ابوالفضل ظهره وند، سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار جمهوری اسلامی در افغانستان طیّ مراسمی در ارگ ریاست جمهوری افغانستان در کابل، استوارنامه‌اش را به حامد کرزای تقدیم کرد. این تازه‌ترین خبر از معاون رسانه‌ای شورای عالی امنیت ملی است که به تازگی با پیشنهاد وزیر خارجه و تائید احمدی‌نژاد به یک سمت جدید منصوب شده است.
سفیر جدید جمهوری اسلامی در افغانستان را از جمله دیپلمات‌های دردسرساز دوران احمدی‌نژاد دانسته‌اند؛ حاشیه‌های او آنقدر زیاد است که یک هفته قبل از انتصاب اخیر و در جریان رسوایی اخلاقی سفیر ایران در برزیل، رسانه‌های منتقد دولت در میان فهرست جنجال آفرینان دستگاه دیپلماسی، جایگاه ویژه‌ای برای وی در نظر گرفتند؛ او در این سیاهه‌ی بلند، سفیری خوانده شد که در زمان حضور پرحاشیه‌اش در ایتالیا، به حرف وزیرش هم گوش نمی‌داد.
اما گویا این حاشیه‌ها نتواسته جلوی ارتقای شغلی ابوالفضل ظهره وند را بگیرد، چراکه او بار دیگر به یکی از بازیگردانان دیپلماسی ایران در خاورمیانه تبدیل شد و کارش را روز جمعه، ۸ اردیبهشت به صورت رسمی در پایتخت افغانستان آغاز کرد.
خبرگزاری‌های رسمی گزارش کرده‌اند که سفیر جدید جمهوری اسلامی در افغانستان در مراسم تقدیم استوارنامه‌اش به حامد کرزی، رییس جمهوری این کشور، آخرین مواضع ایران را درباره گسترش روابط دو کشور در زمینه‌های مختلف به اطلاع کرزی رساند.
ایسنا، خبرگزاری دانشجویان ایران که اولین اظهارات دیپلمات ارشد جمهوری اسلامی در افغانستان را گزارش کرده، اعلام کرد که او در جریان ملاقاتش با حامد کرزای گفته است: “دو کشور از ظرفیت‌های فراوانی برای بسط و توسعه همکاری‌ها برخوردار بوده و با درک مشترک می‌‌توانند این روابط را بیش از پیش گسترش دهند.”
قبل از ابوالفضل ظهره وند، فدا حسین مالکی سفیر ایران در افغانستان بود.
افغانستان برای ابوالفضل ظهره وند سرزمینی نا‌آشنا نیست، این دومین بار است که دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی او را برای انجام ماموریت دیپلماتیک به افغانستان می‌فرستند. ظهره وند در دولت علی اکبر هاشمی رفسنجانی، حدود پنج سال، در فاصله سالهای ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۶ سرکنسول ایران در مزارشریف بود و به عنوان اولین نفر در این سمت با نیروهای شمال افغانستان کار می‌کرد. او در دولت اصلاحات به تهران برگشت و تا سال ۱۳۷۹ زمان روی کار آمدن مجاهدین در افغانستان، به عنوان مشاور معاون وقت آسیا اقیانوسیه وزارت امورخارجه فعالیت خود را ادامه داد.
او تا همین چند روز پیش مشاور محمود احمدی‌نژاد در امور افغانستان و معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی بود. نام ظهره وند اما خیلی پیش‌تر از این و پس از پایان ماموریت اولش در افغانستان و سمت‌های بعدی در دولت اصلاحات، در اولین سالهای به قدرت رسیدن محمود احمدی‌نژاد بر سر زبان‌ها افتاد.
زمانی که منوچهر متکی در دولت اول احمدی‌نژاد بر کرسی وزارت خارجه تکیه داشت، رئیس دولت، ابوالفضل ظهره وند را بدون جلب رضایت وزیر خارجه راهی رم، پایتخت ایتالیا کرد.
