سفیر جدید کره شمالی در ایران، در آغاز ماموریت خود با محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه دیدار و رونوشت استوارنامه خود را تسلیم وی نمود. در این دیدار محمد جواد ظریف، “ضمن خوشامدگویی و اشاره به روابط دیرینه جمهوری اسلامی و کره شمالی”، از پیشنهاد رهبر کره شمالی “در ترسیم مسیر گفتوگو و مذاکره با جمهوری کره” ابراز خرسندی کرد و گفت: “بر این اعتقادیم که موضوعات شبه جزیره کره بایستی از طریق صلحآمیز حل و فصل شود.”
به گزارش خبرگزاری فارس، سفیر جدید کره شمالی هم در این دیدار، گسترش روابط فیمابین تهران و پیونگ یانگ را مهم ارزیابی کرده و گفته: “دیدارهای مقامات دو کشور فرصتی برای تقویت و تحکیم مناسبات خواهد بود.”
اواخر شهریورماه گذشته نیز محمدجواد ظریف در حاشیه اجلاس سالانه سازمان آسیایی و آفریقایی آلکو که در تهران برگزار شده بود، با وزیرخارجه کره شمالی دیدار کرده بود. او ضمن استقبال از سفر وزیر خارجه کره شمالی به تهران، با اشاره به آنچه که “روابط تاریخی پیونگ یانگ –ـ تهران” مینامید، تاکید کرده بود: “ما آمادگی حمایت همه جانبه از این روابط را داریم.” ظریف همچنین برای گسترش روابط با کرهشمالی نیز اعلام آمادگی کرده و گفته بود: “بخشهای خصوصی ایرانی میتوانند با فعال شدن در عرصه همکاریهای اقتصادی فیمابین، نقش بی بدیلی را در گسترش و تعمیق روابط تجاری و اقتصادی دو کشور به عهده گیرند و ضامن ارتقای روابط باشند.”
آنچنان که وزیر خارجه جمهوری اسلامی هم در این دیدار گفته جمهوری اسلامی و کره شمالی، “روابط دیرینه” و “تاریخی” دارند و همین روابط یکی از زمینههای نگرانی از برنامه هستهای جمهوری اسلامی بوده است.
در تیرماه گذشته، روزنامه والاستریتژورنال، طی گزارشی اعلام کرد که “کرهشمالی و ایران هر دو بخشی از شبکه تکثیر سلاح “اِی کیو” خان پاکستان بودند تا اینکه این برنامه ده سال پیش توسط آمریکا کشف شد. در سال ۲۰۱۳ یک گزارش پنتاگون در مورد تهدید موشکی جهانی هشدار داد: “کره شمالی یک برنامه جاهطلبانه توسعه موشکهای بالستیک دارد و به کشورهای دیگری از جمله ایران و پاکستان موشک و تکنولوژی موشکی فروخته است.” دیوید آلبرایت، متخصص هستهای، در آوریل ۲۰۱۳ به کنگره گفت، با توجه به همکاری ایران و کرهشمالی در سیستمهای موشکی، درسهای ایران از تلاشهای کرهشمالی برای بکارگیری کلاهکهای هستهای “آشکار” است.” این روزنامه معتقد بود: “کره شمالی و ایران متحدان نزدیکی هستند و دهها سال است با هم مبادله سلاح میکنند و هر دو از آمریکا و آزادیهایش تنفر دارند. ایرانِ تشنه سلاح، نفت دارد و کرهشمالیِ تشنه نفت، سلاح میسازد. این کشور از دهه ۱۹۸۰ به ایران موشک و تکنولوژی موشکی داده است.”
البته این نگرانیها تنها مربوط به رسانههای غربی نیست. در آذرماه سال ۱۳۹۱ نیز سایت اینترنتی صدای روسیه، وابسته به رادیو فارسی زبان روسیه، در گزارشی با عنوان “ایران- کره شمالی: همکاری موشکی-هسته ای؟” که در زمان یکی از آزمایشهای تسلیحاتی کرهشمالی نوشته شده بود، به حضور “متخصصان نظامی ایران” در این آزمایشها اشاره کرده و نوشته بود: “احتمالاً سفر متخصصان موشکی ایرانی همانا با این پرتاب مربوط میشود. شایان ذکر است که مهندسان نظامی ایران در زمان پرتاب ناموفق موشک « اینخا -۳» در آوریل سال جاری نیز شرکت داشتند. در ماه دسامبر سال جاری ایرانیها دوباره بر روند آماده سازی مقدمات پرتاب موشک همین مدل نظارت خواهند کرد.”
