به دنبال کشته شدن سه عضو سپاه پاسداران بر اثر برخورد با یک تله انفجاری در مرز پاکستان، علی یونسی، مشاور حسن روحانی در امور و اقوام و مذاهب به همراه محمد باقر نوبخت، سخنگوی دولت و معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی روحانی به منظور بازدید از منطقه، به استان سیستان و بلوچستان سفر کردند.
عبدالستار دوشوکی، تحلیلگر مسائل استان سیستان و بلوچستان در مصاحبه با روز سفر مشاور و سخنگوی دولت را به این استان تبغلیاتی میداند و میگوید بین شعار و عملکرد دولت تناقض وجود دارد.
سفر مشاور و معاون دولت به استان سیستان بلوچستان روز جمعه، ۲۹ آذرماه بدون اعلام قبلی صورت گرفته است.
روز چهارشنبه، ۱۷ آذرماه، یک فرد آگاه از دفتر یونسی به سایت “فراسخن” گفته بود که سفر دستیار ویژه اقوام و مذاهب روحانی دو روزه خواهد بود و در جریان آن دیدارهای مختلفی با منتخبان شیعه و سنی سیستان و بلوچستان برگزار خواهد شد.
سایت کمله، اما روز جمعه خبر داد که برنامه سفر نوبخت و یونسی به زاهدان “به دنبال یک سری مشکلات در زمینه امنیتی و رفتار گروه های تروریستی، مسائل قومیتی و مذهبی و وضعیت دریاچه خشکیده هامون برنامه ریزی شده است و بازدید از مناطق مرزی نیز در برنامه بازدیدهای این دو مقام ارشد دولتی قرار دارد.”
خبرگزاریهای رسمی هیچ توضیحی در مورد انگیزههای سفر این دو مقام دولتی ندادهاند.
به گزارش ایسنا خبرگزاری دانشجویان ایران یونسی روز جمعه در فرودگاه زاهدان به خبرنگاران گفته است: “دشمنان نظام اسلامی از ابزارهای جنگ روانی، همزمان با گسترش تهدیدهای برون مرزی، برای دامن زدن به اختلافات قومی و فرقه ای برنامه ریزی می کنند تا همبستگی و انسجام اقوام را با چالش رو به رو کنند.”
خبرگزاری دولت نیز گزارش کرد که یونسی عصر شنبه، ۲۸ آذر ماه طی سخنانی در گردهمایی علما و روحانیون شیعه و سنی، مدیران فرهنگی و اجتماعی، بانوان، اساتید دانشگاه، معتمدان و سران طوایف استان سیستان و بلوچستان گفت: “دولت تدبیر امید ماموریت سنگینی برای ایجاد وحدت واقعی و حقیقی در بین فرق و مذاهب اسلامی کشورمان دارد.”
علی یونسی، معاون سابق وزارت اطلاعات در دولت مدتی پیش از سوی حسن روحانی به عنوان، مشاور دولت در امور اقوام و مذاهب مامور رسیدگی به اقلیتهای قومی و مذهبی در ایران شد.
آقای یونسی به گزارش ایرنا روز شنبه در زاهدان گفته است: “سیاست دولت تدبیر و امید توسعه همه جانبه کشور است و مناطق محروم و کمتر توسعه یافته از جمله سیستان و بلوچستان در اولویت اجرای طرحهای توسعهای قرار دارند.”
جیش العدل علیرغم تدابیر امنیتی بمبگذاری میکند
اما این سفر غیر منتظره به چه دلیلی صورت گرفت و چرا این دو عضو عالی رتبه دولت به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده اند؟
روز چهارشنبه، ۲۷ آذر ماه سه عضو سپاه پاسداران انقلاب اسالمی در اثر انفجاری در نواحی مرزی با پاکستان کشته شدند.
مسولیت این انفجار را گروه تندرو و اسلام گرای “جیش العدل” به عهده گرفته است.
