شمار زیادی از دراویش و پیروان سلسله نعمت اللهی گنابادی از اقصی نقاط ایران به مزار سلطانی در شهرستان بیدخت عزیمت کرده و در عبادتگاهی در آنجا دست به تجمع زده اند. شاهدان عینی، شمار تجمع کنندگان را بیش از سه هزار نفر تخمین زده اند.این تجمع آن‌گونه که مصطفی دانشجو، از وکلای سابق دراویش گنابادی به روز می گوید، در اعتراض به رفتارهای حاکمیت علیه دراویش گنابادی و به ویژه احضار قطب این طریقت از یک هفته پیش شروع شده و تا کنون نیز ادامه دارد.
قابل گذشت نیست
به گزارش مجذوبان نور، پایگاه خبری دراویش سلسله نعمت اللهی گنابادی، تا کنون “مقامات عالیرتبه حکومتی” نسبت به این تجمع واکنشی نشان نداده اند، اما مسئولان محلی شهرستان بیدخت در شمال غرب کشور، تجمع کنندگان را به بازداشت، زندان و تخریب مزار سلطانی تهدید کرده اند.
یک شاهد عینی در شهر بیدخت، به روز می گوید: “بیش از 3 هزار نفر در عبادتگاه بیدخت دست به تجمع زده اند، با اینحال حضور نیروهای نظامی و امنیتی در این محل چشمگیر نیست، هر چند شماری از دراویش در طول چند روز گذشته به علت این تجمع تهدید به بازداشت شده اند.”
از سوی دیگر، مصطفی دانشجو، وکیل دادگستری و از وکلای سابق دراویش گنابادی که از نزدیک ناظر رخدادهای شهرستان بیدخت است، درمورد تعداد تجمع کنندگان به روز می گوید: “در حال حاضر آمار دقیقی از تعداد تجمع کنندگان در دست نیست. اما حضور دراویش به اندازه ای هست که امکان رفاهی آن مکان در حال حاضر جوابگوی این جمعیت نیست و عده زیادی از دراویش مجبور شده اند در صحن این مکان چادر بزنند و آنجا اسکان داشته باشند.”
آقای دانشجو می گوید: “از یک هفته قبل دراویش گنابادی در اعتراض به رفتارهای حاکمیت در چند سال اخیر علیه پیروان این طریقت دست به تجمع زده اند. موضوع ممنوعیت دفن اموات در مزار سلطانی، ممنوعیت مسافرت آقای تابنده به آنجا و همچنین مساله بازداشت هشت تن از دراویش که در 24 فرودین امسال صورت گرفت، باعث شد عده زیادی از دراویش از اقصی نقاط ایران به شهرستان بیدخت عزیمت کنند و تا زمان وصول نتیجه نهایی نیز به حضور خود در مزار سلطانی ادامه دهند.”
بنا به گزارش مجذوبان نور، ممکن است احضار نورعلی تابنده که پیروانش او را “مجذوب‌علیشاه” می خوانند و همچنین تخریب مزارسلطانی بیدخت که آرامگاه چهارتن از اقطاب اخیر این سلسله و پایتخت عرفان و تصوف است در یک نگاه، موضوع مهمی به نظر نیاید، اما برای دراویش “قابل گذشت واغماض” نیست.
اشاره این گزارش به احضار نورعلی تابنده، قطب دراویش گنابادی است که چند روز پیش به دلیل انجام مراسم تدفین متوفیان گنابادی در “مزار سلطانی” به دادگاهی در تهران احضار شده بود.
پیش از آن نیز در 24 فرودین ماه جاری، ۸ تن از دراویش گنابادی از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شدند.
با این حال به گفته آقای دانشجو خواسته های اصلی تجمع کنندگان اخیر را می توان در لغو کلیه ممنوعیت ها، محدودیت ها و لغو کلیه احکامی جمع بندی کرد که در مورد دراویش صادر شده و نیز پرونده اخیری که برای آقای تابنده تشکیل شده است.
تهدید به تخریب مزار سلطانی
مصطفی دانشجو، که پروانه وکالت او از سال 1385 به علت قبول پرونده دراویش گنابادی، از سوی مرکز امور مشاوران حقوقی و وکلای قوه قضائیه ابطال شده، در مورد دلایل احضار نورعلی تابنده می گوید: “پرونده ای که اخیرا برای آقای تابنده تشکیل دادند مربوط به ممنوعیت دفن اموات در شهرستان بیدخت است. آنجا یک مزار سلطانی وجود دارد که در حال حاضر آرماگاه چهارتن از اقطاب و برخی از بزرگان و دراویش این سلسله است.”