جنجال‌های آقای سفیر
حاشیه‌های ظهره وند زمانی آغاز شد که محمود احمدی‌نژاد در ماه‌های نخست سال ۱۳۸۷ به عنوان اولین سفر اروپایی خود در دوران ریاست جمهوری، برای شرکت در اجلاس رهبران دولت‌های عضو سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو) به رم، پایتخت ایتالیا دعوت شد. اتفاقات این سفر، اولین دردسرهای دیپلماتیک دولت احمدی‌نژاد بود.
در حالی که پیش از حضور محمود احمدی‌نژاد در رم، وی به دلیل اظهارات “ضد اسرائیلی” اش با انتقادهای زیادی رو به رو بود، به محض ورود به پایتخت ایتالیا، سخنان تازه‌ای را علیه اسرائیل بیان کرد. او در این سفر بار دیگر اعلام کرد که روند نابودی اسرائیل آغاز شده و اسرائیل چه با دخالت ایران و چه بدون دخالت ایران، قطعاً از صفحه روزگار محو خواهد شد.
این اظهارات اما تنها حاشیه این سفر جنجالی احمدی‌نژاد به ایتالیا نبود. برنامه ریزی سفارت ایران در ایتالیا و ترتیب دادن ملاقات‌های رئیس دولت ایران با مقامات ایتالیایی، حاشیه دوم این سفر بود. دولت ایتالیا به هنگام ورود احمدی‌نژاد به ایتالیا از او به عنوان رئیس جمهور آنچنان که در عرف دیپلماتیک رایج است، به صورت رسمی استقبال نکرد.
رسانه‌های ایتالیایی آن زمان، که انتقادات شدیدی علیه اظهارات ضد اسرائیلی احمدی‌نژاد مطرح کرده بودند، نوشتند نخست وزیر ایتالیا در میان سران دعوت شده به نشست فائو، تنها محمود احمدی‌نژاد و رابرت موگابه، رهبر زیمباوه را از قلم انداخته بود.
خبرگزاری مهر مسئولیت این بی‌برنامه گی را بر عهده سفیر وقت ایران در ایتالیا انداخته و نوشته بود: “ابوالفضل ظهره وند در ترتیب دادن دیدارهایی بین احمدی‌نژاد و رهبران کشورهای مختلف در این سفر ناکام ماند. گفته می‌شود تنها موفق به ترتیب دادن برنامه ملاقات احمدی‌نژاد با بازرگانان ایتالیایی می‌شود.”
بحث بی‌کفایتی ظهره وند اما از ماه‌ها قبل از این سفر از سوی رسانه‌های منتقد دولت مطرح شده بود. نارضایتی‌های منوچهر متکی و اختلاف شدید او با سفیر وقت ایران در ایتالیا کار را به جایی کشاند که برخی از رسانه‌ها بحث استعفای متکی در اعتراض به این وضعیت را مطرح کردند.
وبسایت عصر ایران، از رسانه‌های منتقد دولت احمدی‌نژاد آنزمان در گزارش مفصلی با عنوان “سفارت ایران در ایتالیا؛ از شگفتی تا تأسف!“، با تاکید بر نقش ابوالفضل ظهره وند در دیپلماسی ایرانی در ایتالیا، برای اولین بار بحث “حلقه یاران احمدی‌نژاد” را که در یکی دوسال گذشته با شدت بیشتری مطرح شده، پیش کشید.
عصر ایران در مورد عملکرد او در نخستین ماه‌های حضورش در سفارت ایتالیا نوشت: “شکایت‌های کارکنان سفارت ایران و هیات‌های دولتی و پارلمانی و حتی مردمی از سوء مدیریت سفیر، در طول ماه‌های گذشته، پرونده سفارت ایران و ایتالیا را حجیم و تحول در این نمایندگی را غیر قابل اجتناب ساخته بود.”