این گروه سنی تندرو منتسب به القاعده که از یک سال پیش فعالیت خود را آغاز کرده مسولیت برخی از حملات تروریستی اخیر در استان سیستان و بلوچستان را به عهده گرفته است.
با اینکه سفر یونسی و نوبخت به استان سیستان و بلوچستان بلافاصله پس از انفجار روز چهار شنبه در مرز پاکستان صورت گرفته اما تحلیلگران مسائل این استان میگویند “رابطه مستقیمی” بین این سفر و حادثه روز چهارشنبه وجود ندارد.
عبدالستار دوشوکی، رئیس مرکز مطالعات بلوچستان در لندن به روز میگوید: “من فکر نمیکنم که رابطه مستقیمی بین انفجارهای چابهار و سراوان توسط جیش العدل و سفر آقایان نوبخت و یونسی وجود داشته باشد. چون بهر حال جیش العدل علیرغم تدابیر شدید امنیتی و اطلاعاتی حاکم بر استان اینگونه عملیات بمبگزار جادهای را در داخل شهرهای استان و جادههای مرزی انجام میدهد. و سیاستهای تبعض آمیز دولت در عمل بر خلاف شعار و حرف ظاهری همچنان ادامه دارد.”
نمایندگان: بودجه سیستان و بلوچستان ۵۰ درصد کاهش داشته
آقای دوشوکی در بخش دیگری از مصاحبه با روز در مورد سفر مقامات دولت به استان سیستان و بلوچستان میگوید: “این سفر بیشتر جنبه ظاهری و تبلیغاتی دارد. با توجه به تسلط نهادهای امنیتی نظامی بر امور بلوچستان و بخصوص در حالی که دولت بودجه چهار نهاد امنیتی ـ نظامی یعنی سپاه، وزارت اطلاعات، ارتش و نیروهای انتظامی برای سال ۹۳ را بیش از ۳۳ درصد افزایش داده است و بودجه عمرانی کل کشور را ۳۴ درصد کاهش داده است.”
بودجه عمرانی بلوچستان بر طبق گفته نماینده زاهدان حدود پنجاه درصد کاهش پیدا کرده است.
هفته گذشته در پی ارائه لایحه بودجه سال ۱۳۹۳ به مجلس، تعدادی از نمایندگان استان های مرزی در اعتراض به کمبود اعتبارات منظور شده برای حوزههای انتخابیه خود، به صورت دسته جمعی استعفا دادند.
عبدالستار دوشوکی با اشاره به این استعفاها میگوید: “بودجه عمرانی بلوچستان ۵۰% کاهش پیدا کرده و نمایندگان استان بجای حتی کوچکترین اعتراض فقط در پی رانت خواری و کسب امتیازات ویژه برای خود و حامیان خود از ۵۰% باقیمانده بودجه هستند.”
این تحلیلگر مسائل بلوچستان همچنین میگوید: “تصمیمات را برای افزایش بودجههای دستگاههای امنیتی اطلاعاتی و کاهش ۵۰% بودجه عمرانی استان، در تهران میگیرد و سپس مسئولین برای عوامفریبی و دلجویی و مهمتر از همه تبلیغات به استان سفر میکنند تا با فریب و تکرار مکررات ۳۵ سال گذشته خبر از به اصطلاح جبران عقب ماندگیهای سیستان و بلوچستان به ویژه نابرابریها بدهد.”
“جیش العدل و نظام لازم و ملزوم یکدیگرند”
انفجارها و درگیری های نظامی در ماه گذشته با عث شده استان سیستان و بلوچستان همچنان از جمله یکی از استانهای نا امن کشور به حساب بیاید.
مقامات جمهوری اسلامی روز چهارم آبان ماه اعلام کردند که ۱۴ مرزبان ایرانی در منطقهای در شهرستان سراوان در استان سیستان و بلوچستان در نتیجه یک درگیری مسلحانه کشته شدهاند. به دنبال این رویداد محمد مرزیه، دادستان عمومی و انقلاب زاهدان در اظهار نظری کم سابقه از اعدام ۱۶ زندانی در پاسخ به این درگیری خبر داد.