او می افزاید: “در سال 87 شبکه بهداشت با فشار اداره اطلاعات مساله ممنوعیت دفن اموات در این مزار مطرح شد و از آنزمان تا کنون برخی از خانواده متوفیان که در آنجا دفن می شدند و همچنین آقای حقیقی متصدی مزار سلطانی را چند بار مورد تعقیب و پیگرد قضایی قرار دادند. متصدی این مزار حتی به مدت سه ماه هم در تابستان سال گذشته در زندان وکیل آباد مشهد زندانی شد. در همین ارتباط آقای تابنده را اخیرا با اعطای نیابت از طرف دادسرای گناباد، از سوی شعبه دوم بازپرسی دادگاه نیابت تهران، احضار کردند.”
پیش‌تر پایگاه خبری مجذوبان نور اعلام کرده بود مقام های قضایی پذیرفته اند که با توجه به سن بالا و جایگاه آقای تابنده، نماینده ای برای تفهیم اتهام نزد او بفرستند.
برخی دیگر از گزارش ها نیز حاکیست در پی اعتراض وکیل دراویش گنابادی به احضار آقای تابنده، مسئولان قضایی تهدید کرده اند که “مزار سلطانی” شهر بیدخت را تخریب می کنند.
اداره بهداشت شهرستان گناباد که زیارتگاه این دراویش به نام “مزار سلطانی” در بیدخت این محل قرار دارد، سال 1387 دفن اموات را در این مکان ممنوع اعلام کرد، اما دراویش گنابادی این مکان را گورستان و زیارتگاه اختصاصی خود می دانند و آرامگاه ۴ تن از قطب های این سلسله در این مکان قرار دارد.
در سال های نیز اخیر حسینیه دراویش گنابادی در شهرهای قم، بروجرد و اصفهان از سوی مقامات جمهوری اسلامی تخریب شده است.
“متحجّران” و تشدید فشارها
سلسله نعمت اللهی به شاه نعمت الله ولی از عرفای قرن نهم هجری (پانزدهم میلادی) باز می گردد. پیروان شاه نعمت الله ولی در سده های اخیر به سه شاخه ذوالریاستینی (منورعلیشاهی)، گنابادی (سلطانعلی شاهی) و صفایی (صفی علیشاهی) تقسیم شده اند.
اعتقادات شاخه گنابادی که اخیر تحت فشار بیشتری قرار گرفته اند نسبت به شاخه های دیگر به اهل شریعت نزدیک تر است و پیروان این شاخه مکان های تجمع خود را به جای خانقاه، “حسینیه” می نامند.
رهبر طریقت گنابادی که به آن “قطب” نیز گفته می شود، نورعلی تابنده معروف به مجذوبعلی شاه است که هفته گذشته از سوی مقامات قضایی احضار شد.
هر چند پیروان این طریقت سابقه اعمال محدودیت بر دراویش گنابادی را موضوعی تازه نمی دانند، اما معتقدند که در سالهای گذشته با فشار و محدودیت بیشتری روبرو بوده اند.
در بهمن ماه 1388چهار تن از دراویش گنابادی در ایران به اتهام دفن مردگان در گورستان اختصاصی این دراویش به ۹۱ روز حبس محکوم شدند.
به گزارش آنزمان مجذوبان نور، حمیدرضا پایاب، علی محمد پایاب، عزیزالله صفری و هاجر طاهری از سوی شعبه ۱۰۱ دادگاه جزایی شهرستان گناباد به تحمل ۹۱ روز حبس تعلیقی محکوم شدند.
یک روز پس از محکومیت این چهار نفر، سازمان دیده بان حقوق بشر در گزارشی نسبت به بدرفتاری جمهوری اسلامی با با اقلیت های دینی و قومی در ایران هشدار داد.
مصطفی دانشجو، وکیل دادگستری، از دراویش گنابادی و یکی از مدیران پایگاه خبری مجذوبان نور، در خصوص اعمال محدودیت ها بر طریقت دراویش گنابادی می گوید: “این فشارها البته از سالهای قبل وجود داشته و محدود به چند سال گذشته نیست. اما طی سالهای گذشته این روند سیر صعودی گرفته و به صورت چشمگیری افزایش پیدا کرده است. علت آن را نیز می شود در عده ای افراد افراطی، متحجر و تمامیت خواه جستجو کرد که هیچ گونه تفکر و دگراندیشی را در هیچ زمینه ای اعم از مسائل اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، حقوق بشری و اکثر مسائل جاری در کشور را نمی توانند تحمل کنند.”