ادعای سوء قصد به جان احمدی‌نژاد
حاشیه سوم سفیر کنونی ایران در افغانستان اما زمانی آغاز شد که آقای ظهره وند پس از بازگشت احمدی‌نژاد به ایران، از محل ماموریت خود به دلیل “ناکامی در ترتیب دادن دیدار محمود احمدی‌نژاد با رهبران کشورهای مختلف در حاشیه نشست فائو” به تهران احضار شد. او بدون اشاره به افراد یا گروهی، گفت قصد داشتند هنگام اقامت آقای احمدی‌نژاد در رم، با استفاده از تابش مقادیر بسیار زیاد اشعه ایکس، او را دچار مسمومیت کنند.
به گفته ابوالفضل ظهره وند در مصاحبه با خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی “اعضای هیات ایرانی یک روز پیش از ورود محمود احمدی‌نژاد به رم، در بازرسی اقامتگاه او متوجه مقدار زیاد اشعه ایکس شدند و پس از تعویض دستگاه بازرسی اشعه ایکس، هیچ تغییری در این مقدار رخ نداد.”
او تاکید کرد گزارش‌های مربوط به سوء قصد به جان احمدی‌نژاد در سفر به رم “توهم توطئه نیست” و صحت دارد.
دردسرها و تکذیبیه‌ها
نام ابوالفضل ظهره وند که برای مدت زیادی از اذهان فراموش شده بود اندکی قبل از خبر انتصاب او به سمت سفیر جمهوری اسلامی در افغانستان و به هنگام حاشیه‌های یک دیپلمات ایرانی در برزیل بار دیگر بر سر زبان‌ها افتاد.
چند هفته پیش یک دیپلمات سفارت جمهوری اسلامی در برزیل با نام حکمت الله قربانی، با حضور در یک استخر مختلط در این کشور و لمس اندام جنسی چند دختربچه در زیر آب، به یک موضوع خبر ساز و جنجالی تبدیل شد. برخی از رسانه‌های ایرانی و برزیلی این عمل را یک رسوایی اخلاقی برای دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی خواندند.
وبسایت “بازتاب امروز” به همین بهانه در گزارشی مفصل با عنوان “دیپلمات‌های دردسر ساز، از برزیل تا رومانی و لیبی” با معرفی فهرستی طولانی از دیپلمات‌های دردسر ساز دولت احمدی‌نژاد نوشت: “دردسرهای دیپلمات‌های کشورمان فقط به بحث‌های اخلاقی ختم نمی‌شود که اتفاقی نظیر آنچه در برزیل افتاد اتفاقی نادر و استثنایی در سفارتخانه‌های کشورمان است. اما نمونه‌های زیادی از جنس دیگر را می‌توان برشمرد که حکایت از نبود نظارت حداقلی بر انتصاب و عملکرد و رفتار دیپلمات‌ها در کشورهای خارجی دارد.”
در این گزارش از ابوالفضل ظهره وند به عنوان “سفیری که به حرف وزیر گوش نمی‌کرد” یاد شده و با یادآوری اختلافات او با منوچهر متکی، آمده است “گاهی وزارت خارجه سعی دارد بر عملکرد و رفتار یک سفیر نظارت کند و سفیر خود را فرا‌تر از وزیر می‌بیند.”
در پایان کالبد شکافی پرونده دیپلماسی دولت احمدی‌نژاد توسط این وبسایت نزدیک به محسن رضایی، آمده است: “اتفاقی که در برزیل افتاد برگی به پرونده دردسرهایی که سفیران و دیپلمات‌ها برای دستگاه دیپلماسی درست کرده‌اند افزود و البته برگی به پرونده نظارت‌های ناکافی وزارت خارجه بر انتصاب، عملکرد و رفتار و گفتار این دیپلمات‌ها و سفیران. هر جا هم که پای چنین دردسرهایی در میان باشد، تکذیبه هم بخش ثابت قضیه است.”