نویسنده این گزارش اضافه کرده بود: “ارتباط تنگاتنگ و یا همکاری تهران و پیونگ یانگ فقط به ساخت موشک منتهی نمیشود. متخصصان هستهای ایران در تمام آزمایشات هستهای انجام شده در کره شمالی که از سال ۲۰۱۰ آغاز شد، حضور داشتند. این واقعیت نیز جالب است که برنامه هستهای کره شمالی بر گزینه پلوتونیوم استوار است، در حالی که برنامه ایرانی بر اورانیوم. طبیعتاً در کره شمالی آزمایش بر اساس پلوتونیوم انجام شد، ولی ناگهان در سال ۲۰۱۰ میلادی متخصصان کره شمالی بنا به گزارش روزنامه آلمانی « دی ولت» با استناد به منبعی در سرویس اطلاعاتی آمریکا، آزمایشی بر اساس اورانیوم دارای غنای بالا انجام دادند که برنامه هستهای ایران در حول آن شکل گرفته است. اگر چنین گزارشی با واقعیت همخوان باشد، این به آن معنا خواهد بود که همکاری ایران-کره شمالی به سطح فوق العاده بالایی صعود کرده است.”
با وجود نگرانیهایی که درباره همکاری هستهای ایران و کرهشمالی وجود دارد، جمهوری اسلامی به تلاش خود برای تعمیق روابط با این کشور ادامه داده است.
در شهریور سال ۱۳۹۱، آیتالله خامنهای با هیاتی بلندپایه از کره شمالی دیدار کرد و با اشاره به “مواضع همسان ایران و کرهی شمالی در بسیاری از زمینهها” گفت: “باید در مسیر حرکت به سمت اهداف بلند، جدی بود و فشارها، تحریمها و تهدیدها خللی در عزمها به وجود نیاورد. جمهوری اسلامی ایران در مسیر حرکت به سمت اهداف والای خود کاملاً مصمم است.”
او ضمن تاکید بر زیاد بودن “ظرفیتهای گسترش روابط دو کشور” اضافه کرده بود: “جمهوری اسلامی ایران و کرهی شمالی دشمنان مشترکی دارند، زیرا قدرتهای استکباری، دولتهای مستقل را برنمیتابند.”
چند ماه بعد، و در اواخر بهمن ماه سال ۱۳۹۱، رهبر جمهوری اسلامی در یک سخنرانی عمومی گفت: “ما نمیخواهیم سلاح هستهای درست کنیم؛ نه به خاطر اینکه آمریکا از این ناراحت میشود؛ عقیده خود ما این است. ما اعتقاد داریم که سلاح هستهای جنایت بر بشریت است و نباید تولید شود؛ آنچه هم که در دنیا هست، باید محو شود و از بین برود؛ این عقیده ماست، به شما ربطی ندارد. اگر ما این عقیده را نداشتیم و تصمیم میگرفتیم سلاح هستهای درست کنیم، هیچ قدرتی نمیتوانست جلوی ما را بگیرد؛ همچنان که در جاهای دیگر هم نتوانستند بگیرند: در هند نتوانستند، در پاکستان نتوانستند، در کره شمالی نتوانستند. آمریکاییها مخالف هم بودند، اما آنها هم سلاح هستهای درست کردند.”
جنبه نظامی روابط جمهوری اسلامی با کره شمالی که در سالهای اخیر تشدید شد،به مرور بصورت کاملا آشکاری درآمده و حتی در اخبار رسمی داخلی نیز منتشر شده است. برای نمونه، در فروردینماه سال ۱۳۹۲، سی و چهارمین سالروز ارتش جمهوری اسلامی با حضور افسران عالی رتبه ارتش کره شمالی و در شهر پیونگ یانگ برگزار شد. به گزارش خبرگزاری دولتی ایرنا، در این مراسم مدیرکل روابط خارجی نیروهای مسلح جمهوری دموکراتیک خلق کره گفته بود: “امروزه ارتش و مردم ایران تحت هدایت خردمندانه آیتالله سیدعلی خامنه ای، رهبر معظم انقلاب اسلامی ایران و دکتر محمود احمدینژاد، ریاست جمهوری، با هدف سازندگی کشوری قدرتمند تا سال ۲۰۲۵، در زمینه پیشرفتهای اقتصادی و تقویت نیروهای دفاعی توفیقات جدیدی را به دست آوردهاند.”
در این مراسم مدیرکل روابط خارجی نیروهای مسلح جمهوری کره شمالی همچنین از “تصاویر آخرین دستاوردهای دفاعی جمهوری اسلامی” بازدید کرده بود.