واریز یارانه ها در میان نقد معترضان

نویسنده
اردلان صیامی

» با تغییر زمان پرداخت

یارانه نقدی مرحله ششم به ‌ازای هر نفر 45500 تومان از دیشب به حساب همه مردم واریز شد و بنا بر گزارش فارس به نقل از بهروز مرادی مدیرعامل سازمان هدفمندی یارانه‌ها، از همان زمان قابل برداشت است. در حال حاضر حدود ۷۳ میلیون ایرانی یارانه نقدی دریافت می کنند. 
پیش از این یارانه نقدی در ابتدای هر ماه واریز می شد اما بنا به درخواست شورای هماهنگی بانک های دولتی از بانک مرکزی و ستاد هدفمندی یارانه ها، این ستاد با ذکر دلایلی همچون ازدحام خودپردازها و بروز برخی مشکلات برای مردم، زمان واریز یارانه نقدی را به هفته دوم هر ماه تغییر داد.

خبرآنلاین با طرح این پرسش که “سود این ۱۲ روز تاخیر چه می شود؟” نوشت: “اصلی ترین نتیجه این تأخیر حداقل در مورد یارانه نقدی مرداد ماه این موضوع است که سیستم بانکی در یک دوره ۱۲ روزه رقمی معادل 3.2 هزار میلیارد تومان که حجم یارانه نقدی ماهیانه حدود 72 میلیون نفر ایرانی محسوب می شود را در اختیار دارد که خواب 12 روزه این مبلغ در سیستم بانکی بر اساس نرخ رسمی سود اعلام شده از سوی بانک مرکزی برای سال 90 (حداقل سود عقود مبادله ای 11 درصد) حداقل رقمی معادل 12 میلیارد تومان سود برای سیستم بانکی یا دولت در بر خواهد داشت. حال اگر تصور کنیم که این روند طی ماههای آتی در سال 90 نیز ادامه پیدا کند، یعنی بنابر روند ماههای قبل دولت در ابتدای ماه یارانه را در اختیار سیستم بانکی قرار دهد و سیستم بانکی این پول را در دوازدهم ماه توزیع کند رقم 12 میلیارد تومانی سود سیستم بانکی از توزیع یاراه نقدی 8 برابر و به رقمی معادل 96 میلیارد تومان خواهد رسید.”

در هفته های اخیر مساله توزیع یارانه و توان دولت، مورد بحث بسیاری از مسئولان و رسانه ها بود؛ از جمله لاریجانی رییس مجلس درانتقاد از دولت گفته بود که “عدالت با توزیع پول نفت به دست نمی اید”. این جمله مورد اعتراض کیهان و روزنامه جمهوری اسلامی قرار گرفت. به نوشته کیهان، “لاریجانی با این سخنان در زمین دشمن بازی کرده است” اما روزنامه جمهوری اسلامی در انتقاد از لاریجانی نوشت: “سخنان اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی درباره عدم اجرای درست قانون توسط دولت، فی نفسه و فارغ از صحت و سقم انتقادات وارده به دولت، ابهاماتی را در مورد رفتارها و تصمیمات نمایندگان مجلس در قبال برنامه‌های دولت و شیوه نظارت بر عملکرد قوه مجریه در بخش اقتصادی بوجود آورده است.مگر نه این است که نمایندگان مجلس و یا به عبارت دقیق‌تر اکثریت آنها در برهه زمانی بررسی و تصویب قانون هدفمندی یارانه‌ها، گشاد دستانه و با حسن نیتی فراوان این امکان و رخصت را به دولت دادند که در تعیین شیب آزادسازی قیمت حامل‌های انرژی، میزان یارانه نقدی توزیعی و تعمیم خانوارهای دریافت کننده یارانه به تمامی جمعیت کشور کاملاً مختار، مبسوط الید و آزاد باشد؟ اگر چنین است که هست دیگر چه جای گله از دولت و عملکردش؟ کاش رئیس محترم مجلس شورای اسلامی توضیح می‌دادند که نمایندگان مجلس و دولت در هنگام بررسی پرتنش و طولانی مفاد قانون هدفمندی یارانه‌ها بر اساس کدام درک و مبنای مشترک به مداقه در تک تک بندهای این قانون دست زدند که حال دچار اختلاف در همان باورها شده اند؟”

داریوش قنبری، سخنگوی فراکسیون خط امام مجلس هم هفته گذشته در نطق میان دستور خود به انتقاد از سیاست‌های اقتصادی، اجتماعی‌، سیاسی و فرهنگی دولت پرداخت و خطاب به احمدی‌نژاد گفت: “مشکل اساسی دولت جنابعالی شعارگرایی و بی‌توجهی به عقلانیت و تخصص در اداره کشور است. دوستان ما در فراکسیون اقلیت مجلس هفتم و نیز در مجلس کنونی بارها این مطلب را به شما تذکر داد‌ه‌اند اما توجه نکردید. البته در ابتدای کار همکاران ما در فراکسیون اکثریت تذکرات و انتقادات ما را سیاسی و ناشی از دیدگاه‌های جناحی تلقی کردند اما اکنون خوشحالیم که بسیاری از این همکاران نیز حقانیت انتقادات ما را تایید کرده و خود نیز با این انتقادات همنوا شده‌اند”.

وی همچنین در ارزیابی سیاست های اقتصادی دولت تصریح کرد که “اکنون مردم یا بیکار هستند یا بدهکار”.

اما در آن سوی کارزار، دولت از عملکرد خود دفاع می کند و معتقد است کسی محتاج به نان شب در ایران نیست؛ به گفته سخنگوی ستاد طرح تحول در دولت، “طبق گزارش بانک مرکزی پیش بینی شده که پس از اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها ضریب جینی شهری به 0.3708 و روستایی به 0.3515 کاهش یابد.” ضریب جینی یک شیوه محاسبه برای اندازه گیری رفاه یک جامعه است.

دولت انتظار دارد با اجرای قانون هدفمندسازی یارانه ها که بر اساس قانون، دوره اجرای آن پنج سال به طول می انجامد، در پایان سال 1394 ضرایب جنینی عنوان شده بر فضای توزیع درآمد کشور حاکم باشد.

براساس گزارش خبرآنلاین “آنچه به عنوان ضریب جینی از سوی دولت اعلام شده ارقامی بسیاربلند پروازانه است؛ ارقامی که حتی در برنامه چهارم توسعه که مدیران دولت نهم هم انرا بلند پروازانه ارزیابی می کردند به این حد خوشبینانه اظهار نظر نشده و شاخص ضریب جینی هدف گذاری شده برای برنامه چهارم 0.38 بود.”

در ارزیابی آنچه پس از سیاست های اقتصادی دولت بر رفاه جامعه می رود دکتر مهدی تقوی استاد اقتصاد به وبسایت فرارو گفته است: “تولید در ایران بیچاره است، به خاطر سیاست یارانه و سیاست بازرگانی بد که پیش گرفته شده است. نمایندگان دوسال است که دارند فریاد می زنند که چرا انگور و هلو وارد می کنید. اینها باغات کشاورزی را از بین می‌برد. با این سیاست‌ها اقتصاد از بین می‌رود. می‌شود این پول را به مردم داد یا با ایجاد اشتغال و گرفتن مالیات بیشتر خرج افراد محروم کرد. الان وضعیت خجالت‌آور است در خیابان ولیعصر روی درخت‌ها زده‌ا‌ند فروش کلیه. در جامعه‌ای که مردم مجبور می‌شوند کلیه بفروشند سیاست‌ها عادلانه نیست.”