گروه جیش العدل مسولیت درگیری در مرز سراوان را به عهده گرفت.
به گفته عبدالستار دوشوکی “گروههای خشونتگرا نظیر جیش العدل در یک محیط ناآرام، خشونتزا، و مملو از تبعیض رشد میکنند. در نتیجه آنها نیز از اعدام بلوچها استقبال میکنند. زیرا اساس کار خود را بر مبنای گسترش شهادت و جهاد میدانند. کمااینکه در اعلامیههای خود نیز اعدام جوانان بلوچ را تبریک میگویند.”
او میافزاید: “جمهوری اسلامی نیز زبانی جز زبان فریب و تزویر از یک سو و اعدام و سرکوب از سوی دیگر نمیداند. بر خلاف ادعاهای جمهوری اسلامی و پیوستن دهها هزار بلوچ به بسیج عشایری وابسته به سپاه، جیش العدل آزادنه در جادههای شهری و روستایی عملیات انجام میدهد.
به گفته: “جیش العدل و نظام جمهوری اسلامی لازم و ملزوم یکدیگر هستند. تا این دایره خونبار خشونت در بلوچستان همچنان ادامه داشته باشد و تا زمانی که بستر ناعدالتی، عدم توسعه، تبعیض و نابرابری در بلوچستان وجود داشته باشد، گروههایی مانند جیش العدل سرباز استخدامی در بین جوانان بلوچ و سنی مذهب پیدا خواهند کرد.”
مولوی: آرامش در منطقه حاکم است
دولت در در ماههای اخیر توجه ویژهای به مسائل مربوط به جوامع اقلیتی کشور داشته و دستیار ویژه رئیس جمهور نیز در اظهارات مختلفی گفته که در تلاش است وضعیت اقلیت ها در دوران زمامداری دولت روحانی را ارتقا ببخشد.
یونسی که به همراه نوبخت روز جمعه به استان سیستان و بلوچستان سفر کرده، در دیداری با مولوی عبدالحمید، امام جمعه با نفوذ سنی مذهب زاهدان بر وعده های دولت در این خصوص تاکید کرده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی مولوی عبدالحمید، این عالم اهل سنت عصر روز شنبه در دیدار با یونسی گفت: “مردم استان سیستان و بلوچستان در انتخابات ریاست جمهوری نیز حضوری فعال داشتند و با وجود اینکه با شخص جناب دکتر روحانی آشنایی چندانی نداشتند، اما از آنجایی که افکار و اندیشههای دکتر روحانی مورد استقبال آنها قرار گرفت، بیشترین رأی را به جناب دکتر روحانی دادند. الحمدلله ملت ایران، مردمی فهیم هستند و میدانند که چه مسیری را انتخاب نمایند.”
به گفته امام جمعه زاهدان سنت: “دولت تدبیر و امید زمانی میتواند اخوت را در این استان و سایر استانها پایدار نماید که شیعه و سنی را در کنار یکدیگر قرار دهد.”
مولوی عبدالحمید همچنین گفته است: “از زمانی که دولت تدبیر و امید بر روی کار آمده است، آرامش خاصی بر منطقه و سطح کشور حاکم شده است و بنده مطمئنم که این آرامش در سطح بزرگان کشور و در رأس آنها در قلب رهبر معظم انقلاب اسلامی و تمام کسانی که نگران آینده کشور بودهاند، ایجاد شده است.”
با این حال عبدالستار دوشوکی، تحلیلگر مسائل استان سیستان و بلوچستان نظر دیگری دارد. میگوید: “دولت آقای روحانی هم در عمل ثابت کرده که خواهان عملی رفع تبعیضات بر علیه اهل سنت و مردم بلوچ نیست. تاریخ مصرف این شعارهای عوامفریبانه مسئولین که کاملا متضاد با بودجه و برنامه ریزیهای دولت میباشند، بزودی بسر خواهد آمد. تناقض بسیار شدیدی بین عمل و شعار این دولت وجود دارد.”