دو گزینۀ متناقض وجود دارد؛ از یک سو ایران اعلام کرده به شرط حفظ بخشی از رژیم سوریه، حاضر است از بشار اسد صرف‌نظر کند و از سوی دیگر رییس جمهور ایران، همتای روسی خود را هشدار داده که کنفرانس ژنو ۲ در صورت عدم حضور ایران با ناکامی مواجه خواهد شد. معنای این تناقض چیست؟
مشخص است که مذاکرات نفسگیری در کنفرانس ژنو ۲ در پیش خواهد بود. هدف، فقط محرومیت ایران از حضور در ژنو 2 نیست، بلکه بیشتر برای گرفتن امتیازهایی است که مهمترین آن عبور از بشار اسد است، به‌ویژه اینکه پس از پیروزی‌های اخیر ارتش آزاد در مقابل نیروهای سازمان تروریستی داعش، اوضاع سوریه و مسائل مربوط به القاعده و قدرت آن، آن‌طور که پیش از این بیان می‌شد نامساعد نیست. در همین راستا وزیر خارجۀ ترکیه با صراحت رژیم سوریه را متهم به همکاری با القاعده کرده است. هر چند این اتهام در گذشته هم مطرح بود، اما بیان آن توسط وزیر خارجۀ ترکیه بر اهمیت آن افزوده است.
با توجه به آن‌چه که گذشت می‌توان گفت اوضاع برای ایران و بشار اسد بسیار پیچیده شده است؛ تا چند هفتۀ پیش از شکست ارتش آزاد و پیروزی بشار اسد گفته می‌شد، اما اکنون وضع تغییر کرده و مشخص شده که قدرت بشار اسد فقط با ظهور داعش بروز می‌یابد. الان به مربع اول برگشته‌ایم که می‌گوید بشار اسد دیگر در سوریه جایی برای ماندن ندارد.
خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلماتی که اخیرا با مسئولین عالی‌رتبۀ ایران دیدار کرده، ولی حاضر نشده اسمش ذکر شود می‌نویسد ایرانی‌ها آمادگی پذیرش راه حل، از جمله برکناری بشار اسد را دارند و این امر، خط قرمز آن‌ها نیست. دیپلمات مذکور اشاره کرده ایران حاضر است جانشین بشار اسد، به شرط اینکه مورد اعتماد باشد و باعث ناهنجاری نشود را بپذیرد.
از سوی دیگر خبرگزاری ایسنا می‌نویسد روحانی به همتای روسی خود پیام داده تا زمانی که همه طرف‌های ذی‌نفوذ منطقه در ژنو 2 شرکت نداشته باشند حل بحران سوریه ممکن نخواهد بود. این یعنی اینکه کسانی مانع موافقت ایران با برکناری بشار اسد قبل از برگزاری ژنو 2 هستند. ن
کتۀ مهم‌تری که همه باید آن را بدانیم، نه موافقت ایران با برکناری بشار اسد، بلکه نقش ایران در سوریۀ پس از اوست. ایران خود را برای سوریۀ پس از بشار اسد آماده کرده است، بنابراین درصورت عدم توجه به نقش و جایگاه ایران، آیندۀ آرامی در انتظار سوریه نخواهد بود. این امر، نه فقط برای سوریه، بلکه برای کل منطقه اهمیت دارد. اصلا قضیۀ اعتدال ایران مطرح نیست، بکه بحث بر سر منافع این کشور است که اقتضا می‌کند بین بشار اسد یا کل سوریه یکی را انتخاب کنند.
از: الشرق الأوسط/
