و حضور در تالار شهر و دیدار با ایرانیان استفاده کند. وی از این طریق خواهد توانست ملت و دولت ایران را بدون هیچ شائبه ای از گفتگوی مستقیم سیاسی مورد خطاب قرار دهد.
ایرانیان ساکن در ایالات متحده به سرزمین مادری شان تعلق خاطر دارند و با اعضای خانواده و دوستان خود در تماس و ارتباط نزدیک هستند. این روابط غیر مستقیم و همچنین عرصه فعال وبلاگ نویسی در ایران – که عمدتا اقدامات دولت را در کنترل کردن وبلاگ ها دور می زنند- می توانند در انتقال پیام اوباما نقش مهمی داشته باشند.
سخنرانی اوباما باید طلسم روابط را باطل کند و بر زیبایی های فرهنگ پارسی تاکید داشته باشد. وی همچنین باید به اشتیاق شخصی خود به تاریخ پارسی اذعان کند و بگوید علاقه مند است در این رابطه بیشتر بداند.اوباما می تواند به گذشته تاریخی ایران و ماجراهایی همچون آزاد کردن برده های یهودی بدست کوروش کبیر و تجربه های مدرن ایران از دموکراسی و مشروطیت اشاره کند.
ایران دارای یک سنت قدرتمند و دیرینه دموکراتیک است که ریشه آن به اوایل قرن بیستم برمی گردد – زمانیکه تحول خواهان در مقابل سلطنت مطلق به پا خواستند. اوباما باید تاکید کند که این تصاویر از گذشته مسالمت آمیزو بدون تعصب ایران می تواند بعنوان الگویی برای آینده بکار رود. زبانی که تداعی کننده ستون های برافراشته پرسپولیس و باغ های تاریخی پاسارگاد است و مملو است از مردان جوانی که با موهای بلند برای دیدار سربازان هخامنشی آمده اند و یا زنان جوانی که سینه ریز بر گردن دارند و با تصاویر خدایان زرتشتی آراسته شده اند.
سخنرانی اوباما باید از جنجال ها و توصیه های معمول سیاسی بدور باشد، در عین حال بر تمایل به یک “رویکرد جدید” تاکید داشته باشد. همچنین بهتر است به نقش سازنده ایران در مراحل ابتدایی بازسازی افغانستان اشاره شود.
شاید دولت ایران تشخیص دهد منافع استراتژیکش در تاخیر مذاکرات برای بهبود مواضع طرفین نهفته است. و دولت اوباما باید مراقب برنامه های هسته ای ایران باشد. با این حال، سخنرانی ای که بدنبال پایان بخشیدن به نامی است که از سوی جرج بوش به ایران داده شد –محور شرارت- و برای بسیاری از ایرانیان خوشایند است می تواند در بهبود تصویر ارائه شده از آمریکا در ایران کمک کند.
در تاریخ می بینیم که آلمان ها در اوج استیصال و درماندگی دست بسوی رییس جمهور کندی دراز کردند، روسها نیز از کمک ریگان بهره مند شدند و شاید بزودی زمان آن فرا رسد که ایرانی های سرخورده از انقلاب جذب سخنان بی تکلف و مسالمت آمیز رییس جمهور اوباما شوند. منبع: کریسچن ساینس مانیتور ، 9 مارس